 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
17. HUKUK DAİRESİ
ESAS 1995 KARAR
239 405
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Milas Kadastro Mahkemesi
TARİHİ : 7.9.1994
NOSU : 1992/32 -1994/77
DAVACI : Mehmet Çakır
DAVALI : Hazine
Taraflar arasındaki tesbite itiraz davası üzerine yapılan yargılama
sonunda: Davanın reddine ilişkin verilen hüküm davacı Mehmet Çakır
tarafından süresi içinde temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Kadastro sırasında 7 parsel sayılı 376314 metrekare yüzölçümündeki
taşınmaz davacı Mehmet Çakır adına tespit edilmiştir. Davalı Hazinenin dava
konusu taşınmazın I. ve II. derece arkeolojik sit alanı içinde kaldığını ve
bu gibi yerlerin zilyetlikle iktisabının olanaksız bulunduğunu ileri sürerek
yaptığı itiraz kadastro komisyonu tarafından kabul edilmiştir. Davacı Mehmet
Çakır vergi kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava
açmıştır. Mahkemece, davanın reddine, dava konusu parselin davalı Hazine
adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Mehmet Çakır tarafından
temyiz edilmiştir.
Mahkemece davacıya verilen kesin önel gereği keşif giderlerinin
yatırılmadığı gerekçe gösterilerek ilk keşifte toplanan delillere göre hüküm
kurulmuştur.
Bir davada yargılama giderlerinin ödenmesi veya verilen önel gereğinin
yerine getirilmemesi halinde yapılması gereken işlemin nelerden ibaret olduğu
3402 sayılı Kadastro Yasasının 36 ve H.Y.U.Y.nın 163 ve 414. maddelerinde
belirtilmiştir. Yargılama usulünde biri "yasal" diğeri hakim tarafından
tanınan iki türlü önelin varlığı kabul edilmiş ve bu önellere uyulmaması
durumunda doğacak hukuksal sonuçlar açıklanmıştır. Keşif yapılması amacıyla
mahkemece, H.Y.U.Y.nın 163 maddesi uyarınca ilgili tarafa verilen kesin önele
ilişkin ara kararında yapılması gereken işlerin nelerden ibaret olduğu tam
bir açıklıkla eksiksiz olarak belirtilmeli, tanınan önel işin yapılması için
yeterli ve elverişli olmalı, keşif giderlerinin (hakim ve mahkeme
personelinin yol tazminatını taşıt giderlerini, tanık ve bilirkişilerin
ücretleri ile tebligat giderleri uzman bilirkişi giderlerini kapsayacak
biçimde) ayrıntılı olarak ve yeterli miktarda saptanmalı, kesin önel
gereğinin yerine getirilmemesi durumunda doğuracağı hukuki sonuçlar
açıklanmalıdır.
Somut olayda daha önce yapılan keşiften önce sit alanı ile ilgili
belge ve yazılar getirilmeden eksik araştırma sonucu işlem yapılmıştır.
Getirtilen yeni belgeler karşısında ikinci keşfin yapılması da zorunludur.
Başka anlatımla davanın niteliği, iddianın ileri sürülüş biçimi itibariyle de
uyuşmazlığın çözümü için keşif yapma zorunluluğu vardır. Ayrıca dava
dilekçesinde tanık deliline dayanıldığına göre davacıdan tanık listesi
istenmeli, tanıkları ile tespit tutanağı bilirkişiler de keşif yerine
çağrılarak dinlenmelidir. Mahkemece ikinci kez keşif yapma zorunluluğu nazara
alınarak keşif kararı verildiğine göre keşif giderlerinin ileride haksız
çıkacak taraftan tahsil edilmek üzere Hazine ödeneğinden karşılanması
gerekir. Eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulması doğru değildir.
Davacı Mehmet Çakır'ın temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün
açıklanan nedenlerden ötürü BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde
temyiz edene geri verilmesine 31.1.1995 gününde oybirilğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Hayri Karadoğan N.Ertuğrul A.Özçelik B.Sınmaz İ.Özmen
|
