 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onsekizinci Hukuk Dairesi
E. 1994/3968
K. 1994/5688
T. 26.4.1994
* BARAJ İÇİN KAMULAŞTIRMA
* KAMULAŞTIRMADA ARTAN KISIM
* DEĞER KAYBI
* SONRAKİ BEDEL ARTIRIM DAVASI
ÖZET : Kamu yararına yapılan kamulaştırmada, artan kısım için mal sahibinin
taşınmazdan yararlanmanın kısıtlandığı gerekçesiyle yaptığı başvuru üzerine
gerçekleştirilen kamulaştırma, bir öncekinin devamı ve sonucu niteliğindedir.
Daha önce açılan bedel artırım davasında, artan bu kısım için belirlenen ve
kesinleşen karar sonrası; tahsil edilmiş olan değer kaybının, yeni bulunan
değerden indirilmesi zorunludur.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 11, 12/4)
Dava dilekçesinde, kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve masrafların
davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü
cihetine gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün
kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı deliller ile kanuni gerektirici
sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine
göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, tamamı 5500 m2.'den ibaret iken baraj gölü sebebiyle taşınmazın 3800
m2'si 1982 yılında kamulaştırılmış olup bu kamulaştırma ile ilgili olarak
açılan bedel arttırım davasında şimdiki davaya konu olan artan bölüm
niteliğindeki 1700 m2'de 40 oranında değer kaybı bulunduğu kabul edilerek
bilimsel metodla bulunan kamulaştırma bedeline ilave edilmiş ve buna ilişkin
karar da kesinleşmiştir. Bu suretle davacı şimdi bedel arttırmına konu ettiği
1700 m2"nin 40 değerini almıştır.
Davacı bu defa Kamulaştırma Kanununun 12. maddesinin baraj inşası için
kamulaştırma ile ilgili 4. fıkrası hükmüne dayanarak barajın kamulaştırma
sahasına mücavir olan 1700 m2'lik taşınmazının (önceki kamulaştırmadan artan)
çevrenin sosyal, ekonomik ve yerleşme düzeninin bozulduğunu, ekonomik ve
sosyal yönden taşınmazından yararlanmasının mümkün olmadığını ileri sürerek
dilekçe ile davalı idareye başvurmuş ve kamulaştırmasını istemiştir. Davalı
İdare yasanın sözü edilen hükmüne dayanarak bu kamulaştırmayı
gerçekleştirmiştir. Davacının açtığı bedel arttırımı davası sebebiyle üç kez
bilirkişi incelemesi yapılmış olup birinci ve üçüncü bilirkişi kurulları
raporlarında kamulaştırılan bu 1700 m2. ile ilgili olarak önceki bedel
arttırım davasından artan bölümdeki değer kaybı nedeniyle kamulaştırılan
bölüme ilave edilen 40 oranındaki değer kaybını dikkate almamış, ikinci
bilirkişi kurulu raporu ise bilimsel metodla bulunan değerden belirtilen
nedenle 40 indirim yaparak sonuca varmıştır.
Kamulaştırma Kanununun 12. maddesinin sözü edilen 4. fıkrası gereğince yapılan
kamulaştırma, kamu yararı amacıyla değil, yukarıda açıklandığı üzere mal
sahibinin taşınmazdan yararlanmasının kısıtlandığı gerekçesiyle yaptığı
başvuru üzerine gerçekleşmiş olup, adeta önceki kamulaştırmanın bir devamı ve
sonucu niteliğindedir.
Önceki bedel arttırımı davasında, o kamulaştırmadan artan bölüm olan şimdiki
davaya konu yerde 40 oranında değer kaybı bulunduğu bir maddi olgu olarak
saptanmış, bu konudaki karar kesinleşmiş ve davacı 40 oranındaki bu değer
kaybı karşılığın kamulaştırılan yerin bedeli ile birlikte almıştır. O halde
kesinleşen bu durum karşısında şimdiki davaya konu edilen (önceki
kamulaştırmadan artan bölüm) 1700 m2'lik bölümün daha önce davacı tarafından
tahsil edilmiş bulunan değer kaybının bu defa bulunan değerden indirilmesi
zorunluluğu vardır.
Mahkemece, ikinci bilirkişi kurulu raporunda yapılmış olduğu gibi birinci ve
üçüncü bilirkişi kurullarının bilimsel metodla belirledikleri taşınmaz
değerinden, 40 oranında indirim yapılmalı ve bu suretle hasıl olacak sonuca
göre karar verilmelidir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin
harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.4.1994 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
|
