 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15.HUKUK DAİRESİ
Esas Karar
------ 1994 -------
3420 4592
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : MANİSA Asliye 1.Hukuk Hakimliği
Tarihi : 16.2.1994
Nosu : 1992/33 - 1994/77
Davacı : Rifat Güngör Vekili Avukat Nurtaç Kayapınar
Davalı : Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Vekili
Avukat Gülhiz Avcıbaşı
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı
vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği
anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin davalı idareye ait
Sağlık Ocağı ve Lojman inşaatı işini üstlendiğini, projesi olmadığı için
1.500.000 Tl. proje bedeli ödediğini, yer teslimi Ocak/1988de yapıldığından
1988 yılı birim fiatları ile ödenmesi gereken iş bedelinin1987 yılı
fiatlarına göre ödendiğini bu nedenle 6.500.000 Tl. fark meydana geldiğini,
ayrıca akdin haksız yere feshi nedeniyle nakde çevrilen teminat mektubundan
dolayı 2.730.000 Tl. zarara uğranıldığını belirterek, toplam 11.500.000
Tl.nın tahsiline ve haksız feshin iptaline karar verilmesini talep ve dava
etmiş;
Davalı İdare vekili cevabında, yer tesliminin 1988 yılında olmayıp
20.8.1987'de olduğunu, projenin davacı tarafından yapılacağını bunların
hazırlama safhasındaki gecikmeye davacının sebep olduğunu, 20.000.000 Tl.
ödeneğin 1987 yılı birim fiatlarına göre harcanmasının sözleşmenin 8. maddesi
gereği olduğunu, uyarılara rağmen işe gerekli hız verilmediğini ve 21.7.1989
tarihli kararla sözleşmenin feshedildiğini ileri sürerek haksız açılan
davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bilirkişi raporu ile toplanılan deliller dayanak yapılarak
idarenin fesihte haklı olduğu davacının yaptığı iş nedeniyle (13.552.892) Tl.
alacaklı bulunduğu gerekçesiyle, feshin iptali isteminin reddine, 11.500.000
Tl.nın tahsiline karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacının bu davadaki alacağa yönelik talep kalemleri yukarıda da
açıklandığı gibi proje bedeli, 1988 yılına göre ödenmesi gereken iş bedelinin
1987 yılı birim fiatları esas alınarak ödenmiş olması nedeniyle fiat farkı ve
teminat mektubunun haksız nakde çevrilmesi nedeniyle uğranılan zarardan
oluşmaktadır.
Davacı yüklenici tarafından davalı idareye verilen dilekçelerde de
belirtildiği gibi proje çiziminin kendisine ait olduğundan ayrıca proje
bedelini istemesi mümkün değildir. Öte yandan gerek bilirkişi raporunda
belirtildiği ve gerekse mahkemenin kabul ettiği üzere davalı idare sözleşmeyi
fesihte haklıdır. Bu itibarla teminat mektubunu nakde çevirmekte de haklı
bulunduğuna göre, davacının mektubun nakde çevrilmesi nedeniyle uğranılan
zararı istemesi de mümkün değildir.
Davacının fiat farkı istemine gelince, davacı bilirkişi raporunda da
belirtildiği üzere 20.8.1987 tarihinde yer teslimi yapıldığı halde, 1987
yılında hiçbir iş yapmamış proje gecikmesine kendisi sebebiyet vermiş, 1987
yılında kullanılması gereken 20.000.000 Tl. ödenek iş yapılmaması nedeniyle
kullanılamamıştır. Bu itibarla 1987 yılı birim fiatlarına göre ödeme
yapılmasında bir usulsüzlük yoktur. Ayrıca sözleşmenin 2/F maddesine göre
Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi sözleşme ekidir. Anılan şartnamenin 39.
maddesinde hakedişlere itirazın ne şekilde yapılacağı belirtilmiş olup, bu
husus HUMK.nun 287. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan
tarafları bağlar. Hakimin de görevi gereği bunu re'sen gözetmesi icap eder.
Davacının hakedişlere usulüne uygun olarak bir itirazı da bulunmadığından
fiat farkı istemesi de mümkün değildir.
O halde davacı yüklenicinin dava dilekçesinde talep ettiği alacak
kalemleri gözetilmek suretiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken,
talep dışına çıkılmak suretiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmesi usul ve
yasaya aykırı olduğu gibi, kabul şekli itibariyle de davalı idare harçtan
muaf olduğu halde, aleyhine harç yükletilmesi de yasaya aykırı olup, hükmün
bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davalı
yararına BOZULMASINA, 6.7.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan V. Üye Üye Üye Üye
Yücel Akman K.Öge Ali M.Çiftçi E.Ertekin İ.Karataş
|
