 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
18.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1995/3895 1995/4563
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : Bursa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi : 24.2.1994
Nosu : 1993/627-1994/135
Davacı : Salih Yıldız vs. Vek.Av. Mustafa Güleç
Davalı : Botaş Genel Müdürlüğü Vek.Av. Salim Güraydın
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dairenin bozma ilamına karşı vaki direnme üzerine tebligatın
usulsüzlüğünü kabul eden mahkeme kararı, Hukuk Genel Kurulunca uygun
görülmüş, ancak diğer hususların incelenmesi için dosya daireye
gönderilmiştir.
Dairenin geri çevirme kararı üzerine dosyaya getirtilen belgeler de
dikkate alınarak yapılan inceleme sonunda, Tebligat kanununun 32. maddesinin
2. fıkrası hükmünün uygulanması halinde de davacının bu fıkra hükmünden
yararlanmasında kötüniyetini belirleyen bir olgu bulunmadığı da
saptandığından davanın yasal süresi içinde açıldığının kabulünde bir
isabetsizlik görülmemiştir.
Ancak;
1-Hükme esas alınan bilirkişi raporlarında Kamulaştırma Kanununun
11/3-f maddesi uyarınca taşınmazın kamulaştırma tarihindeki mevki ve
şartlarına ve olduğu gibi kullanılması haline göre değerlendirme yapılması
gerektiği halde tarla olarak değerlendirilen taşınmazda sabit tesisler
yapılamıyacağı ve yer altından geçen boru hattı üzerinde ağaç dikilemiyeceği
gibi taşınmazın mevcut durumu ile bağdaşmayan gerekçelerle değer kaybının 289
parselde 7 ve 5, 243 parselde 1 gibi yüzölçümlere göre yüksek oranda ve
altından boru hattı geçirilen kısımların mülkiyet kamulaştırması için
ödenebilecek miktara yakın bir bedelin belirlenmiş olması,
2-Bilirkişi raporlarına itiraz vaki olduğuna göre taşınmazda
münavebesi yapılan ürünlerin dekar başına üretim miktarı, üretim giderleri ve
ortalama satış fiyatlarına ilişkin verilerin ilgili resmi mercilerden
getirtilip raporların denetlenmemesi ve Yargıtay'ın denetimine de olanak
sağlanmaması,
3-Taşınmaza 24.10.1986 tarihinde usulünce alınmış bir kamu yararı
kararından ve takdir komisyonunca belirlenen bedel bankaya yatırıldıktan
sonra kamu hizmetinin ifası için el konulmuş, açılan bedel arttırım davasında
ise, süresinde tebligat çıkarılmış olmasına rağmen tebligatın yasada
öngörülen usule göre yapılmamış olduğu saptanmış ve bu suretle bir yıl içinde
usulüne göre tebligat yaptırılamamış olduğu için bedel, Kamulaştırma
Kanununun 11. maddesi uyarınca kamulaştırma tarihine göre değil, Kamulaştırma
Kanununun 15. maddesinin 13. fıkrası hükmü gereği davanın açıldığı 20.4.1992
tarihindeki değerler dikkate alınarak belirlenmiştir. Kamulaştırma yasal bir
işlem olduğundan taşınmaza el koymakla idarenin bir haksız eylemi söz konusu
olmadığı gibi 20.4.1992 tarihi itibarı ile ve bu gündeki değerlere göre
tesbit edilen bedele taşınmaza el konulduğu gerekçesi ile geriye gidilerek
5.5.1987 tarihinden faiz yürütülmesi, faizin niteliği ve gerekçesi ile
bağdaşmaz ve hakkaniyet kurallarına uymaz.
Bu nedenle davacının el koyma tarihi ile davanın açıldığı tarih
arasında bu el koymadan ötürü uğradığı bir zarar veya mahrum kaldığı bir
gelir söz konusu ise ve koşulları varsa bu konuda ayrıca istemde
bulunabileceği dikkate alınarak, 24.12.1989 günlü Resmi Gazetede yayınlanan
20.10.1989 gün ve 1988/4- 1989/3 Sayılı Tevhidi İçtihat Kararında kabul
edilen ilkeden hareketle artırılan bedel faizine dava tarihi itibarı ile
kamulaştırmanın idari yönden kesinleşip mülkiyetin davalı idareye geçtiği
20.5.1992 tarihinden hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru
görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.'nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA,
temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.4.1995 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki M.A.Selçuk V.Canbilen A.Nazlıoğlu İ.N.Erdal
|