 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
18. HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1996/11093 1996/11310
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : Karşıyaka 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi : 4.6.1996
Nosu : 1994/1134-1996/472
Davacı : Kula Mensucat AŞ. Vek.Av.Baki Okan
Davalı : Büyükşehir Bel.Başk.Vek.Av. Adnan Çelikkol
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Belediye Encümeninin 16.7.1984 tarihli kamulaştırma kararıyla 14.656
m2'lik yer usulüne uygun biçimde kamulaştırılmış ve davacıya tebligat
yapılmıştır. Davacı mal sahibi iflas halindeki Kula Mensucat AŞ., bu tebligat
üzerine İdare Mahkemesine dava açmış, İdare Mahkemesince en son olarak onaylı
imar planının 35 metrelik yolda kalan dava konusu taşınmaz bölümünün
kamulaştırılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı kabul edilerek bu karar
Danıştay 6. Dairesince onanmıştır. Bu durumda kamulaştırılan 14656 m2'lik
alanın yolda kalan bölümü ile ilgili dava reddedilmiş, geri kalan bölümle
ilgili olan kamulaştırma daha önce İdare Mahkemesi kararıyla iptal edilmiş ve
bu karar kesinleşmiştir. O halde iptal davası sonunda bedel arttırım davasına
konu olabilecek yer imar planında 35 metre genişliğindeki yol gövdesinde
kalan bölüm olarak belirlenmiştir.
Geri çevirme kararı üzerine dosyaya getirtilen İzmir 1. İdare
Mahkemesinin 1991/1241 esas 1992/257 karar sayılı dava dosyasında, hakkındaki
iptal davası reddedilen bölüm, krokisinde imar planına uygun olarak
gösterilmiş ve bu kroki ile birlikte ilk kısmi iptal kararı üzerine 8247
m2'yi kapsamak üzere Encümence verilen 4.1.1988 tarihli olup, bedeli
belirleyen karar ibraz edilmiştir.
Danıştay 6. Dairesinin onama kararının kesinleşmesinden sonra davacı
süresinde, 1.11.1993 tarihinde açtığı davaya ait dilekçede İdari Yargı
tarafından kesinleşen iptal kararı dışında kalan bölümün yüzölçümünün halen
kendisi tarafından bilinmediğini, şimdilik 1000 m2'lik bölüm için dava
açtığını belirterek m2'si 250.000 TL.'den bedel arttırımı davası açmıştır.
Daha sonra davacı 15.12.1994 tarihinde verdiği dilekçeyle, aynen "3.
Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan dava sırasında (1994/30 Esas sayılı 1000
m2'lik bedel arttırımı davası) davalı belediyece sunulan deliller içinde
bulunan 4.1.1988 gün ve 17 sayılı Encümen kararından, kamulaştırılan alanın
8247 m2 olarak değiştirildiği öğrenilmiştir." şeklindeki ifadeye yer vererek
bu m2 üzerinden arttırım istemiyle ikinci davasını açmıştır.
Davacının sözünü ettiği 4.1.1988 tarihli Encümen kararını ekinde
bulunduran Belediye Başkanlığının 15.4.1994 gün ve 6792 sayılı davacı
vekilinin atıfta bulunduğu yazı, 18.4.1994 tarihinde mahkemeye sunulmuş olup,
davacı vekili 21.4.1994 tarihli oturumda bu dilekçe ve eklerini incelemek
üzere mehil istemiştir.
Davacı vekili, 1.11.1993 tarihinde açtığı ve Karşıyaka 3. Asliye Hukuk
Mahkemesinin 1994/30 Esasında kayıtlı davayı takip etmeyeceğini, yeni bir
dava açacağını 18.12.1994 tarihli oturumda bildirmiş ve bunun üzerine derdest
davayı açmıştır.
Yukarıdaki açıklamadan anlaşıldığı üzere kamulaştırma alanı 14656 m2
iken, İdari Yargıda açılan dava üzerine verilen kısmi iptal kararı sonunda
kamulaştırma alanı 8247 m2'ye inmiş, İdare Mahkemesi Kararı bunun açıkça,
imar planına göre 35 metre genişliğindeki yolda bulunan yer olarak belirtmiş,
krokisi dahi İdare Mahkemesine açılan dava dosyasına Encümen Kararı ile
birlikte ibraz edilmiş, açılan ve daha sonra takibinden vazgeçilen bedel
arttırımı dava dosyasına da sunulmuş, davacı vekili açtığı bu davaya ait dava
dilekçesinde de kamulaştırma kapsamında kalan 8247 m2 ile ilgili Encümen
Kararına 1994/30 esas nolu dava dosyasına davalı vekilinin verdiği 15.4.1994
tarihli dilekçe ile muttali olduğunu da kabul etmiştir.
Kamulaştırma Kararına karşı iptal davası açıldığında iptal davasının
kısmen kabulü halinde idare, reddedilen bölüm için yeni bir kamulaştırma
kararı almak durumunda değildir. Kesinleşmiş Yargı Kararı Anayasamıza göre
kendiliğinden uygulanabileceği cihetle idarenin iptalden önce aldığı karar,
iptal kapsamı dışında kalan bölümü hariç olmak üzere yürürlüktedir. İdari
Yargı dosyasında iptal edilen bölümün hangisi olduğu krokisi ve yüzölçümüyle
bellidir. Mahkeme kararında bir yüzölçümünden söz edilmemekte ise de, iptal
dışında kalan alan bellidir. Davacı vekili bu alanın kaç metrekareden ibaret
olduğunu hem dosyadaki belgelerden hem de dilediği takdirde inceleyeceği imar
planından kolayca anlayabilir. Nitekim; 1000 m2 ile ilgili olarak açtığı
davanın yargılaması sırasında kendisine yapılması gerektiği iddia edilen
tebligat yapılmadığı halde bunu, dosyayı inceleyerek saptamış ve bunu dava
dilekçesindeki ikrar ile 18.4.1994 tarihinde öğrendiğini bildirmiştir.
Yukarıda belirtildiği gibi iptal kararı dışında kalan bölümle ilgili olarak,
yeniden kamulaştırma kararı alınması ve idarece yeniden tebligat yapılması
söz konusu değildir.
Bu durumda, davacı vekili süresinde açılan 1994/30 Esasında kayıtlı
davayı takipten vazgeçmiş ve bu davanın açılmamasına karar verilmiş; sonradan
açtığı ve inceleme konusu davayı da Kamulaştırma Kanununun 14. maddesinin 3.
fıkrası hükmünde sözü edilen süre geçtikten sonra açmış bulunduğuna göre
süresinde açılmayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken davacının
açılmamış sayılmasına karar verilen davada fazlaya ilişkin hakkını saklı
tuttuğuna ve iptal dışında kalan kamulaştırılan alanın kendisine tebliğ
edilmediğinden davanın süresinde olduğu gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde
kabulü doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile şimdilik diğer yönleri incelenmeksizin hükmün HUMK'nun
428. maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde
temyiz edene iadesine, 16.12.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki V.Canbilen M.Tutar A.Nazlıoğlu İ.N.Erdal
|
