 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Ceza Genel Kurulu
E. 1995/4-282
K. 1995/312
T. 31.10.1995
* KAVGADA EL UZATANA VERİLECEK CEZA
ÖZET : Kavgada el uzatana verilen ceza, asıl faile verilen cezanın yarısını
geçemez.
(765 s. TCK. m. 464/2)
Etkili eylem suçundan sanık Necati'nin, değişen suç vasfına göre TCY.nın
464/2, 51/1; 647 sayılı Yasanın 4. maddeleri gereğince 450.000 lira ağır para
cezası ile cezalandırılmasına, sürücü belgesinin bir ay geri alınmasına, bu
cezasının ertelenmesine ilişkin, (Ankara Onyedinci Asliye Ceza Mahkemesi)'nce
verilen 28.10.1993 gün, 818/1099 sayılı hükmün, sanık vekili tarafından
temyizi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay Dördüncü Ceza Dairesi, 28.6.1994
gün, 2993/5848 sayı ile;
"Oluşa göre, TCY.nın 464/2. maddesi ile belirlenen cezanın el uzatılan
yaralama eyleminin tek başına işlenmesi durumunda verilecek cezanın yarısını
geçemeyeceğinin düşünülmemesi" isabetsizliğinden bozmuş,
Yerel mahkeme, 25.1.1995 gün, 1046/36 sayı ile;
"Hakkındaki hüküm kesinleşen asli fail, TCY.nın 456/2, 51/1. maddeleri
gereğince bir sene altı ay hapis cezası ile cezalandırılmıştır. Eylemin sanık
tarafından işlenmesi halinde verilecek ceza, bu miktar olup kavgada el
uzatmak suçundan dolayı verilen üç ay hapis cezası, asıl fiil için verilen
cezanın yargısını geçmemiştir" gerekçesiyle önceki hükümde direnmiştir.
Bu hükmün de Yargıtay'ca incelenmesi sanık vekili tarafından süresinde
istenildiğinden dosya, Yargıtay C. Başsavcılığı'nın "bozma" istemli 9.10.1995
günlü tebliğnamesiyle Birinci Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulu'nca
okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Taksi şoförü olan katılanın, sanık ile arkadaşı Hacı Hüseyin'in bulunduğu
taksi durağına gelerek müşteri beklemesi üzerine, aralarında kavga çıkmıştır.
Sanıklardan Hacı Hüseyin, kendisine sopa ile vuran müdahilin kulağını ısırmış
ve bir bölümünü koparmıştır. Adli Tıp İkinci İhtisas Kurulu'nun 27.8.1993
günlü raporunda belirtildiği şekilde, mevcut 3x1 cm.lik doku kaybı sabit eser
niteliğindedir. Sanık Hacı Hüseyin'in TCY.nın 456/2, 51/1. maddeleri
gereğince bir sene altı ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiş
ve bu hüküm Özel Dairece onararak kesinleşmiştir. Kavgada katılana yumruk
vurduğu anlaşılan sanık Necati ise, TCY.nın 464/2, 51/1; 647 sayılı Yasanın
4.maddeleri gereğince 450.000 lira ağır para cezasıyla cezalandırılmış, bu
hüküm "TCY.nın 464/2. maddesi ile belirlenen cezanın, el uzatılan yaralama
eyleminin tek başına işlenmesi durumunda verilecek cezanın yarısını
geçemeyeceğinin düşünülmemesi" isabetsizliğinden bozulmuş, fazla ceza
verilmediğinden bahisle önceki hükemde direnilmiştir.
Kavga sırasında öldürme ve yaralama suçlarının faillerine yardım kastıyla
olmaksızın öldürülen veya yaralanan kişiye vurmak, onu tutmak veya iteklemek
gibi eylemler, kavgada öldürülene veya yaralanana "el uzatma suçunu"
oluşturmaktadır. İncelenen olayda sanık Necati, kavgada yaralanan müdahile
yumruk vurmak suretiyle yaralıya el uzatma suçunu işlemiştir.
Ceza Yasasının 464. maddesinde; "...ferden irtikap edilmiş cürümler
münasebetiyle hükmedilecek daha ağır cezalara halel gelmemek şartıyla bir
kavgada bir şahıs ölmüş olur yahut yaralanmış bulunursa, o şahsa kavga
esnasında el uzatmış olanlardan her biri aşağıdaki tertip dairesinde
cezalandırılır:
1-.........
2- Ahvali sairede ceza üç aydan iki seneye kadar hapistir. Şu kadar ki, bu
ceza fail hakkında münferiden cürüm işlemiş olması halinde verilecek cezanın
yarısını tecavüz edemez.
3, 4- ........." hükmü yeralmaktadır. Bu hükme göre, kavga esnasında el
uzatanların fiili, daha ağır bir cezayı gerektiriyorsa, bu ceza ile aksi
halde 464. madde ile cezalandırılacaktır. Maddenin 2. bendine göre
hükmolunacak ceza, fail hakkında münferiden cürüm işlemiş olması halinde
verilecek cezanın yarısını geçemeyecektir. Kavgaya katılanların cezasına esas
tutulan asıl failin işlediği cürmün cezasıdır. Sanığın şahsından kaynaklanan
indirim nedenleri de dikkate alınmayacaktır. Şu halde, on günden az iş ve
gücüne engel olacak derecede müessir fiille neticelenen bir kavgaya iştirak
edenler hakkında dahi asıl cürmün gerektirdiği cezanın yarısından fazlaya
hükmedilemeyecektir.
Yasa koyucu, kavgada el uzatanların eylemlerinin asıl failin eyleminden daha
ağır olması halinde, ağır sonuç doğuran kendi fiilinden, asıl failin
eyleminden daha hafif bir fiil işlenmesi halinde ise, CY.nın 464. maddesinde
yazılı kavgada el uzatmak suçundan sorumlu olmalarını fakat, bu durumda
hükmolunacak cezanın asıl failin işlediği cürmün cezasını geçemeyeceğini
kabul etmiştir.
Sanık Necati'ye TCY.nın 464/2, 51/1. maddeleri gereğince hükmolunan ceza, asıl
fail olan Hacı Hüseyin'e hükmolunan cezanın yarısını geçmediğinden, Özel
Daire bozması yerinde olmayıp direnme kararı isabetlidir. Sair yönleri de
usul ve yasaya uygun bulunan direnme hükmünün onanmasına karar verilmelidir.
S o n u ç : Açıklanan nedenlerle, sair yönleri de usul ve yasaya uygun bulunan
Yerel Mahkeme direnme kararının (ONANMASINA), 31.10.1995 günü tebliğnamedeki
düşünceye aykırı olarak oybirliğiyle karar verildi.
|