 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
13. HUKUK DAİRESİ
BAŞKANLIĞI
SAYI:
1995
ESAS KARAR
7912 8845
YARGITAY İLAMI
MAHKEMESİ :Fethiye 1. Asliye Hukuk Hakimliği
TARİHİ :2.5.1995
NOSU :229-248
DAVACI :Louis Johon Joling vekili avukat Cevat Abalı
DAVALI :1- İçişleri Bakanlığı 2- Hazine vekili avukat
A.Fazıl Görken
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen
hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı yatı ile denize şampuan almak suretiyle denizi kirlettiğinden
bahisle çevre kanunu uyarınca 75.000.000. lira Ceza Tayin ve Tertip
edildiğini İdare Mahkemesine açtığı dava sonunda işlemin iptaline karar
verildiğini öne sürerek tahsil edilen cezanın iadesine karar verilmesini
istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, idari işlerin iptal edilmesi nedeni ile ödenen para
cezasının tahsiline karar verilmiştir.
Hüküm, hazine avukatınca temyiz edilmiştir.
1- Taraflar arasındaki ilişki hizmet sözleşmesine dayanmaktadır. Bu
gibi hizmet sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklara ilişkin davaların İş
Mahkemelerinde görülmesi 1475 ve 552l sayılı kanunların 1. maddeleri
hükümleri gereğidir. Mahkemece bu yönler gözönünde tutularak ayrı bir İş
Mahkemesi varsa dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi,
tersi durumda davaya İş Mahkemesi niteliği ile bakılması gerekir.
Bu yönlerin gözden kaçırılması bozma nedenidir.
2- Davacının yatı ile neden olduğu deniz kirlenmesinden dolayı çevre
kanunu uyarınca kesilen 75.000.000. TL. cezaya yönelik idari işlemin Aydın
İdare Mahkemesinin 1992/610 esas, 1993/1462 karar sayılı ve 28.12.1993 hükmü
ile iptal edildiği açıktır.
İş bu dava ile ödenen cezaya ilişkin paranın istirdatı istenmektedir.
Bu durumda; anılan yasa uyarınca kurulan ve idari tasarruftan kaynaklanan
para cezasının iadesi sözkonusudur. O nedenle bu dava, idari tasarrufun bir
uzantısı özellikle onun doğal bir sonucu ve icrası ile doğrudan ilgili
olduğundan kuşku ve duraksamaya yer olmamalıdır.
Hal böyle olunca davaya bakmaya İdare Mahkemesinin görevli olduğunun
kabulü zorunludur. Görev sorunu yargılamanın her aşamasında doğrudan
mahkemelerce incelenip sonuçlandırılması gereken bir yöndür.
Mahkemece, hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek görevsizlik
kararı yerine işin esası hakkında hüküm kurulması usule ve yasaya aykırıdır.
Bozma nedenidir. Bozma nedenine göre diğer temyiz istemlerinin incelenmesine
gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle davalı yararına
BOZULMASINA, 16.10.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A.İ.Arslan M.S.Atalay Ş.Yüksel A.E.Baççıoğlu S.Özyörük
|
