 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Ondördüncü Hukuk Dairesi
E. 1994/7112
K. 1994/9229
T. 10.10.1994
* ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ
* HİSSE TESCİLİ
ÖZET: Taraflar arasındaki sözlü ortaklık anlaşması ile müşterek mülkiyet
şeklindeki taşınmazın narenciye bahçesi haline getirilmesi, ağaçlar meyve
verir hale geldiğinde davalı payının yarısının davacı adına tescil edileceği
kararlaştırıldığına, davacının edimini yerine getirmiş olduğu ve dava dışı
diğer müşterek payın malikleri tarafından yer tefriki suretiyle tescile
muvafakat edilmediği anlaşıldığına göre; davalı payının yarısının hisse
olarak davacı adına tesciline karar vermek gerekirken, taşınmazın geometrik
şeklini değiştirecek biçimde belirli ve bağımsız bir kısmın tescili yolunda
hüküm kurulması doğru değildir.
(743 s. MK. m. 2)
(818 s. BK. m. 1, 355)
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.7.1990 gününde verilen dilekçe
ile tapu iptal tescil ve müdahalenin men'i istenmesi üzerine yapılan duruşma
sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20.4.1992 günlü hükmün Yargıtay'ca
incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle; süresinde olduğu
anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne, duruşma talebinin taşınmazın değeri
itibariyle reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün
kağıtlar incelenerek, gereği düşünüldü:
Davacı ile davalıların murisi arasında taşınmazda mandaline ve greyfurt
ağaçları dikilip yetiştirilmesi, onların meyveye gelmesi durumunda
davalıların murisinin payının yarısının davacı adına tescil edileceği
sözleşme ile kararlaştırılmıştır. Bu sözleşme amca-yeğen arasında olmuştur.
Yazılı olmamasına rağmen akde uyulmuş, davacı vecibelerini yerine getirmiş,
greyfurt ve mandalina fideleri yetiştirilmiş ve ağaçlar meyveye gelmiştir.
Davacının babasının 1/7 taşınmazda payı vardır. Davalıların murisinin de 6/7
payı vardır. Akde göre, sözleşme yerine getirildiğinde davalıların murisine
ait payın yarısı davacıya intikal ettirilecektir. Türkiye genelinde bu tür
sözleşmeler yapıla gelmekte, akitler edimlerini yerine getirirlerse, diğer
taraftan ediminin yerine getirilmesini isteme olanağına sahip olmaktadırlar.
Olayda, davacının babasının 1/7 payı vardır. Bu pay sözleşme dışıdır. 6/7
paya gelince; bunun sahibi davalıların murisidir. Sanki bu kişi taşınmaza
müstakilen sahipmişcesine davalı ile bir anlaşma yaparak arazinin greyfurt ve
mandalinalık haline getirilmesini sağlamıştır. 1/7 hissenin maliki vefat
ettiğinden o hissenin davacıdan başka iştirak halinde malikleri de
bulunmaktadır. O malikler bu payın kapladığı alanında mandalinlik ve
greyfurtluk haline getirilmesine karşı çıkmamışlardır. Yalnız paylarını
sözleşme dışı bulunmasına, mahkemenin davalı payından hisse vereceği yerde
taşınmazın geometrisini bozarak yer tefrik edilerek arazinin bölünüp
parçalanarak bir kesiminin davacıya verilmesine karşı çıkmaktadırlar. O halde
temyizler ve oluş itibariyle mahkemenin yer tefriki ile davayı o yönde kabulü
doğru görülmemiştir. Mahkeme sözleşmeye itibar ettiğine göre amca-yeğen
arasındaki bu sözleşme karşılığında ancak alacaklı olan davacıya davalıların
murisine ait payın yarısının tefriki ile davayı o payda kabul gerekirken
yazılı olduğu üzere hüküm tesisi doğru görülmediğinden temyiz itirazlarının
kabulü ile hükmün bozulması gerekmiştir.
S o n u ç : Yukarıda yazılı nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün
(BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 10.10.1994 gününde
oybirliği ile karar verildi.
|