 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
9.HUKUK DAİRESİ
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : l996/13971
KARAR NO : l996/23137
MAHKEMESİ : İstanbul 7. İş MAhkemesi
TARİHİ : 28.3.1996
NO : 859-178
DAVACI : Ömer Kamil Kartal adına Avukat KAdriye Doğru
DAVALI : TES-İş Sendikası adına AVukat Raif Şenel
DAVA : Davacı, disiplin kurulu kararı iptaline, ücret, ikramiye, yıllık
ücretli izin parası ile ana tüzük 50. madde gereğince ücret alacağının
ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla
dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
1. Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni
gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan
temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacının, davalı sendikanın İstanbul 1 nolu şubesinin 4.3.1989
tarihinde yapılan 3. Olağan genel kurulunda şube sekreterliği görevine
seçildiği, bu genel kurulun tüm sonuçları ile Ankara 3. İş Mahkemesinin
1989/334-280 sayılı kararı ile iptal edilip Ankara 6. İş Mahkemesinin
17.5.1989 tarih ve 1989/353 sayılı kararı ile şubeye kayyım tayin edildiği,
10.6.1989'da teslim olunan kayyım heyetince yenilenen 5.8.1989 tarihli genel
kurulda tekrar şube sekreterliğine seçilmesi üzerine 7.8.1989 tarihi
itibariyle sendikada profesyonel çalışmak üzere işyerinden ayrıldığı
uyuşmazlık dışı kalmaktadır. Bu nedenle davacının Mart, Nisan ve Mayıs 1989
aylarında sendikada profesyonel çalışması bulunmadığından anılan aylara ait
ücret talebinin reddi gerekirken kabulü hatalıdır.
3. Davacının sendika merkez disiplin kurulunca şube başkanı Oktay
Işleker ile birlikte anatüzük ilkelerine aykırı hareket etmek, genel merkez
aleyhinde propaganda yapmak, sendika ve konfederasyon hakkında basına beyanat
vermek, yasa ve tüzükte yer almayan işyeri komiteleri oluşturmak ve
faaliyette bulunmak genel merkezin bilgisi dışında panel ve benzeri
toplantılar düzenlemek 1 Mayıs mitingine katılmak ve katılmaya teşvik etmek,
genel merkez tarafından atanan sendika temsilcilerini tanımayarak görev
yapmalarını engellemek özelleştirme suretiyle Aktaş firmasına devredilen
işyerlerinde çalışan üye işçileri istifa ettirerek mağdur etmek ve bir ay
cezaevinde kalan Oktay İşleker'i şube karar defterinde izinli göstermekten
dolayı 8 ay süre ile işten el çektirilmesine ve aynı süre üyelikten ihraç
edilmesine karar verildiği ve bu kararın sendika merkez genel kurulunun 18-20
Eylül 1992 tarihli toplantısında onaylandığı anlaşılmaktadır. Davalı vekili
duruşmalarda ve verdiği layihalarda bu hususta tanık dinletmek istediğini
belirtmiş ancak mahkemece tanık dinletilmesi talebi ara kararıyla
reddedilmiştir. Ayrıca davalı tarafça dosyaya sunulan İstanbul 6. İş
Mahkemesi ve 4. Asliye Hukuk Mahkemesi duruşma tutanakları suretlerinde yer
alan tanık ifadelerinde de davalı tarafın savunmasının doğrulandığı
görülmektedir. Öte yandan davacının sendika şube sekreterliği döneminde
başkanlık yapan Oktay İşleker'in de aynı eylemlerden dolayı hakkında verilen
aynı ceza aleyhine İstanbul 6. İş Mahkemesine açılan 1992/872 esas sayılı
davada disiplin cezasını onayan genel kurul kararının iptali istemi
reddedilmiş ve bu karar Dairemizce onanarak kesinleştiğinden, davalı tarafça
yeteri delille isbat olunan davacının eylemleri sebebiyle talebin reddi
gerekirken mahkemece "aktif sendikacılık" yapıldığı gerekçesiyle disiplin
kurulu kararının iptali hatalı olduğu gibi davacının 18 aylık geçici ihraç
dönemiyle ilgili ücret ve ikramiye alacaklarının hüküm altına alınması da
bozmayı gerektirmiştir.
4. Mahkemece, davacıya sendika ana tüzüğünün 50/1. maddesi uyarınca
her hizmet yılı için 60 günlük giydirilmiş brüt ücreti üzerinden net olarak
hizmet ödeneği hesaplanıp kıdem tazmanatı tavanı dikkate alınmaksızın
ödenmesine karar verilmiştir. 1475 Sayılı İş Kanununa 1.5.1981 tarih ve 2457
sayılı yasa ile eklenen ek 2. madde uyarınca kanunun verdiği yetkiye
dayanılarak kurulan kuruluşlardan olan sendikaların yöneticilerine kıdem
tazminatı niteliğinde yapılan hizmet ödeneği ödemelerinin kıdem tazminatı
sayılmaları ve anılan yasanın 14. maddesindeki esaslara ve miktara göre
ödenmesi gerektiğinden, Yargıtay'ın yerleşik uygulaması da gözönünde
bulundurularak kıdem tazminatı tavanının geçilmesi bu nedenle mümkün
olamayacağından anılan esaslara aykırı hizmet ödeneğine ilişkin hükmün de
bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
5. Ek dava konusu hükmolunan alacaklar için ilk dava temerrüt
oluşturmadığı halde ek dava kapsamına giren haklar içinde ilk dava tarihinden
itibaren faize hükmolunması keza bozmayı gerektirmiştir.
6. Davacının yöneticisi olduğu davalı sendikanın İstanbul 1 nolu
şubesinin faaliyet alanının daraltılması ve bir kısım işyerlerinin yeni
kurulan 5 nolu şubeye bağlanması sonucu 3600 civarında olan üye sayısı
330'lara düşürüldüğü dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Davacının şube
başkanı seçildiği 24.11.1991 tarihli şube genel kurulu sırasında, 1 nolu
şubenin üye sayısı her ne kadar 330 civarında ise de bu üye azalması sendika
genel merkezinin şubenin faaliyet alanının daraltılması sonucu oluştuğundan
ana tüzüğün 17/ö maddesine göre bu durum davacının profesyonel yöneticilik
sıfatını etkilemeyeceğinden 18-20 Eylül 1992 tarihinde yapılan sendika genel
kurulu kararı ile İstanbul 1 nolu şubenin kapatılmasına kadar profesyonel
yöneticiliğe ilişkin hakların hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece anılan
dönemde davacının amatör yönetici olarak nitelendirilerek bir kısım
haklarının kabul edilmemesi veya noksan kabulü de hatalı olup bozmayı
gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA,
peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 13.12.l996
gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
E.A.Özkul O.G.Çankaya B.Özkaya U.Öztürk C.İ.Günay
|
