 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
13. HUKUK DAİRESİ
SAYI
ESAS KARAR
1994
536 762
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Kartal 2. Asliye Hukuk Hakimliği
TARİHİ : 11.9.1992
NO : 10-13/26
Davacı T.C. Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü vekili avukat Gülsevim
Özüdoğru tarafından davalı Kartal Belediye Başkanlığı aleyhine açılan alacak
davasının Kartal 2. Asliye Hukuk Hakimliğince, hakem sıfatı ile "anlaşmazlık
hakkında mahkemece (Hakemce) bir karar verilmesi gereği bulunmadığına" dair
verilen kararın davacı idarenin itirazı üzerine bu itirazında reddedilerek
kararın kesinleştiği ve daha sonrada Adalet Bakanlığının kararın kanun
yararına bozulmasını Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından talep etmesi ve
Cumhuriyet Başsavcılığınında aynı istemde evrakı Dairemize göndermesi üzerine
dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, 31.3.1986 tarihinde aktedilen anlaşma gereğince masrafları
davalıya ait olmak üzere Haydarpaşa-Ankara Hattı KM. 20-309'da betonarme
geçiti yapılmasına karar verildiğini ihtiyar ettikleri 65.668.118 TL.
masraftan ancak 12.120.000 TL.sının ödendiğini öne sürerek kalan 53.548.118
TL.sının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı davanın reddini dilemiştir. 3533 Sayılı yasanın 4.ncü
maddesince Hakem Mahkemesi sıfatıyla davaya bakan Kartal Asliye Hukuk
Mahkemesi:
11 Temmuz 1992 gününde yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarının
birbirlerine olan Borçlarının tahkimi hakkında 3836 Sayılı Kanunun 3.üncü
maddesince taraflar arasındaki Tahkime Tabi tutularak borç ve alacakları
nitelikleri itibariyle değerlendirmeye ve uygulama konusunda doğacak
sorumlulukları çözmeye Hazine ve Dış Ticaret Müşteşarlığının bağlı olduğu
bakanın yetkili kılındığına dayanarak dava hakkında bir karar verilmesine
yer olmadığına şeklinde hüküm kurmuştur.
Davacı İdarenin, 3533 Sayılı Yasanın 6.ıncı maddesine uygun itirazıda
reddedilmiş, karar kesinleşmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 3836 sayılı yasanın mahkemece yanlış
yorumlandığı uyuşmazlığın anılan yasa hükümlerine tabi olmadığı davaya
bakmaya hakem mahkemesinin görevli olduğu savıyla HUMK.nun 427/6 maddesi
uyarınca kanun yararına hükmün bozulması istenmiştir.
Öncelikle (Hakimler tarafından mecburi hakem sıfatıyla) verilen
hükümlere karşıda Cumhuriyet Başsavcısının Kanun yararına temyiz hakkı
bulunup bulunmadığı üzerinde durulmuştur. HUMK.nun 427. maddesinen 6.ıncı
fıkrasında "Hükümler" denilmek suretiyle bir ayrım yapılmamıştır. Dahası bu
temyiz istisnai ve kendine özgü temyiz yolu olup asıl anlam ve amacı
yasaların yurdun her yerinde aynı şekilde uygulanmasını sağlamak böylece,
ilerdeki uygulamalarda bu yolda yanlışa düşme olanağı önlenip mahkemelerin
dikkatinin çekilmesinden ibarettir. İşte müessesenin açıklanan bu kabul
amacıda göz önünde tutulduğununda 3533 Sayılı Kanuna göre verilen hükümlere
karşıda Cumhuriyet Başsavcısının Kanun yararına temyiz hakkı bulunduğunun
kabulü gerekir. Bundan sonra işin esasının incelenmesine sıra gelmiştir.
Hemen belirtelimki anılan yasa hükümlerinin uygulanma alanı bu
yasadaki tüm kurum ve kuruluşların birbirlerine karşı ancak ihtilaflı
olmayan, kesin borç ve alacaklar hakkındadır. Az yukarda belirtilen yasa ve
genelge hükümleri dikkatlice yorumlandığında, yasa koruyucunun amacı bu
doğrultuda olduğunda kuşku ve duraksama olmayacak şekilde açıklıkvardır. Oysa
sav, savunma dosya içindeki belgelere göre uyuşmazlık konusu alacağın
taraflar arasında önceden kesinleşip belirlenmediği diğer bir anlatımla
çekişmeli ve yargılamaya muhtaç olduğu görülmektedir. Şu durum karşısında
uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerekirken 3836 sayılı yasa
hükümlerinin yorumunda hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması usule
ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle HUMK.nun 427.
maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, hukuki sonuçlarına etkili olmamak üzere
kanun yararına BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına verilmek
üzere Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine, 1.2.1994 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A.İ.Arslan K.Kadıoğlu M.Yüksel A.E.Baççıoğlu S.Özyörük
|
