 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Dördüncü Hukuk Dairesi
E. 1995/1794
K. 1995/2450
T. 23.3.1995
* EDA DAVASI
* ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
* TESBİT
ÖZET: Eda davası açılabilecek hallerde, tesbit davasının açılamayacağı genel
kuraldır. Ayrıca, bir davanın açılabilme koşulu da re'sen nazara alınacak
sebeplerdendir.
Ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen mallar hakkında, ancak bu davanın
devamı sırasında tesbit davası açılabilir. Eğer ortaklığın giderilmesi davası
sonuçlanmışsa, tesbit davasının sonucu ortaklığın giderilmesi kararına
yansıtılamayacağından, tesbit davasının açılabilirlik şartı olan hukuki yarar
da bulunmayacaktır.
(743 s. MK. m. 627)
Taraflar arasındaki tesbit davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda
yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde
davalılardan Hacer (Havva) avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; tetkik
hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği
konuşuldu:
Davacı, müşterek gayrimenkuldeki muhdesatın bazı bölümlerinin kendisi
tarafından yapıldığının tesbitini istemiş; mahkemece, istek gibi karar
verilmiştir.
Eda davası açılabilecek hallerde tesbit davasının açılamayacağı genel
kuraldır. Ayrıca, bir davanın açılabilme koşulu da re'sen nazara alınacak
sebeplerdendir. Ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen mallar hakkında,
tesbit davası açılabilmesi mümkün ise de; ön koşul, bu davanın ortaklığın
giderilmesi davasının devamı sırasında açılmış olmasıdır. Bu durumda,
ortaklığın giderilmesi davası tesbit davasını bekleyecek, verilecek karara
göre ortaklığın giderilmesi davasında tesbit kararı da değerlendirilmek
suretiyle hissedarların alacakları hisse nisbetleri tesbit edilecektir. Eğer
ortaklığın giderilmesi davası sonuçlanmışsa tesbit davasının sonucu
ortaklığın giderilmesi kararına yansıtılamayacağından, tesbit davasının
açılabilirlik şartı da bulunmayacaktır.
Somut olayda, ortaklığın giderilmesi davasının sonuçlandığı ilgili dosyadan
anlaşıldığı gibi, davacının dava dilekçesinde de açıkca yazılmış
bulunmaktadır. Dava açıldığı sırada ortaklığın giderilmesi davası
bulunmadığına göre tesbit davasının açılabilmesi için ön şart olan hukuki
yarar yoktur. Davacının varsa hakları eda davasının konusu olur. Bu nedenle
davanın incelenmeksizin reddine karar vermek gerekirken esasın incelenmesi ve
sonuçta kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır.
S o n u ç : Yukarda gösterilen nedenlerle usul ve kanuna uygun bulunmayan
kararın (BOZULMASINA), bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının
şimdiden inclenmesine gerek bulunmadığına ve peşin alınan harcın istek
halinde geri verilmesine, 23.3.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|