 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
18.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1994/823 1994/2040
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi :Derinkuyu Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi :4.11.1993
Nosu :1992/119-1993/141
Davacı :Yusuf Yücel Vek.Av.Mehmet Polat
Davalı :Belediye Başkanlığı Vek.Av.Erkan Şahin
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
1-Dosyadaki 1. ve 2. bilirkişi raporları sadece bilirkişilerin
kimlikleri ve imzaları ayrı olmak üzere yekdiğerinin aynı olup, ikinci rapor
birinci raporun daktilo ile yazılmış kopyasıdır.
Mahkemece ayrı ayrı zamanlarda keşife gidilmiş olduğuna ve ayrı ayrı
bilirkişi kurulları oluşturulduğuna göre her iki raporda bilirkişilerin aynı
kelimeleri kullanmış olmaları hayatın olağan akışına aykırı olup, esasen
raporda daktilo ile çoğaltılmış olduğuna göre 2. bilirkişi kurulunun herhangi
bir değerlendirme yapmadığı ve bu suretle yasanın 15. maddesinin 11. fıkrası
hükmünün yerine getirilmediği sonuca varmak gerekmiştir.
Bu suretle çoğaltılan bilirkişi raporlarına dayanılarak hüküm tesisi
mahkeme kararının saygınlığına olduğu kadar geçerliliğine de etkilidir.
Bu nedenle 2. bilirkişi kurulu raporu geçersiz ve yok hükmündedir.
2-Üçüncü bilirkişi kurulu raporu 2 sıra nolu taşınmazı somut emsal
almıştır. Getirtilen tapu kaydına göre incelenen bu satış, Derinkuyu Belediye
Başkanlığı'nın 24.8.1990 gün ve 27-169 sayılı encümen kararı ile
kamulaştırılmıştır. Kamulaştırma taraflar arasındaki serbest alım satım
bedelini yansıtmayıp, kamulaştırmaya ait bir satışın emsal alınması
açılabilecek bedel artırma davası da dikkate alındığında yanıltıcı
olacağından buna göre kıyaslama yapılıp değer belirlenmesi usulsüz olup 3.
bilirkişi kurulu raporu da yasaya uygun düzenlenmemiştir.
Kabul şekline göre;
3-Yargıtay uygulamalarına göre kamulaştırma tarihinden önceki satışlar
emsal alındığında kamulaştırma tarihine kadar geçen süre içerisinde
D.İ.E.'nce yayınlanan toptan eşya fiyatlarının gayrımenkule yansıyan yıllık
ortalama endeksi dikkate alınarak emsal taşınmazın kamulaştırma tarihindeki
değeri belirlenir.
Dosyada mevcut bilirkişi raporlarında uygulanan endeksin ne olduğu
belirtilmeden serbest piyasa artışları ve resmi fiat endeksleri gibi genel
deyimler kullanılarak bunlara göre artırma yapıldığı bildirilmiştir.
Oysa Kamulaştırma Kanununun 11. maddesine göre değer belirlenirken
somut verilerin esas alınması ve dayanaklarının da gösterilmesi zorunluluğu
vardır. Bütün raporlarda D.İ.E'nin toptan eşya fiatları yıllık ortalama
endeksinin gayrimenkule yansıyan bölümünün uygulanacağı dikkate alınmadan
1990- 1991- 1992 yılları için fahiş artırım yapılması,
4-Kararda hangi raporların neden geçersiz olduğu açıklanmamış ve
hükümde hangi rapora itibar edildiği gerekçesi ile belirtilmemiş olmakla
birlikte arttırılan miktara göre hükme esas alındığı anlaşılan 1., 2. ve 4.
bilirkişi raporlarında emsalin şehir merkezinde olup dükkan durumu dikkate
alınarak taşınmazdan 40 daha değerli olduğu belirtilmiş, 3. raporda ise
hiçbir açıklama yapılmadan emsal alınan taşınmazın değerlendirme tarihindeki
m2 bedeli aynen alınmıştır. Dava konusu taşınmaz emsal ile karşılaştırılırken
her iki taşınmazında nitelikleri ayrı ayrı belirlenip bu niteliklere göre
taşınmazların yekdiğerine üstün ve eksik yönlerinin gerekçeleri ile
açıklanması gerekirken raporlarda sadece emsalin konumundan söz ederek oran
belirlenmiş olması; 3. raporda ise hiçbir açıklama yapılmamış olması,
5-Dördüncü bilirkişi raporlarındaki imza eksikliğinin giderilmemiş
olması da doğru görülmemiştir.
Yukarda açıklandığı üzere 2. bilirkişi kurulu raporu birincinin
kopyası olduğundan yok hükmünde olup, diğer raporlar da açıklanan nedenlerle
hükme esas alınamayacağından mahkemece açıklanan esaslar dairesinde eksik
olan hususlara ait bilgi ve belgeler dosyaya getirtildikten sonra 1., 3. ve
4. bilirkişi kurullarından ek raporlar alınmalı ve hasıl olacak sonuca göre
bir hüküm kurulmalıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA,
temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.2.1994 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki M.A.Selçuk V.Canbilen A.Nazlıoğlu İ.N.Erdal
|
