 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
13. HUKUK DAİRESİ
SAYI
ESAS KARAR
ll27 1994 3l96
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : İzmir l3.Asliye Hukuk Hakimliği
TARİHİ : 8.l0.l993
NO : 307-7l6
DAVACI : Mustafa Kuloğlu vekili avukat G.Engin Ulusoy
DAVALI : T.C. Maliye ve Gümrük Bakanlığı İzmir İli Defterdarlığı
Milli Emlak Müdürlüğü vekili avukat Zühal Derya
Taraflar arasındaki tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine
yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi
üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu.
KARAR
Davacı, Balçova Lisesi bünyesindeki kantini davalıdan pazarlık ihalesi
ile kiraladığını, sözleşmenin süresinin bitiminden itibaren yasal olarak
yenilendiğini, buna rağmen davalının kiralananın boşaltılmasını kendisinden
istediğini beyanla mevcut kira sözleşmesinin süre bitim tarihi 27.8.l990
tarihinden itibaren ayni koşullarla bir yıl daha uzatılmış olduğunun
tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından
temyiz edilmiştir.
l-Toplanan delillerden Balçova Lisesi bünyesinde bulunan kantinin 2886
sayılı Devlet İhale Yasası hükümleri gereğince 27.8.l989 başlangıç tarihli, l
yıl süreli kira sözleşmesi ile davacıya kiraya verildiği, davalının l2.9.l990
tarihli yazısıyle kira sözleşmesinin 26.8.l990 tarihinde sona erdiğinden
bahis ile kiralananın boşaltılmasını davacıdan istediği davacının
boşaltmaması üzerine bu defa Konak Kaymakamlığının 26.l2.l990 tarihinde 2886
sayılı Yasanın 75. maddesi gereğince zorla tahliye ettirileceğinin davacıya
bildirildiği anlaşılmaktadır. Esasen yanlar arasında bu konularda herhangi
bir uyuşmazlıkta bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, mevcut kira sözleşmesinin, kira
süresinin bitiminden itibaren kendiliğinden l yıl daha uzatılmış olup
olmadığında toplanmaktadır.
2886 Sayılı Devlet İhale Yasası'nın 75. maddesi ile Devletin özel
mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin
olarak yapılan kira sözleşmelerinde, kira süresinin bitiminde sözleşmede
aksine bir kayıt yok ise, kiracının kiralananı elde tutması durumunda fuzuli
sağil sayılıp ecrimisil ödemesi gerektiği, işgal edilen taşınmaz malın
idarenin talebi üzerine bulunduğu yerin mülki amirince en geç l5 gün içinde
tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği açıkca hükme bağlanmış, bu
yasanın 74. maddelerine dayanılarak çıkartılan "Devlete ait taşınmaz mal
satış, Trampa Kiraya Verme" Mülkiyetten Gayri Ayni Hak Tesisi, Ecrimisil ve
Tahliye Yönetmeliği'nin 77. maddesiyle de ayni esas ve ilkeler benimsenmiş,
Yasanın 94. maddesiyle de "2.6.l934 tarih 2490 sayılı Kanun ile bu Kanunda ek
ve değişiklik yapan Kanunlar ile diğer kanunların bu kanuna uymayan
hükümleri" yürürlükten kaldırılmıştır. Anılan Yasanın az yukarıda açıklanan
hükümleri birlikte değerlendirildiğinde Devletin Özel Mülkiyetinde veya hüküm
ve tasarruf altında bulunan taşınmazların kiralanmasına ilişkin sözleşmelerin
sona ermesi konusunda özel bir düzenleme getirilmiş olduğunun kabulü gerekir.
Bu özel düzenleme nedeniyledir ki, devletin özel mülkiyetinde veya
hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz kira sözleşmelerinin süre
bitiminde ayni koşullarla bir yıl daha uzatılmış sayılacağına ilişkin 6570
sayılı yasanın ll. maddesi hükmünün uygulanabilirliliği ortadan kalkmıştır.
Bu nitelikteki taşınmazlara ait kira sözleşmeleri kira süresinin bitimi ile
sona erer. Kiralayan idarede sona eren sözleşme ile bağlı kalmaz. Kiracının
kiralananda bulunması da haksız işgal sayılır.
Somut olayda, Balçova Lisesi bünyesinde olan kiralanan kantinin
devletin özel mülkiyetinde olan bir taşınmaz mal olduğu anlaşılmaktadır.
Yanlar arasındaki bir yıllık kira sözleşmesi ise 26.8.l990 tarihi itibariyle
yasal olarak sona ermiştir. Davacının sona eren sözleşmenin ayni koşullarla
bir yıl daha uzatılmış olduğunun tesbitine ilişkin isteminin yasal dayanağı
bulunmamaktadır.
Mahkemece açıklanan yönler gözden kaçırılarak davanın reddine karar
verilecek yerde uyuşmazlığa uygulanması mümkün olmayan 6570 sayılı Yasanın
ll. maddesi hükmü gerekçe gösterilerek davanın yazılı şekilde kabulüne karar
verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
2-Bozma sebebine göre davalının diğer temyiz itirazlarının
incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ:l nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı
yararına BOZULMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer
temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, 3l.3.l994 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A.İ.Arslan K.Kadıoğlu M.Yüksel Ş.Yüksel S.Özyörük
|
