 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Yedinci Ceza Dairesi
E. 1994/3253
K. 1994/7920
T. 5.7.1994
* 1918 SAYILI KANUNA AYKIRI DAVRANIŞ
* EKSİK İNCELEME
* VEKALET ÜCRETİ
ÖZET : Olayda, M..... Dış Ticaret ve Pazarlama AŞ.'nin İngiltere'deki E...
Services Ltd. Şirketi'ne imalatçı O... Elektro Kablo Sanayi AŞ.'den fatura
ile ihraç etmek kaydıyla satın aldığı bakır elektrik enerji kablosunu fob
birim ihraç kıymetini 1.35 Sterlin (toplam 41.270.85 sterlin) göstererek
ihraç ettiği, fob değerin Gümrükçe yüksek görülüp Devlet Planlama Teşkilatı
Teşvik ve Uygulama Başkanlığı kanalıyla yapılan araştırmada fob ihraç
fiyatının ihracatta vergi iadesi ödemesinde dikkate alınmak üzere 0.15
Sterlin (toplam 4.585.65 sterlin) olarak tesbit edildiği, Dışilişkiler Daire
Başkanlığı'nca İngiltere Gümrükleri'nde yaptırılan tahkikat ile kabloların
G... Commercial SA-İsviçre Firması'nın faturasıyla 3.282.09 Sterlin değerle
İngiltere'ye girişinin yapıldığı, böylece aynı ihracat için iki ayrı fatura
kullanılarak Türk Gümrüğü'nde Yüksek İngiltere Gümrüğü'nde düşük değerle
beyan edilmek suretiyle haksız vergi iadesi destekleme primi ve KDV iadesi
almaya teşebbüs edildiği anlaşıldığından; konusunda uzman bilirkişi heyetine
inceleme yaptırılarak ihraç edilen kabloların değerinin haksız vergi iadesi
almak amacıyla gerçek değerinden yüksek beyan edilip edilmediğinin tesbiti,
yüksek ise imalatçı ve ihracatçı firmaların şirketlerini kimlerin temsile
yetkili olduklarının tesbiti, anılan ihraca ilişkin gümrük çıkış
beyannamelerinde şirket adına beyannameyi imzalayanların veya vekaleten
imzalayıp gümrük işlemlerini takip edenlerin belirlenmesi, faturaların gerçek
olup olmadığının tesbiti, ihracatçı firmanın olaydan önce başka ihracatları
nedeniyle haksız vergi iadesinden veya ihracat teşviklerinden yararlanma
durumlarının tahkiki, beyannamenin ihracatçı firma yetkilisi ile gümrüğe
tescil ettirilip ettirilmediğinin tesbiti, sanıkların diğer dava dosyalarının
tahkiki, evrakta sahtekarlık dosyasının sonucunun araştırılması ile sonucuna
göre ismi tesbit edilecek sanıkların ihracatçı firma yetkilisi kişilerle
imalatçı firma yetkilileri ve gümrük komisyoncularıyla fikri ve maddi
dayanışmalarının araştırılması, suçun 1918 sayılı Yasanın 45. maddesi
aracılığıyla 27/2 veya 27/1. maddelerine uygun olup olmadığının ve sanıkların
hukuki durumlarının ayrı ayrı tayini gerekir.
Çıkış beyannamesinde imzası bulunmayan sanığın 1918 sayılı Yasanın 45/1.
maddesiyle mahkumiyetine hükmedilmesi, bu madde yalnız para cezası içerdiği
halde sanığa önödeme hakkı bulunduğunun hatırlatılmaması yasaya aykırıdır.
(1918 s. Kaçakçılık K. m. 27/1-2, 45)
1918 sayılı Kanuna muhalefetten sanıklar Haluk ve arkadaşları haklarında
yapılan duruşma sonunda; sanık Haluk'un hükümlülüğüne, diğer sanıkların
beraatlerine dair, (Üsküdar Ağır Ceza Mahkemesi)nden verilen 25.5.1993
tarihli hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, müdahil İdare vekili ve sanık Haluk
vekili tarafından süresinde istenilerek, dava evrakı Cumhuriyet
Başsavcılığı'nın onama isteyen 24.3.1994 tarihli tebliğnamesiyle Daireye
verilmekle; dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşülüp, düşünüldü:
M...... Dış Ticaret ve Pazarlama AŞ.'nin, İngiltere'deki E.... Services Ltd.
Şti.'ne 27.1.1987/1167 gün ve sayılı beyanname ile imalatçı O.... Elektro
Kablo Sanayi AŞ.'den 28.1.1987/47 gün ve sayılı fatura ile ihraç etmek
kaydiyle satın aldığı net 8459 kg., 30.571 metre, 26 makara bakır elektrik
enerji kablosunu 26.1.1987/6563 gün ve sayılı faturaya istinaden fob birim
ihraç kıymetini 1.35 Sterlin (toplam 41.270.85 Sterlin) göstererek ihraç
ettiği, ihraç malı kabloların beyan edilen fob £ 1.35 değeri gümrükçe yüksek
görlüüp Devlet Planlama Teşkilatı Teşvik ve Uygulama Başkanlığı kanalıyla
araştırılması sonucu fob ihraç fiyatının ihracatta vergi iadesi ödemesinde
dikkate alınmak üzere 0.15 Sterlin (toplam 4.585.65 Sterlin) olarak tesbit
edildiği ve vergi iadesi, destekleme primi ile KDV iadesi ile ilgili olarak
Merkez Bankası İstanbul Kambiyo Müdürlüğü'ne ve Mercan Vergi Dairesi
Müdürlüğü'ne DPT Teşvik ve Uygulama Başkanlığı'nın anılan kıymet tesbitinin
esas alınması hakkında bilgi verildiği, Dış İlişkiler Daire Başkanlığı
vasıtasıyla İngiltere Gümrükleri'nde yaptırılan tahkikat ile ithalat konusu
net 8459 kg. kabloların G.... Commercial SA-İsviçre Firması'nın
27.2.1987/2210 gün ve sayılı satış faturasıyla 3.282.09 Sterlin değerle
İngiltere'ye girişinin yapıldığı, Lonra'daki ithalatçı firma müdürünün
ihracat konusu malın firmalarınca ithal edildiğini, malın M....... AŞ.
tarafından temin edilmiş olmasına karşın ithal faturasının İsviçre'deki
G...... Firması'na ait olduğunu, bu firmanın Türk vatandaşlarınca işletilip,
M....... AŞ. ile bağlantılı olduğunu sandığını belirttiği, bu durumu ile aynı
ihracat için iki ayrı fatura kullanılmak suretiyle Türk Gümrüğü'nde yüksek
(41.270.85 Sterlin), İngiltere Gümrüğü'nde düşük (3.282.09 Sterlin) değerle
beyan edilmek suretiyle haksız vergi iadesi, destekleme primi ve KDV iadesi
almaya teşebbüs edildiği ve benzer hususta başka davalarının bulunduğu Hazine
Kontrolörlüğünce yapılan soruşturma sonucu belgelerle açıklandığı, imalatçı
O.... Elektro Firması yetkililerinden sanık Haluk, Kontrolörlükteki
ifadesinde ihracatı firmaya kesilen fatura üzerindeki imzanın kendisine ait
olup ihracatı M...... AŞ. kanalıyla yapma amaçlarının munzam vergi iadesinden
faydalanma olduğunu ve yurtdışındaki alacı firmayı kendilerinin bulduklarını,
aralarında sözleşme olmadığını, ihracatçı M....... AŞ. yetkililerinden sanık
İbrahim'de aracı ihracatçı olup, alınacak vergi iadesinden 1 komisyon
alacaklarını, fiyatı imalatçı firma ile bunların buldukları ithalatçı
firmanın belirlediğini ve verdikleri faturaya göre beyannameye ekli faturayı
düzenleyip birim fiyatı yazdıklarını beyan ettikleri halde, daha sonra
M...... AŞ. yetkililerinin Haluk imzalı 1.1.1987 günlü sözleşmeyi ibraz
ettikleri gibi O.... Elektro Firması yetkililerinden olan sanık Haluk
vekilinin gerek mahkemeye verdiği dilekçelerinde ve gerekse temyiz
dilekçesinde sözleşmenin yedlerinde olmadığını ve malın satılıp parasının
alınmasından sonra çıkış beyannamesiyle ihracatın gerçekleştiğini ve ihraç
edilen kabloların kendilerinin sattıkları kablolar olmadığını ileri sürdüğü,
ayrıca bu firmanın satış faturasının da beyannamenin tescilinden sonra
28.1.1987 tarihinde tanzim edildiği dikkate alınarak;
Hazine Kontrolörünün raporuna dayanak yaptığı belgelerin temini ile ihraç
edilen kabloların gerçek değerinin çok üzerinde kıymet beyanı ile ihraç
edilmek suretiyle haksız vergi iadesi ve destekleme primi almaya teşebbüs
edildiği belirtilmiş olduğu cihetle, buna göre araştırma ve konusunda uzman
bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak ihraç edilen kabloların değerinin
haksız vergi iadesi olmak amacıyla gerçek değerinden yüksek beyan edilip
edilmediğinin tesbiti, yüksek gösterildiği anlaşıldığı taktirde, imalatçı ve
ihracatçı firmalara ait şirket esas mukaveleleri getirtilerek, şirketleri
kimlerin temsile yetkili olduklarının tesbiti, anılan ihraca ilişkin gümrük
çıkış beyannameleri ve eklerinin asılları merciinden celbolunup, şirket adına
beyannameyi imzalayanların kimler olduğunun veya şirket adına beyannameyi
vekaleten imzalayıp gümrük işlemlerini takip edenlerin belirlenmesi, dava
konusu eşyalar hususunda ihracatçı firmaya verilen faturaların satıcı ve
alıcıların ticari defterlerine işlenip işlenmediğinin saptanması ile
faturanın gerçek olup olmadığının tesbiti, ihracatçı firmanın olaydan önce
başka ihracatları nedeniyle haksız vergi iadesi veya ihracat teşviklerinden
yararlanma durumu bulunup bulunmadığının ilgili gümrükler ve Merkez
Bankası'ndan tahkiki, tesbit edilecek gümrük işlemlerini takip edenler
çağrılıp dinlenerek beyannameyi ihracatçı firma yetkilisi ile birlikte
gümrüğe tescil ettirip ettirmediklerinin belirlenmesi, ayrıca benzer konuda
sanıklar hakkında açılıp devam eden veya sonuçlanmış dava dosyalarının olup
olmadığının ilgili mercilerden sorulup tahkiki ve evrakta sahtekarlık
dosyasının sonucunun araştırılması ile sonucuna nazaran ismi tesbit edilecek
sanıkların adı geçen ihracatçı firmayı temsile yetkili diğer kişi veya
kişilerle ve tesbit edilecek imalatçı firma yetkilileri ve belirlenecek
gümrük komisyoncularıyla fikri ve maddi dayanışma içinde veya önceden anlaşıp
birleşmeleri suretiyle eylemlerinin devamlılık arzetmekte olup olmadığı da
araştırılıp tartışılarak suçun 1918 sayılı Yasanın 45. maddesi aracılığıyla
27/2 veya 27/1. maddelerine uyan toplu veya teşekkkül halinde kaçakçılık
niteliğinde bulunup bulunmadığı ve katıldıkları eylemler ve olaylardaki
fonksiyonları belirlenerek hukuki durumlarının ayrı ayrı tayini gerekirken
eksik soruşturma ile yazılı şekilde hüküm tesisi,
Kabule göre de,
1- 1918 sayılı Yasanın 45/1. maddesinin gümrüklere verdikleri beyannamelerde
ticari eşya için kıymet bakımından yanlış beyanda bulunanlara uygulanmasının
mümkün olduğu gözetilmeden çıkış beyannamesinde imzası olmayan sanık Haluk'un
bu madde ile mahkumiyetine karar verilmesi ve ayrıca bu maddenin yalnız para
cezasını içerdiği halde sanığa TCK.nun 119. maddesi uyarınca ön ödeme hakkı
bulunduğu hatırlatılıp yasanın tanıdığı imkanın verilmemesi,
2- Sanık Haluk hakkında kamu para cezasına hükmolunduğu halde, maktu ücreti
vekalet yerine nisbi vekalet ücretine karar verilmesi ve nisbi harca
hükmedilmesi,
Yasaya aykırı, müdahil İdare vekili ile sanık Haluk vekilinin temyiz
itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün isteme aykırı olarak
(BOZULMASINA), 5.7.1994 günü oybirilğiyle karar verildi.
|
