 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
13. HUKUK DAİRESİ
BAŞKANLIĞI
SAYI:
1995
2038 2585
YARGITAY İLAMI
İçişleri Bakanlığı vekili avukat Işık Oran ile Oto Uğur (Mualla
Özengöz) vekili avukat Abdulhamit Tanılır aralarındaki dava hakkında Ankara
19. Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 27.12.1993 tarih ve 359-930 sayılı
hükmün Dairenin 25.10.1994 tarih ve 7773-9169 sayılı ilamıyla düzeltilerek
bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı avukatı tarafından
kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği konuşuldu.
KARAR
Davacı idare, davalı satıcının edimini tam olarak yerine getirmemesi
nedeniyle sözleşmesinin feshedildiğini, yapılan ikinci bir alımla farklı
bedel ödendiğini beyanla böylece oluşan hazine zararı 20.438.744 liranın
sözleşmenin fesih tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte
davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, 20.438.744 liranın dava tarihinden itibaren hesaplanacak
yasal 30 faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı
tarafından temyiz edilmiş, dairemizce davacının ancak olumsuz zararını
istiyebileceği gerekçesiyle bozulmuş, bu defa davacı karar düzeltme isteminde
bulunmuştur.
Davalının taahhüdünde bulunan 13 kalem maldan 5 kalemini teslim edip,
8 kalemini sözleşmede kararlaştırılan sürede teslim etmediği, sözleşmesinin
haklı olarak feshedilip 8. kalem malzemesini bu defa 2. bir ihale ile dava
dışı Sadık Otomotiv firmasından farklı bedelle satın aldığı dosyadaki bilgi
ve belgelerden analışılmaktadır. Uyuşmazlık bu durumda davacının zararını
davalıdan isteme hakkının olup olmadığı ile miktarında toplanmaktadır.
Kural olarak, 2886 sayılı Devlet İhale Yasasına göre yapılan
sözleşmenin feshi halinde idarenin, aynı yasanın 62. maddesinin yollanmasıyle
B.K.nun 108. maddesinin 2. fıkrası hükmü uyarınca aktin hükümsüzlüğünden
doğan zararını istiyebileceği kabul edilir. Anılan bir madde de sözü edilen
zarar ise, uyulacağına ve yerine getirileceğine inanılan sözleşmenin hüküm
ifade etmemesi yüzünden güvenin boşa çıkması, başka bir sözleşme yapma
fırsatının kaçırılması nedeniyle uğranılan zarar olup, olumsuz zarar olarak
tanımlanmaktadır.
Ancak Kural böyle olmakla birlikte karşılıklı edimleri içeren
sözleşmelerde bunun aksinin kararlaştırılması mümkündür. Değişik bir
anlatımla taraflar sözleşmenin feshi halinde olumlu veya olumsuz zarar ayrımı
yapılmaksızın her türlü zararın ödeneceğini kabul edebilirler.
Somut olayda sözleşmenin eki dolayısıyle sözleşme hükmünde olan "özel
şartname"nin 12. maddesinin "h" bendinde taraflar "sözleşmenin feshine neden
olan müteahhit hakkında ayrıca mahkemede dava açılarak idarenin uğradığı her
türlü zarar ve ziyanı (gerek sözleşmenin fesih tarihinden önceki geriye
dönük, gerekse fesih tarihinden sonra ileriye yönelik) fazlaya dair haklar da
saklı kalmak şartıyla hükmen tahsili yoluna gidilecektir" şeklinde bir
kararlaştırma yapmışlardır. Özel şartnamedeki bu kararlaştırma, fesihten
sonra hesabın tasfiyesi şekline ilişkin olup geçerlidir ve tarafları bağlar.
Bu ayrık kararlaştırma nedeniyle davaya konu uyuşmazlıkta davacı idarenin
olumlu ve olumsuz her türlü zararını davalıdan istiyebileceğinin kabulü
zorunludur. Hal böyle olmasına rağmen Dairemizce temyiz incelemesinde özel
şartnamenin ayrık hükmü gözden kaçırılarak davacı idarenin genel kural
uyarınca sadece olumsuz zararını talep edeceği gerekcesiyle zuhulen mahkeme
kararının bozulduğu, davacının zararının hesaplaşması ile kapsamını tayinde
de bir hata bulunmadığı bir defa yeniden yapılan incelemeyle anlaşıldığından
davacının karar düzeltme isteminin kabulüne, dairemiz bozma kararının
kaldırılmasına, usul ve yasaya, dosya içeriğine uygun mahkeme kararının
onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacının karar düzeltme
isteminin kabulüne, Dairemiz 25.10.1994 gün 1994/7773-9169 sayılı bozma
ilamının kaldırılmasına, mahkeme kararının ONANMASINA, peşin harcın onama
harcından çıkartılmasıyla arta kalan 530.700 liranın temyiz edenden
alınmasına, 16.3.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A.İ.Arslan K.Kadıoğlu Ş.Yüksel A.E.Baççıoğlu S.Özyörük
|
