 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15.HUKUK DAİRESİ
Esas Karar
----- 1994 -----
5628 7160
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi :Ankara 13.İcra Hakimliği
Tarihi :4.10.1994
Nosu :1994/211-385
Davacı 3.kişi:Güneş Otomotiv İnşaat Turizm San. ve Tic.Ltd.Şti.
Vek.Av.Erol Durukan
Davalılar Alacaklı:1-Kenan Altınbulak,
Borçlu :2-Aladdin Eşme
Yukarıda tarih ve numarası yazılı kararın, temyizen tetkiki davacı 3.
kişi vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde
verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup
düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili, oto alım satımı ile uğraşan müvekkilinin davalı
Alaaddin'e mülkiyeti muhafaza kaydıyla 06 LAD 22 plaka sayılı aracı
sattığını, ancak borcun bir kısmının ödenmediğini, daha sonra otomobilin
başkası tarafından yapılan takip sonucu haczedildiğini bu haczin kaldırılması
konusunda açtığı istihkak davasının kabul edildiğini, ancak Trafik Şube
Müdürlüğüne başvurduğunda, davalı Alaaddin'in borcundan ötürü Ankara l. İcra
Müdürlüğünün l993/2815 esas sayılı takip dosyası ile aynı otomobil üzerinde
yapılan 2. haczin bulunduğunu öğrendiğini belirterek bu haczin terkinini
istemiş,
Davalı alacaklı Kenan Altınbulak vekili, aracın trafik kaydına haciz
koydurup fiili haciz yaptırmadığını, satışın mülkiyeti muhafaza kaydıyla
yapılmış olması nedeniyle davacının seçimlik haklarını kullanmak yerine,
istihkak davası açmasının yersiz olduğunu, bu nedenle davanın reddi
gerekeceğini savunmuş, davalı borçlu davaya yanıt vermemiş,
Merciince, konumu nedeniyle seçimlik haklarını kullanmayan davacının
istihkak iddiasında bulunamıyacağı gerekçesiyle davanın reddine karar
verilmiş, bu karar davacı yanca temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık İ.İ.K. 96 ve devamı maddeleri uyarınca
açılan istihkak davasına ilişkindir. Davaya konu olan mahcuz otomobilin
mülkiyeti muhafaza kaydıyla satıldığı davacı tarafından ileri sürülmektedir.
Kural olarak; mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışın, noterce
mahsus sicile kaydedilip kaydedilmediğinin araştırılması gerekmektedir. Şayet
kaydedilmemişse, satış kati satışa dönüşmüş olacağından davanın reddi
gerekir. Bu husus, mahsus sicile kaydedilmişse, başka bir ifadeyle mülkiyeti
muhafaza kayıtlı satış geçerli ise, o zaman borçlunun temerrüde düşüp
düşmediğinin araştırılması gerekir. Eger borçlu temerrüde düşmüşse, o halde,
davacı 3. kişi ancak aldığı satış taksitlerini davalı borçluya iade etmek
koşulu ile sözleşmeden dönebileceğinden, iade edilecek bedel üzerinden,
haczin bedele dönüştürülmesi suretiyle istihkak davasının kabulüne karar
verilmesi gerekir. Şayet davalı borçlu, geri kalan taksitleri ödemede henüz
temerrüde düşmemiş ise, alacaklı geri kalan borcu defaten ödiyerek, araç
üzerindeki mülkiyeti muhafaza kaydını kaldırıp, mülkiyeti borçluya geçirerek,
o malı haczettirmek ve satmak hakkına kavuşur. Bu nedenle alacaklıya geri
kalan satış bedelini yatırması için süre verilip, bu süre içerisinde bu bedel
yatırıldığı taktirde davacının istihkak davası paraya dönüştüğü kabul
edilerek, bu bedelin davacı 3. kişiye ödenmesine ve araç üzerindeki haczin
devamına şeklinde karar verilmesi gerekir.
Somut olayda, mülkiyeti muhafaza kaydının noter mahsus siciline
kaydedildiği saptandığı taktirde, borçlunun taksitlerini ödemeyip temerrüde
düştüğü hususu ve davacı 3. kişinin istihkak davası açması nedeniyle, akitten
dönmüş olduğu kabul edilerek, bu seçimlik hakkı gözönünde tutulup, sonuca
gidilmesi gerekir. Bu hususlar araştırılmadan yazılı şekilde davanın reddine
karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle davacı yararına
BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacı
3. kişiye geri verilmesine, 30.11.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
M.S.Aykonu İ.Ulusoy K.Öge E.Ertekin A.Güneren
|
