 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onbirinci Hukuk Dairesi
E. 1994/7563
K. 1995/1127
T. 13.2.1995
* İSTİHDAM EDENİN SORUMLULUĞU
(Sorumluluğun kapsamı)
ÖZET: Davalı banka bir güven kurumu olması itibariyle çalıştırdığı yetkili
kişilerin işlemlerinden kural olarak sorumludur. Bu sorumluluk, üçüncü
kişilere karşı yetkilisinin haiz olduğu yasal yetki kuralları içerisinde
kalması gerekir. Bu durum karşısında banka yetkilisinin görevini kötüye
kullanarak, banka kayıtlarına aktarmadan banka adına kabul ettiği, mevduat
hesabından; davalı bankanın uyguladığı cari faiz oranları üzerinden bankanın
sorumluluğunun kabulü gerekir. Bu oranları aşan hesap cüzdanındaki yasal
dayanağı bulunmayan faiz oranlarının sorumluluğa esas alınması doğru
değildir.
(818 s. BK. m. 55)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi) 'nce
verilen 20.101994 tarih ve 343-308 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı
vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği
anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinin davalı bankanın müşterisi olup 2.11.1991
tarihinde vadesi gelmiş bulunan (370.000.000) TL.'nın tekrar bir yıl vadeli
olarak yatırılmasını istediği yeni bir cüzdan verilip yeni bir hesap açılarak
86 faiz verileceği ancak davalı banka yetkilisi Filiz'in zimmetine para
geçirmesi üzerine alacağının ödenmeyeceğinin bildirildiğini, (370.000.000)
TL.'nın 2.11.1992 tarihine kadar cüzdanda yazılı miktardaki yıllık faiziyle
birlikte 2.11.1992 tarihinden sonra işlemiş ve işleyecek ticari faiziyle
birlikte 1993/267 sayılı dosyada ise 18210 nolu hesap cüzdanında aktarılan
(50.000.000) TL. için (135.744.743) TL.'nın faiziyle birlikte davalıdan
tahsilini talip etmiştir.
Davalı vekili, davacıya ait hesap cüzdanının usulüne uygun düzenlenmediğini
ilgili hesaplarının bulunmadığını, davacı ile banka arasında hukuki bir
ilişki bulunmadığından husumet nedeniyle ve iki ayrı dava açılamayacağından
davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; iddia, savunma, hesap cüzdanları, bilirkişi raporları ve tüm dosya
kapsamından davacılarda bulunan hesap cüzdanlarının davalı banka yetkilisi
Filiz tarafından tanzim edildiğinin bilirkişi tarafından tesbit edildiği,
davalının çalışanlarının ilgili işlemlerinden sorumlu olduğunu bilirkişi
raporlarına göre 92/343 E. sayılı dosya için (797.440.610.) TL., 93/267
sayılı dosya için (272.640.253) TL. davacının alacağı bulunduğu tesbit
edildiğinden, davacının önce hesap cüzdanlarındaki alacağının bir kısmını
daha sonra da açtığı davada talep etmesinin yasalara aykırı bir yönü olmadığı
BK. nun 113. maddesinin uygulanması mümkün olmadığından 1992/343 esas sayılı
dosyadan (272.640.253) TL.'nın dava tarihinden itibaren 30 faiziyle birlikte
davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve
delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin
sair temyiz itirazlarının reddine.
2- Ancak, davalı banka bir güven kurumu olması itibariyle ise de, bu
sorumluluk üçüncü kişilere karşı yetkilisinin haiz olduğu yasal yetki
kuralları içerisinde kalması gerekir. Bu durum karşısında banka yetkilinin
görevini kötüye kullanarak banka kayıtlarına aktarmadan banka adına kabul
ettiği mevduat hesabından davalı bankanın uyguladığı cari faiz oranları
üzerinden bankanın sorumluluğunun kabulü gerekirken bu oranları aşan hesap
cüzdanındaki yasal dayanağı bulunmayan faiz oranlarına itibar edilmesi doğru
görülmemiştir. Davacının banka ile temel ilişkisi kabul edildiğine göre
virman yapılan işlemin yasal olmadığına dair davalı talebi de yerinde
görülmemiştir.
S o n u ç : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin
sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle
kararın davalı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcının isteği
halinde temyiz edene iadesine, 13.2.1995 tarihinde oybirliğiyle karar
verildi.
|
