 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
6.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
95/11202 95/11965
Mahalli Mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası
yazılı şuf'a davasına dair karar Davalı Maliye Bakanlığı tarafından süresi
içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği
görüşülüp düşünüldü.
Dava şuf'alı payın iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkeme
istem gibi karar vermiş hüküm davaya dahil edilen hazine vekili tarafından
temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava konusu 232 ada 3 numaralı parseldeki 61/194 payın
hazine adına kayıtlı iken 7.9.1994 günü yapılan ihale sonucu davalıya
satıldığını belirterek, şuf'alı payın iptali ile müvekkili adına tescilini
talep etmiş, yargılama sırasında ise davalı tarafça ihalede saptanan bedelin
ödenmemesi sonucu payın önceki malik hazineye geri döndüğünü belirterek
HUMK.nun 186. maddesi gereğince husumeti hazineye yöneltmiştir.
Hazine adına kayıtlı şuf'alı payın 7.9.1994 tarihinde açık teklif
usulü ile yapılan ihale sonucu 90.000.000. TL. bedelle davalılardan Nuh
Ergün'e satıldığı, ancak adı geçen alıcının taşınmazla ilgili satış bedeli
ile her türlü vergi resim ve harçlarını yatırması için kendisine 15 gün süre
verildiği ancak yükümlülüğünü yerine getirmediği, bu nedenle tapuda
herhangibir işlem yapılmadığından şuf'alı payın halen hazine üzerine kayıtlı
olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece B.K.nun 225. maddesi uyarınca ihtiyari ve açık artırmalarda
satış akdinin satıcının ihalesi ile gerçekleşeceğini, bu tür ihalenin resmi
memur huzurunda yapılmış satış akdi yerine geçeceğini, ayrıca şuf'alı payın
satana iadesinin şuf'a hakkını ortadan kaldırmayacağını, ihalenin öğrendiği
tarihten itibaren 1 ay içinde şuf'a hakkının kullanıldığını gerekçe
göstererek şuf'alı payın iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir.
Olayda; hazine üzerinde kayıtlı payın 2886 sayılı Devlet İhale
Kanununa göre ihtiyari açık artırma yöntemi ile davalıya satışı söz
konusudur. İ.İ. Yasasının 133. maddesinde genel kural olarak, taşınmaz
kendisine ihale olunan kimsenin derhal veya verilen süre içerisinde parayı
ödemezse ihale kararının icra memuru tarafından kaldırılarak teminatın
alıkonulacağı açıklanmıştır. Bu durumda davalıya mülkiyetin intikali
sağlayan muteber bir satışın yapılmadığı, satım tutanağında belirlenen
bedelin davalı alıcı tarafından ödenmemesi nedeniyle şuf'a davasına konu
edilen payın önceki malik hazine üzerinde kaldığı, alıcı üzerinde bir pay
bulunmadığı, bu sebeple Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 186. maddesinin
olayda uygulama kabiliyeti olmadığı anlaşılmaktadır.
Yasa koyucu ve uygulamalar, ihtiyari açık artırma yöntemi ile yapılan
satışlarda şufa hakkının kullanılması için öngörülen bir aylık sürenin
başlangıcını rızai ve muteber bir satışa ittila tarihi olarak kabul etmiştir.
Gerekli koşullar yerine getirilmediği için ihale kararının kaldırıldığı
durumlarda muteber bir satıştan bahsetmek mümkün değildir. Bu itibarla
mahkemenin kararına gerekçe yaptığı satış akdinin satıcının ihalesi ile
gerçekleşeceği ve ihalenin öğrenildiği tarihten itibaren süresinde şuf'a
hakkının kullanıldığı görüşü yasal olmadığından davanın reddine karar vermek
gerekirken yazılı şekilde karar tesisi hatalı bulunduğundan hükmün bozulması
gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile
HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve istek halinde peşin
alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine 11.12.1995 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Ö.N.Doğan S.Tamur N.Fadıllıoğlu S.Tükenmez Ş.K.Erol
|
