 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
9.HUKUK DAİRESİ
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : l996/13682
KARAR NO : l996/21733
MAHKEMESİ : ESkişehir İş Mahkemesi
TARİHİ : 28.5.1996
NO : 241-232
DAVACI : İsmail Demirel adına Avukat Erol Sütken
DAVALI : Cicisan Gıda San. ve Tic.A.Ş. adına Avukat
Lütfü Ergökmen
DAVA : Taraflar arasındaki, ihbar ve kıdem tazminatları, ikramiye
farkı, yakacak yardımı ve ücret alacağının ödetilmesi davasının yapılan
yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle
birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde
duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine
dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için
19.11.l996 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti.
Duruşma günü davalı adına Avukat Lütfi Ergökmen geldi. Karşı taraf adına
Avukat Erol Sütken geldi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü
açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
İddia, savunma ve dosya içeriğine göre; Bakanlar Kurulunun 17.10.1991
tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan 10.10.1991 tarih ve 1991/2327 sayılı
kararı ile Golden Çikolata Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile Tek Gıda İş
Sendikası arasında düzenlenmiş olan 1.1.1991- 31.12.1992 yürürlük süreli
toplu iş sözleşmesi davalı Cicisan Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
işyerine teşmil edilmiştir. Bakanlar Kurulunun teşmil kararnamesi ile
uygulamaya konulan bu toplu iş sözleşmesinin 15. maddesi ile 31.12.1990
tarihinde işyerinde çalışan işçilerin ücretlerine 1.1.1991 tarihinden
itibaren 130 zam öngörülmüştür. İkinci yıl zammı olarak 31.12.1991
tarihindeki ücretlere 60 zammın 1.1.1992'den itibaren uygulanması kurala
bağlanmış bulunmaktadır. Buna göre davacının 31.12.1990 tarihindeki saat
ücreti 1840 TL. olduğu için 1.1.1991 tarihinde 130 zamla bu ücretin 4232
TL.na yükseltilmesi gerekir, ne varki bu zamlı ücretin iş ve idare
hukukundaki istikrar ilkesi gereği kararnamenin yayınlandığı 17.10.1991
tarihinden itibaren uygulanması icabeder, ikinci yıl zammı olarak 60 oranı
kabul edildiğinden bunun dikkate alınması sonucu davacı işçinin 1.1.1992
tarihindeki saat ücreti 6771 TL. olmalıdır.
Öte yandan teşmil edilen toplu iş sözleşmesi 31.12.1992 tarihinde sona
ermiş olmakla birlikte anılan sözleşmenin parasal hükümlerinin hizmet akdi
kuralı olarak devam ettiğinin kabulü toplu iş sözleşmesi hukukun bir
gereğidir. Uygulamanın böylece sürdürülmesi ilke olarak kabul edildikten
sonra, Bakanlar Kurulunun 9.12.1993 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan Elit
Çikolata ve Şekerleme Sanayi Anonim Şirketi ile Tek Gıda İş Sendikası
arasında bağıtlanmış olan toplu iş sözleşmesinin davalıya ait işyerine
teşmilinden sonraki uygulamanın da şöyle olması gerekir.
Bu ikinci toplu iş sözleşmesinin 11/II maddesi uyarınca teşmil
kararının yayımlandığı tarihte çalışan işçilerden aylık çıplak brüt ücreti
4.000.000 TL.nın altında olanlara 4.000.000 TL.nı geçmemek üzere 400.000 TL.
ay iyileştirme zammı ve bu şekilde yeni oluşan ücretlere yine aynı tarihten
geçerli olmak üzere 35 oranında ayrıca zam öngörülmüş bulunduğundan ilk
toplu iş sözleşmesi sonunda oluşan ücret miktarı baz alınarak yeni zamlı
ücretin belirlenmesi gerekir. Bu arada asgari ücret altında bir ücret
sözkonusu olduğu takdirde bu durumun da dikkate alınması kamu düzeni
gereğidir.
Bu açıklamalar dikkate alınarak ücret, ikramiye, kıdem tazminatı
farklarının belirlenmesi ve ihbar tazminatının da hesabı yapılarak davalı
işverence avans niteliğinde ödenen miktarlar düşülmek suretiyle geri kalan
meblağların hüküm altına alınması gerekir. Hatalı değerlendirmeye dayalı
bilirkişi raporu gözönünde tutulmak suretiyle karar verilmiş olması
hatalıdır. Bu açıklamalar karşısında yeniden bilirkişi incelemesi
yaptırılarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebebten BOZULMASINA,
davalı yararına takdir edilen 6.000.000 TL. duruşma avukatlık parasının karşı
tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye
iadesine, 22.11.l996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
E.A.Özkul E.Serim E.Doğu U.Öztürk C.İ.Günay
|
