 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
9.HUKUK DAİRESİ
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : l996/10085
KARAR NO : l996/14277
MAHKEMESİ : İstanbul 4. İş Mahkemesi
TARİHİ : 6.2.1996
NO : 512-17
DAVACI : Hatice Gençdoğan adına Avukat Fatma Atanur
DAVALI : Tekel Genel Müdürlüğü adına Avukat Mine Batova
DAVA : Taraflar arasındaki, sözleşme gereği tazminatın ödetilmesi
davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen
miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin
hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca
istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış
ve duruşma için 25.6.l996 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı
gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına Avukat Alev İlbasmış geldi. Karşı
taraf adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü
açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği
konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
İşyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin "Toplu İşten
Çıkarma ve İş Güvencesi" başlıklı 111. maddesinin bir ve ikinci fıkralarında
"işletmenin veya işyerinin ekonomik veya teknolojik durumu, işin, işyerinin
veya işletmenin gerekleri bakımından zorunluluk olmadıkça toplu olarak işçi
çıkarılamaz. Toplu işçi çıkarmanın zorunlu olduğu hallerde işveren durumu
taraf işçi sendikasına bildirir. İşveren ve sendika bir araya gelerek işten
çıkarma esaslarını, işten çıkarılacak işçi sayısı işten çıkarma tarihi,
çıkarılacak işçilerin ünitelere dağıtımını karara bağlarlar" kurallarına yer
verilmiştir. Bu kuralların hemen ardından gelen fıkrada da yaptırım
öngörülmüş olup, buna göre "işveren birinci fıkrada sayılan sebeplere
uyulmaksızın veya ikinci fıkrada öngörülen bildiride bulunmaksızın toplu işçi
çıkardığında işten çıkardığı her işçiye yasalar ve toplu iş sözleşmesinden de
doğan hakları dışında aylık 7 çıplak ücret tutarında tazminat ödemeyi kabul
ve taahhüt eder."
İş akdi davalı idarece sona erdirilen işçi bu 111. madde uyarınca 7
aylık ücreti tutarında tazminat isteğinde bulunmuş, mahkemece de istek gibi
hüküm kurulmuştur. Nevarki dosyadaki bilgi ve belgelerden davacı ile birlikte
bir çok işçinin sözleşmelerinin ekonomik nedenler sonucu işyerinin
kapatılmasından dolayı fesih edildiği anlaşılmaktadır. Böyle olunca anılan
maddede öngörülen yaptırımın uygulanması olanağı yoktur. Kaldı ki 111.
maddenin sondan bir önceki fıkrasında da ayrıca "ancak, işveren tarafından
öncelikle iş bu toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre veya yasaların kabul
ettiği haklı bir sebebe dayanarak hizmet akdi feshedilen disiplin cezası
alarak işten çıkarılan, mevsim veya kampanya işinde çalışan emeklilik ya da
yaşlılık aylığına veya toptan ödemeye hak kazanan işçiler bu teminat ödenmez"
biçimindedir. Davalı idare yargılamanın her aşamasında olayda emeklilik veya
yaşlılık aylığına davacının hak kazandığını savunmuştur. Bu savunmaya karşı
davacı taraf haklı olduğunu gösterir bir iddiada da bulunmuş olmadığı gibi
anılan konuda tereddüt duyulduğu taktirde emeklilik ve yaşlılık aylığına hak
kazanıp kazanmadığı da inceleme ve araştırma sonucu tesbit edilebilir.
Tüm bu maddi ve hukuki olgular karşısında isteğin hüküm altına alınmış
olması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA,
davalı yararına takdir edilen 600.000 TL. duruşma avukatlık parasının karşı
tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye
iadesine, 25.6.l996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
E.A.Özkul E.Serim O.G.Çankaya U.Öztürk C.İ.Günay
|
