 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Üçüncü Hukuk Dairesi
E. 1994/9594
K. 1994/10862
T. 12.9.1994
* NİŞANIN BOZULMASI
* DAVA EHLİYETİ
* KARAR TARİHİNDE REŞİT OLMA
* MUTAD HEDİYELER
* HEDİYELERİN İADESİ
ÖZET: Karar tarihinde reşit olan kişilerden, kendi adlarına davayı takip edip
etmeyeceklerinin sorulmaması usul ve kanuna aykırıdır.
Ancak, mutad dışı hediyeler geri istenebilir. Hediye, yöresel örf ve adete
göre verilen hediyelerden ise, maddi değeri de günün koşullarına göre fahiş
değilse, mutad sayılır.
Fahişlik olgusu, daha çok tarafların mali ve sosyal durumlarıyla
değerlendirilir.
(1086 s. HUMK. m. 38,59)
(743 s. MK. m. 14,15,16,86)
Dava dilekçesinde, nişanın bozulmasından dolayı 10.000.000 lira değerindeki
hediyelerin aynen veya bedelen faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan
tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kabulü cihetine gidilmiş; hüküm,
davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün
kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere
ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair
temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, öncelikle; leyh ve aleyhlerine olarak velayeten dava açılan davacı
erkek nişanlı Hilmi ile davalı kız nişanlı Nesrin'in, belirli doğum
tarihlerine göre karar tarihinde reşit oldukları gözetilerek kendi adlarına
davayı takip edip etmeyecekleri hususu usulünce sorulup belirlenmeden
haklarında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Öte yandan; dava konusu yapılan ve hüküm altına alınan hediyelerin tamamının,
davacı tarafça davalı tarafa verildiği ve iade edilmediği iddiası, dinlenilen
tanık anlatımları itibariyle yeterince ispatlanmamıştır.
Ayrıca; nişanın 1992 yılında bozulmasına göre, olayda uygulanması gereken
TMK.nun, 23.11.1990 tarihinde yürürlüğe giren 3678 sayılı Kanunla
değiştirilen 86. maddesinde öngörüldüğü üzere, ancak mutad dışı hediyeler
geri istenebileceğinden, dava konusu hediyelerin kısmen veya tamamen mutad ya
da mutad dışı olup olmadığının (Yargıtay Kararları Dergisi'nin Mayıs 1993
sayısında yayınlanan, 14.12.1992 gün ve 1992/2853-20629 sayılı kökleşmiş
Daire içtihadı da gözetilerek) usulünce saptanması ve sonucuna uygun bir
karar verilmesi icabederken, bu cihet de düşünülmemiştir.
O halde; belirtilen şekilde işlem, inceleme ve değerlendirmeler yapılarak,
sonuçlarına göre karar verilmesi gerekirken, bu yönlerden eksik inceleme ile
yazılı olduğu gibi hüküm kurulması doğru değildir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan
temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.9.1994 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
