 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
İkinci Ceza Dairesi
E. 1995/5270
K. 1995/7832
T. 23.6.1995
* TEDBİRSİZLİK VE DİKKATSİZLİK SONUCU
ÖLÜME SEBEBİYET VERMEK
ÖZET : Olay tarihinde sanık Erdinç'in kardeşi olan sanık Halil ile yazlık
evinde birlikte otururlarken, diğer sanıklar Nuri ve Remzi'nin ziyarete
geldikleri, silahtan konuşmaya başlamaları üzerine sanık Nuri'nin bulundurma
rahsatlı tabancasını çıkarıp diğerlerine gösterdiği, bahçe kenarındaki direk
üzerine yerden 130 cm. yüksekliğe koydukları kola kutusuna birer el atış
yaptıkları, mermilerden birinin komşu evin bahçesindeki Aydın'a isabet etmesi
sonucu öldüğü, sanıklardan hangisinin yaptığı atış sonucu Aydın'ın öldüğünün
anlaşılamadığı şeklinde oluşan olayda; sebeplerin birleşmesinden sonucun
meydana geldiği kabul edilerek, faillerin konum ve yükümlülüklerine göre
kusur derecelerini saptamalı, taksirli hareketleri oranında sonuçtan sorumlu
tutulmalıdır. Eylemlerin ağırlığı itibarıyla en az kusur derecesi 1/8
olabileceği gözönüne alınıp, kusur dağılımı gerçekleştirilmeli, bilirkişi
raporunun da gerekçesi ve sonucu itibariyle suçun ögelerine, sanıkların
olaydaki yerleri ve taksirli hareketlerine uygun olması aranmalıdır.
(765 s. TCK. m. 455)
6136 sayılı Kanuna muhalefet, tedbirsizlik ve dikkatsizlik neticesi ölüme
sebebiyet vermekten sanık Nuri, tedbirsizlik ve dikkatsizlik neticesi ölüme
sebebiyet vermekten sanık Erdinç, Halil ve Remzi haklarında yapılan duruşma
sonunda; mahkumiyetlerine, sanıklar hakkında 647 sayılı Kanunun 4 ve 6.
maddelerinin tatbikine yer olmadığına dair, (Gemlik Asliye Ceza
Mahkemesi)'nden verilen 28.10.1994 tarihli hükmün Yargıtay'ca incelenmesi
müdahiller ve sanıklar tarafından süresinde dilekçeyle istenmek ve dava
evrakı C. Başsavcılığı'nın 27.4.1995 tarihli tebliğnamesiyle Daireye
gönderilmekle okunup iş anlaşıldıktan sonra, gereği düşünüldü:
Sanık Nuri vekilinin 6136 sayılı Kanuna muhalefet suçundan kurulan hükme
yönelik temyiz itirazları ile müdahiller ve sanıklar vekillerinin taksirle
ölüme sebebiyet suçundan kurulan hükme ilişkin sair temyiz itirazları yerinde
görülmemiştir.
13.6.1993 günü sanık Erdinç'in yazlık evinde, kardeşi olan sanık Halil ile
birlikte oturdukları sırada, sanıklar Nuri ve Remzi'nin eşleriyle birlikte
ziyarete geldikleri, sanıkların bahçedeki sohbetleri esnasında konu silahtan
açıldığında, sanık Nuri'nin beraberinde getirdiği bulundurma ruhsatlı
tabancasını çıkararak diğerlerine gösterdiği ve atış yapmayı önerdiği, bunun
üzerine her dört sanığın bahçe kenarındaki bir direk üzerine koydukları kola
kutusuna birer el ateş ettikleri, bir süre sonra komşu bahçede bulunan
Aydın'ın tabanca kurşunu isabeti ile yaralanıp öldüğünün öğrenildiği, ölümün
isabet eden ve vücutta kalan tek mermiden kaynaklandığı, incelenen mermi
çekirdeğinin sanıklar tarafından kullanılan tabancadan atıldığı, sanık
Erdinç'in bahçeli olan evinin etrafında aynı şekilde evler bulunduğu ve bu
evlerde yaşanlar olduğu, sanıkların atış yaptıkları kola kutusunun yerden 130
cm. yüksekliğe konulduğu, ölenin bahçesinin aynı doğrultuda olup aradaki
çalılıkların görüşü engellediği, ölenin, sanıklardan 94 metre mesafede yerde
yatar şekilde görüldüğü ve tabancanın 100 metre etkili atış mesafesinin
olduğu, anlatımlar, mahallinde yapılan keşif, bilirkişi düşüncesi, çizilen
krokiler, ekspertiz raporu gibi delillerle tesbit olunduğu, sanıklarla ölen
arasında olumsuz bir ilişki, sanıkların öleni görerek veya orada olduğu halde
ateş ettikleri hususunda somut bir bulgu tesbit edilmediği, mahallin meskun
olması, ateş yapılan kutunun yerden yüksekliğinin insan boyu içinde
bulunması, bu suretle gerçkeleşen yatay atışların isabetinin
öngörülebilirliği sebebiyle eylemin TCK.nun 455/1. maddesi kapsamında
değerlendirilmesi gerektiği cihetle;
Mahkemenin olayı bu şekilde kabul ederek incelemesinde, sanıkların birer el
ateş ettikleri, olayda bir tabanca kullanıldığı, ölümün bu tabancadan çıkan
ve isabet eden kurşundan kaynaklandığı, ancak, isabet eden atışı yapanın
hangi sanık olduğunun tespit edilemediğine ilişkin kanaat ve takdirinde, ölüm
sonucunu doğuran hareketin hangi sanık tarafından yapıldığının belli olmaması
ve olayın TCK.nun 455/1. maddesi çerçevesinde irdelenmesi gerekmesi
karşısında, suçun kasıt ögesini içermemesi sebebiyle TCK.nun 61 ve 62.
maddelerinin, maddede sayılan suçlara ilişkin olmaması nedeniyle 463.
maddenin, keza belirli bir suça yönelik irade birleşmesinden
sözedilemeyeceği, iştirak iradesinin neticeyi de kapsaması, taksirli suçta
ise neticenin istenmemiş olması gözetilerek iştirake ilişkin hükümlerin
uygulanamayacağı, çözümün taksir unsurlarının sanıkların eylemlerinde
araştırılması suretiyle çözüme ulaşılabileceği yolunda tecelli ettiği
anlaşılan görüşünde aykırılık bulunmamıştır.
Keza, failin icrai ve ihmali hareketinin zararlı neticesini mümkün olduğu
halde öngörmemesi şeklinde tanımlanabilen taksirde; istenmeyen netice, icrai
ve ihmali nitelikte iradi bir hareketten kaynaklanmaktadır. Hareket tek
olabildiği gibi birden fazla, keza hareketler tek fail tarafından olabileceği
gibi birden fazla fail tarafından da gerçekleştirilebilmektedir. Failin ve
hareketin birden fazla olması halinde; taksirli hareketlerin, bir araya
gelmesinden içtimaından sözedilebileceği gibi taksirli suça ilişkin iradi
hareketlerin her bir failin konumu ve yükümlülükleri ve bundan kaynaklanan
sorumlulukları oranında birlikte işlenmesinden sözetmek de mümkündür.
Bu çerçevede olaya bakıldığında, sanık Erdinç'in etrafı kendisininki gibi
bahçeli yazlı evlerle çevrili ve meskun olan yerde, karşısında bahçeli bir
evin mevcudiyetine ve çalılıklar dolayısıyla görüşün kısıtlılığına, gelip
geçen veya bahçesinde olabileceklere rağmen 130 cm ve insan boyu içinde bir
yüksekliğe kutu konulup tabanca ile ateş edilmesine yer ve imkan hazırlaması,
sanık Nuri'nin bu ortamda uygun ruhsatı olmadığı halde olay yerine getirdiği
tabancayı çıkarıp atış yapmayı önermesi, yapması ve yaptırması, sanıklar
Halil ve Remzi'nin belirgin tehlikeli ortama rağmen uyarıda bulunmadıkları
gibi oluşmasına katkı sağlamaları, her birinin birer el atış yapmaları, ölüm
sonucunu doğuran atışı yapan saptanamasa bile, ölüm sonucunun
gerçekleştirilen bu hareketler zinciri yüzünden meydana geldiğini
göstermektedir.
Yukarıda belirtilen çevre ve atış koşulları nazara alındığında, sonucun
sanıklarca öngörülebilirliği belirgin olup, failin saptanan hareketini
yapmaması halinde sonucun meydana gelmemesinin mümkün olması veya ihtimal
dahilinde bulunması belirlenebildiğinde, illiyet bağının da mevcut olacağı
gözetildiğinde; sanık Erdinç ile sanık Nuri'nin yukarıda belirtilen
hareketleri yapmamaları durumunda, ölüm sonucunun doğmayacağı
anlaşılabilmekte, her ne kadar sanıklar Halil ile Remzi'nin oluşan tehlike
ortamı karşısında uyarıda bulunmamaları hukuki bir yükümlülük olarak
düşünülmese bile, atış koşullarının oluşması ile ilgili ve taksirli olan
hareketlerin yapılmasında işbirliği sergilemeleri ve kendilerinin de birer el
atış yapmış olmaları, sonucu yaratan hareketler zinciri içinde yer
aldıklarının ve bu hareketleri ile sonuç arasında sebebiyet bağı bulunduğunun
kabulünü gerekli kılmaktadır.
Diğer taraftan, isabet eden mermi atışı son icrai ihareketi teşkil etmekte ve
bu hareketin faili belirlenememekte ise de, bu atışı yapan dışındaki
sanıkların taksirli hareketlerini yapmamaları veya gerekli özen ve önlemlerle
yapmaları durumunda netice meydana gelmeyeceği cihetle, sanıkların taksirli
hareketleri ile netice arasındaki illiyet bağının kesildiğinden de
sözedilemez.
Bu itibarla, sanıkların olayda kusurlu olduklarının kabulünde, bir
isabetsizlik bulunmamış ve tebliğnamedeki isabet eden atışı yapan belli
olmadığından beraatleri gerektiğine dair görüşe iştirak edilmemiştir. Ancak;
TCK.nun 455/son maddesinin, cezaların kusurun derecesine göre 1/8'e kadar
indirilebileceğini öngörmesi, taksirli suçta failin kusurlu olduğunun
saptanması yanında bunun derecesinin de belirlenmesini gerektirmektedir.
Failin birden fazla olduğu hallerde, aynı sorumluluk derecesi; aynı konumda
ve yükümlülükte olanlar için sorumluluktaki tam ortaklık dolayısıyla
düşünülebilir, taksirli hareketler, faillerin ayrı konum ve
yükümlülüklerinden doğuyorsa, sebeplerin birleşmesinden sonucun meydana
geldiğini kabul etmek ve her birini taksirli hareketleri oranında neticeden
sorumlu tutmak gereklidir.
Olayda, sanıklardan Erdinç'in ev sahibi, Nuri'nin silah sahibi olarak
belirtilen taksirli hareketleri, ayrı sebeplerden kaynaklanmakta, sanıklar
Halil ve Remzi belirtilen ve aynı olan hareketleri dolayısıyla aynı konumda
ve yükümlülükte görülmektedirler. Son icrai harektin ise kime ait olduğu
belirlenememektedir. Bu durumda, neticeye sebep olan ve sanıklar tarafından
gerçekleştirildiği belirlenmiş ve ayrı sebeplerden kaynaklanan hareketlerin
birleşmesi sonucu ölüm neticesinin meydana geldiği kabul edilerek sanıkların
belirlenmiş kendi taksirli hareketleri oranında sorumlu tutulmaları,
eylemlerinin ağırlığı itibariyle en az kusur derecesinin 1/8 olabileceği
nazara alınıp kusur dağılımı gerçekleştirilmeli ve bilirkişi raporunun da,
gerekçesi ve sonucu itibariyle taksirli suçun öğelerine ve sanıkların,
olaydaki yerleri ve taksirli hareketlerine uygun olması aranmalıdır.
Açıklanan nedenlerle, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun
gösterdiği sonuç itibariyle yukarıda açıklanan ve taksirli suçu
gerçekleştiren taksirli hareketlerin sebeplerine ve sanıkların kendi taksirli
hareketlerinden sorumlu olmaları gereğine uygun düşmediği ve keza oluşa
aykırı olarak sanık Nuri'yi tam, diğerlerini 7/8 oranında kusurlu sayan bir
sonuç içerdiği gözetilip sanıkların kusur derecelerinin belirtilen hususlara
göre tesbiti ve hukuki durumlarının takdir ve tayini gerekirken, noksan
inceleme ile ve yazılı gerekçelerle hüküm kurulması,
Bozmayı gerektirmiş, müdahiller ve sanıklar vekillerinin temyiz itirazları bu
itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı (BOZULMASINA),
23.6.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
