 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
13. HUKUK DAİRESİ
BAŞKANLIĞI
SAYI:
1995
ESAS KARAR
5340 6854
YARGITAY İLAMI
MAHKEMESİ : İstanbul 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 16.3.1995
NOSU : 359-142
DAVACI : Tümsan Tüketim Malzemeleri Dağıtım ve Pazarlama
Ltd.Şti vekili avukat Ömer Faruk
DAVALI : Amerikan Bord Heyeti vekili avukat M.Sabri Tahmaz
Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine
yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi
üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalıya ait taşınmazda kiracı olduğunu, eski kira aylık
3.500.000 TL. iken mahkeme kararı ile 1.11.1993 tarihinden itibaren 8.981.000
Tl yükseltildiğini, 1.11.1993 ile 31.5.1994 tarihleri arası 7 aylık kira
farkı için davalının Katma Değer Vergisi ilavesi ile birlikte 40.131.882
Tl.lık icra takibi yaptığını, temerrüde düşmemek için ihtirazı kayıtla parayı
ödediğini ancak 15.218.470 lira fazladan para alındığını, Haziran ve Temmuz
1994 ayları içinde gene mahkemece tesbit edilen kiraya davalının 15 KDV
ilavesiyle fatura keserek fazladan 6.412.168 lira aldığını, aslında KDV.nin
kiranın içinde olması gerektiğini, davalı vakıf olduğundan her türlü vergiden
de muaf olduğunu bildirip fazladan davalıca alınan toplam 20.630.638 liranın
davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 9.624.400 liranın 40 icra inkar tazimantı ile birlikte
davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz
edilmiştir.
1- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalıya ait taşınmazda kiracı olan
davacının 1.1.1994 tarihinden itibaren ödediği kiralardan stopaj yoluyla
tevkifat yapılıp, yapılmayacagı ile mahkemece tesbit edilen kiraya KDV.nin
dahil olup olmadığı konusundadır. Davacı sadece stopaj kesintisi
yapılacağını, KDV alınamayacağını iddia etmiş, davalı ise kirayı fatura ile
tahsil ettiğinden stopaj kesilemeyeceğini, tesbit edilen kiraya KDV ilave
edileceğini savunmuştur. Mahkemece 1.1.1994 tarihinden itibaren hem stopaj ve
fon kesilmiş, buna daha sonra ise 15 KDV ilave edilerek hüküm kurulmuştur.
193 sayılı gelir vergisi kanununun 70, 94/5-a, b, c, 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununun 1/f, 8/h ve Maliye Bakanlığının 128 sayılı Gelir Vergisi
Genel Tebliğinin x/a maddelerinde vergi tevkifatının gerçek kişilerin
gayrimenkul sermaye iradlarından yapılacağı, Kurumlar Vergisine tabi
olanlardan yapılmayacağı belirtilmiştir. Hal böyle olunca uyuşmazlığa ışık
tutacak az yukarıda açıklanan yasal hükümlerle birlikte bu konuda uzmanlığı
bilinen kişilerden seçilecek bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılmalı,
Mahkemece tespit edilen yeni kira parasının brüt olduğu da gözden
kaçırılmamak suretiyle davalıca yapılmış bir fazla tahsilatın olup olmadığı
belirlenmeli gerekçeleri gösterilmiş Yargıtay denetimine uygun rapor alınmalı
hasıl olacak uygun sonuç çerçevesinde karar verilmelidir. Eksik incelemeye
dayalı mahkeme kararı açıklanan nedenler altında bozulmalıdır.
2- Davacı bu davaya konu alacağı yönünden icra takibi yapmamıştır. Öte
yandan davada itirazın iptali davası değildir. Yine davalının yaptığı icra
takibine karşı açılıp, yargılanma aşamasında istirdada dönüşmüş bir menfi
tespit davası da söz konusu değildir. Hal böyle olunca davacı yararına yasal
koşulları oluşmayan icra inkar tazimantına da hükmedilmesi kabul şekli
bakımından usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın temyiz eden
davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 7.7.1995
gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A.İ.Arslan K.Kadıoğlu M.Yüksel Ş.Yüksel A.E.Baççıoğlu
|