 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
18.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1994/12920 1994/15616
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : Bursa 5.Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi : 17.5.1994
Nosu : 1994/185-354
Davacı : Şükriye Şahin Vekili Av.Yahya Yayoğlu
Davalı : BOTAŞ Vekili Av.Sabri Ersavaş
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin artırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Dava tamamı 6388 m2 olan dava konusu taşınmazın 300 m2.'sinde
geçici, 550 m2.'sinde daimi irtifak hakkı tesis edilmiş olması nedeni ile
açılan bedel arttırımı davasıdır. Takdir komisyonu raporunda irtifak hakkının
geçirildiği bölüm üzerinde bulunup kesilmesi gereken 23 adet incir, 26 adet
şeftali, 1 adet dut ve 1 adet de vişne ağacı bulunmaktadır. Taşınmazın geri
kalan bölümünde ağaç olup olmadığı varsa hangi ağaçların bulunduğu takdir
komisyonu raporunda belirtilmediği gibi keşifte ve bilirkişi raporlarında da
açıklanmamıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporlarında taşınmazın tamamının şeftali
bahçesi olduğu kabul edilerek şeftali ağaçları da dahil olmak üzere şeftali
geliri üzerinden arazinin değeri belirlenmiş, ancak irtifak hakkının geçtiği
yerde mevcut olduğu bildirilen şeftali ağaçları dışında kalan yukarda sözü
edilen meyveli ağaçlara da ayrıca değer verilmiştir.
Taşınmazın tamamının şeftali bahçesi olarak değerlendirilmesi için
Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin f bendinde yer alan ilke gereği
taşınmaz üzerinde ona şeftali bahçesi niteliğini verecek sayıda şeftali
ağacının bulunması gerekir. Bu husus saptanmadığı gibi, irtifak hakkının
geçtiği 550 m2 üzerinde şeftali ağaç sayısı ile diğer meyveli ağaç sayısı
eşite yakın sayıda bulunduğu dikkate alındığında, bunun tüm taşınmazın
niteliği bakımından bir örnek kabul edildiği takdirde taşınmazın karışık
meyve bahçesi olarak değerlendirilmesi gerekir. Değerlendirme bu şekilde
yapıldığı takdirde şeftali dışındaki meyve ağaçlarına ayrıca değer
verilmesinin sözkonusu olmayacağı açıktır.
Bu nedenle mahkemece gerekirse yeniden keşif de yapılarak taşınmazın
gerçek niteliği ve üzerinde dikili bulunan ağaçların cins ve sayısı,
değerlendirmeye esas olacak unsurlar bakımından belirlenmeli ve buna göre
bilirkişi kurullarından alınacak ek raporlara göre hüküm kurulmalıdır.
2-Bundan ayrı, taşınmazın değeri bilimsel metodla belirlendikten sonra
tesis edilen irtifak sebebi ile taşınmazdaki kıymet düşüklüğü hesap edilirken
11. maddenin f bendindeki ilke gereği taşınmazın halihazırdaki durumuna ve
kullanma biçimine göre uğranılacak kıymet düşüklüğünün belirlenmesi gerektiği
cihetle şeftali bahçesi olarak kabul edilen taşınmazın irtifak hakkına konu
olan bölümünün kavak ağacı, meyve gibi yüksek gelir getiren ağaçların
dikilemiyeceği, ahır, depo gibi bina yapılamıyacağı, arıza vukuunda ekili
mahsule zarar verilebileceği (ki böyle bir zarar vukuunda bu zararın ayrıca
tazmini söz konusu olacaktır) gibi nedenlere dayanılması ve bu suretle
toprağın altından da geçirildiği anlaşılan boru hattı sebebi ile değer
düşüklüğünün yüksek oranlara çıkarılması da doğru değildir.
3-Faize taşınmaza el konulmadığı halde kamulaştırma işleminin
kesinleştiği tarihten itibaren hükmedilmesi gerekirken daha önceki bir tarih
olan dava tarihinden itibaren hükmedilmesi de usul ve yasaya aykırıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA,
temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 2.12.1994 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki M.A.Selçuk V.Canbilen A.Nazlıoğlu İ.N.Erdal
|
