 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Üçüncü Hukuk Dairesi
E. 1995/1941
K. 1995/1871
T. 16.2.1995
* MUTAD NİŞAN HEDİYELERİ
* HEDİYE KONUSUNDA BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ
* MANEVİ TAZMİNAT
ÖZET: Nişanlının, başkası ile kaçması üzerine; hediyelerin aynen veya nakden
iadesi, nişan sebebiyle yapılan masrafların tahsili ve manevi tazminatın
talep edildiği davalarda, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının
araştırılması gerekir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılarak, tarafların sosyo-ekonomik durumlarına,
yöredeki örf ve adete göre mutad dışı olduğu belirlenen hediyelerin, aynen
veya nakden iadesi mümkündür. Ancak, giymekle eskiyen, kullanmakla tükenen
eşyaların iadesi istenemez.
(743 s. MK. m. 84, 85, 86)
(818 s. BK. m. 61, 63)
Dava dilekçesinde, nişan hediyelerinin aynen iadesi veya bedellerinin ve
faizinin ve 50.000.000 lira manevi tazminatın faiz ve masraflarla birlikte
davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü
cihetine gidilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün
kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere
ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair
temyiz itirazları yerinde değildir.
Davacı; davalının nişanlılık sırasında başkası ile kaçması nedeniyle nişanın
bozulduğunu ileri sürerek, davalıya takılan ziynet eşyaları, giysi vb.,
hediyelerin aynen ya da bedellerinin ve nişan nedeniyle yapılan masrafların
işlemiş faizleriyle, ayrıca 50.000.000 lira manevi tazminatın davalı taraftan
tahsilini, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasını istemiş; mahkemece,
ziynet ve eşyalardan dolayı 26.550.000 lira, manevi tazminat olarak da
15.000.000 liranın davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
MK.nun 85. maddesine göre, bir taraf kendi kusuru olmaksızın nişanın
bozulmasından şahsen fahiş bir surette mutazarrır olmuş ise, hakim onun
manevi zararının giderilmesi için münasip bir tazminata hükmedebilir.
MK.nun 86. maddesine göre ise, nişanın bozulması halinde nişanlıya verilmiş
olan mutad dışı hediyeler geri istenebilir.
Hediye aynen mevcut değilse; karşılığı, sebepsiz zenginleşme kuralarına göre
iade edilir. Giyilmekle eskiyen, kullanmakla tükenen şeylerin iadesi
istenemez.
Buna göre; hem hediyeler, hem de manevi tazminat yönünden öncelikle;
tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının araştırılması, manevi tazminatın
miktarını tayinde tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının nazara alınması,
hediyelerin nitelik ve niceliklerine göre bu konuda uzman bir bilirkişi
marifetiyle dava tarahindeki değerlerinin belirlenmesi, ondan sonra
nişanlıların bulundukları yöredeki örf ve adeti bilen bir bilirkişi
marifetiyle de; tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına ve örf ve adete
göre dava konusu ziynet eşyalarından hangilerinin mutad dışı olduğunun
belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, herhangi bir
araştırma yapılmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi; kabule göre de, giyim
eşyası ve makyaj takımının da iadesine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz,temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün, HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin
alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 16.2.1995 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
