 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E. 1995/2-138
K. 1995/384
T. 12.4.1995
ÖZET : Önce açılan zina nedenine dayalı boşanma davası, feragat
nedeniyle de olsa redle sonuçlanmış ve kesinleşmiştir. Temyize konu davanın
açıldığı tarih itibariyle de davanın reddine ilişkin ilk kararın kesinleştiği
tarihten itibaren üç yıl geçmiş durumdadır. Bu itibarla olayda, Medeni
Kanunun 134/son maddesinde öngörülen koşulların oluştuğu vurgulanarak boşanma
davasının kabul edilmesi gerekir.
Taraflar arasındaki "boşanma" davasından dolayı yapılan yargılama
sonunda; Üsküdar Asliye 1.Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen
7.4.1994 gün ve 1993/320,1994/222 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili
tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 27.6.1994 gün ve
1994/6061-6578 sayılı ilamı ile; ( ... Feragat ve kabul, kesin hükmün hukuki
neticelerini hasıl eder (HUMK. md.95). Feragat, beyan tarihinde hukuki
sonucunu doğurur (HGK. 1991/2-550-630; 2.HD. 5235/1993). Feragat üzerine
verilen kararın taraflara tebliği suretiyle şekli kesinleşmesini beklemeye
gerek yoktur. Önceki boşanma davası 9.6.1989 tarihinde feragatle sonuçlanmış,
iş bu dava ise 5.7.1993 tarihinde ikame edilmiştir. O halde, Medeni Kanunun
134/son maddesi koşulları oluştuğu halde yazılı gerekçe ile davanın reddi
doğru bulunmamıştır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,
yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davacı vekili
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz
edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği
görüşüldü:
Dava, MK.nun 3444 sayılı Yasa ile değişik 134/son maddelesinden
kaynaklanan boşanma istemine ilişkindir.
Davacının, karısı davalı aleyhine zina sebebine dayalı olarak 17.3.1987
tarihinde Üsküdar Asliye 2.Hukuk Mahkemesinde açtığı ve önce görülen dava,
9.6.1989 tarihindre davadan feragat nedeniyle redle sonuçlanmış ve karar
temyiz edilmeksizin 26.9.1989 tarihinde kesinleşmiştir. Davacı kocanın yine
eşi davalı aleyhine evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki sebebiyle
15.8.1988 tarihinde Üsküdar Asliye 1.Hukuk Mahkemesinde ikame ettiği boşanma
davası da, mahkemece red edilmiş ve bu karar da 1.4.1991 tarihinde temyiz
edilmeksizin kesinleşmiştir. Temyize konu dava ise 5.7.1993 tarihinde
açılmıştır.
Gerçekten 3444 sayılı Yasa ile değişik MK.nun 134/son maddesinde,
"boşanma sebeplerinden herhangi birisiyle açılmış bulunan davanın reddine
karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten itibaren üç yıl geçmesi
halinde her ne sebeple olursa olsun müşterek hayat yeniden kurulmamışsa,
eşlerden birinin talebi üzerine boşanmaya karar verilir" hükmü yer almıştır.
Tarafların, önce görülen ve feragat nedeniyle red edilen davadan itibaren
fiilenh ayrı yaşamlarını sürdürdükleri ve müşterek yuvayı devam ettirmek
üzere biraraya gelmedikleri hususunda bir uyuşmazlık yoktur. HUMK.nun 91.
maddesinde feragatın iki taraftan birinin netice-i talebinden vazgeçmesi
olduğu belirlendikten sonra, 95. maddesinde de, feragatın kat'i bir hükmün
hukuki neticelerini hasıl edeceği hükme bağlanmıştır.
Somut olayda, Üsküdar Asliye 1.HUkuk Mahkemesinde önce açılan zina
nedenine dayalı boşanma davası feragat nedeniyle de olsa redle sonuçlanmış ve
kesinleşmiştir. Temyize konu davanın açıldığı tarih itibariyle de davanın
reddine ilişkin ilk kararın kesinleştiği tarihten itibaren üç yıl geçmiş
durumdadır. Bu itibarla olayda, MK.nun 134/son maddesinde öngörülen
koşulların oluştuğu vrugulanmak suretiyle davanın kabul edilmesi gereğine
işaret eden ve yasakoyucu tarafından MK.nun boşanma ile ilgili hükümlerine
yönelik olarak 3444 sayılı Yasa ile getirilen yeni düzenleme ile güdülen amaç
da nazara alınmak suretiyle Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire
bozma kararına uyulması gerekirken önceki kararda direnilmesi doğru değildir.
Nitekim, Hukuk Genel Kurulu'nun 9.2.1994 gün, 1993/2-846 E. 1994/46
K.sayılı kararında da aynı görüş benimsenmiştir. O halde usul ve yasaya uygun
bulunmayan direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme
kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı, HUMK.nun
429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri
verilmesine, 12.4.1995 gününde oybirliği ile karar verildi.
Birinci Başkanvekili 4.H.D.Bşk. 3.H.D.Bşk. 8.H.D.Bşk.
İ.Teoman Pamir M.C.Keskin E.Doğrusöz M.F.ILdız
6.H.D.Bşk. 21.H.D.Bşk. 7.H.D.Bşk. 20.H.D.Bşk.
Ö.N.Doğan O.Yalçınkaya H.Örmeci F.Atbaşoğlu
2.H.D.Bşk. 1.H.D.Bşk. 9.H.D.Bşk.V. 5.H.D.Bşk.V.w
T.Alp E.Özkaya M.Demirtürk Y.S.Kitiş
I.Ulaş K.Kadıoğlu S.Tükenmez N.Yavuz
H.Deniz H.Seyrek Ş.D.Kabukçuoğlu M.Çetin
K.Öge M.A.Selçuk A.M.Yüksel N.Akman
M.H.Surlu A.M.Çiftçi O.İzgiey 10.H.D.Bşk.V.
Ş.Abik
C.Dİkmen K.Acar Ü.Aydın E.Doğu
A.Güneren İ.Yanıklar B.Özkaya O.H.Mustafaoğlu
İ.Özmen H.Kılıç A.Nazlıoğlu A.U.Turan
L.Gürün Y.Büken A.Köksal
|
