 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onbirinci Hukuk Dairesi
E. 1994/921
K. 1994/1635
T. 3.3.1994
* YÜKÜ AKTARMA VEYA HAFİFLETME
(Bilirkişi raporu)
ÖZET : Yükün hafifletilmesi veya aktarılması işleminde uyuşmazlık çıkması
halinde, uzman bilirkişiden rapor alınması ve bu rapor içeriği çerçevesinde
karar verilmesi gerekir.
(6762 s. TTK. m. 1020 vd.)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Ankara Beşinci Asliye Ticaret
Mahkemesi)nce verilen 29.12.1992 tarih ve 285-789 sayılı hükmün duruşmalı
olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla; dosyadaki
kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili; 7.9.1989 tarihli sözleşmeyle davalının, müvekkiline ait
(52.125.769) kg. huhubat emtiasını ABD.'den İstanbul'a taşıdığını, geminin
draft'ının müsait olmaması sebebiyle Yenikapı açıklarında hafifletmeye tabi
tutularak (22.488.320) kg. buğdayın başka bir şirket aracılığıyla Çanakkale,
Tekirdağ, Samsun ve Trabzon'a sevk edildiğini ve ayrıca hafifletme masrafları
ödendiğini, sözleşmenin 12. maddesinin (25.000.000) kg.a kadar yüklemelerde
hafifletme masraflarının müvekkiline, fazlasında ise davalıya ait olacağını
öngördüğünü, ton başına (3) dolar hesabıyla (156.675) Dolar hafifletme
bedelinin karşılığı (345.367.590) TL.nın müvekkiline ödenmesi için
giriştikleri icra takibinin davalı itirazıyla durduğunu ileri sürerek
davalının itirazının iptaliyle anılan miktarın reeskont faiziyle tahsilini
dava etmiştir.
Davalı vekili; tahliyenin 23.10.1989 tarihinde tamamlandığını, 12.11.1990 icra
takip tarihi itibariyle bir yıllık zamanaşımının gerçekleştiğini, davacının
ödediği miktar içinde hafifletme ile ilgili kalemin bulunmadığını, hesap
hatası olmadığını, davacının ancak geminin geldiği limanın tahliye yapmağa
müsait olmaması halinde aynı limanda başka vasıtalara bir miktar malın
boşaltılarak hafifletilebileceğini, oysa davacının tamamen başka bir maksatta
(18) adet küçük gemiyle yükü aktarma yaptığını, Türkiye'nin dört değişik
limanına başka bir şirket aracılığıyla naklettirdiğini, yapılan işlemin
hafifletme değil limbo=aktarma olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, mübrez belgeler ve bilirkişi raporuna nazaran
davalının (52.125.769) kg. hububatı bir adet "El Lobo" isimli gemiyle
İstanbul'a taşıyıp Haydarpaşa silosuna yanaştığı, ancak davacı kurumun bu
yükün (22.488.320) kg.lık kısmını (18) adet küçük gemiyle Türkiye'nin dört
değişik şehrine gönderdiği, bu işlemin limbo=aktarma olup hafifletme olarak
nitelendirilemeyeceği, üstelik davacı isteği ve talimatı ile yapılan bu
işlemin hafifletme olarak nitelendirilemiyeceği, geminin Haydarpaşa Limanı'na
yanaşma imkanı olmadığını davacının Liman Müdürlüğünden yazılı
kanıtlıyamadığı gerekçeleriyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı talimatıyla davalı gemisinin tahliye
limanına yanaşmadan başka gemilere yükü boşaltmasının limbo (aktarma) mu,
yoksa hafifletme mi olduğu noktasında toplanmaktadır. Hükme esas alınan
bilirkişi raporunda çoğunluk görüşü, yapılan işlemin hafifletme olmadığı
noktasına ağırlık vermiş ise de, karşı görüşte olan muhalif bilirkişi
Samim'in görüşü de güçlü gerekçeye dayanmaktadır. Bu durumda, konunun uzmanı
olan yeni bilirkişi heyeti teşekkül ettirilip, onların görüşleri de
alındıktan sonra sonuca gidilmelidir. Seçilecek bilirkişi uzak yol gemi
kaptanı-deniz hukukunda uzman bir öğretim görevlisi ve uygulamayı bilen deniz
hukukçusu niteliklerini haiz olmalıdır. Bu nitelikleri haiz bilirkişi
raporundan hasıl olacak sonuca göre hüküm kurmak gerekirken muhalefetli ve
yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak eksik incelemeyle hüküm tesisi
doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz
itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına (BOZULMASINA), davacı vekili
yararına takdir olunan 750.000 lira vekalet ücretinin davalıdan alınıp
davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene
iadesine, 3.3.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
|
