 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Altıncı Hukuk Dairesi
E. 1994/10845
K. 1994/11101
T. 31.10.1994
* İKİ HAKLI İHTAR NEDENİYLE KİRLANANIN BOŞALTILMASI
* DAVA AÇMA SÜRESİ
* İHTARIN NİTELİĞİ
ÖZET: Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye
davasının, kira sözleşmesinin bitimini izleyen bir ay içinde açılması
zorunludur. İhtarlar, dava koşulu olduğundan süre kesme niteliğinde değildir.
Süre konusu, kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle mahkemece kendiliğinden
(re'sen) gözetilmesi gerekir. İhtarların haklılığı için, ödemelerin tebliğden
önce yapılmaması şarttır. Süresiz kira sözleşmelerinde ve kira bedelinin
yıldan yıla ödenmesi gereken hallerde iki haklı ihtar oluşmaz.
(6570 s. GKK. m. 7/e)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar, davalı
tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün kağıtlar
okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, iki haklı ihtar nedeniyle kiralananın tahliyesi isteğine ilişkindir.
Mahkeme, istem gibi karar vermiş, hüküm, davalı vekili tarafından temyiz
edilmiştir.
Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının, 6570
sayılı Yasanın 7/e maddesi ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca akdin hitamını
izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. İhtarlar, dava şartı olduğu için
süre kesme niteliğini haiz değildir. Süre konusu, kamu düzenine ilişkin
olması sebebiyle re'sen gözetilmesi gerekir.
İhtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş (istenebilir durumu almış)
değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ
edilmesi haklılığı içinde ödemelerin ihtarların tebliğinden önce yapılmaması
şarttır. Tebliğden sonra yapılan ödemelerin hukuki değeri yoktur. ihtarlar
tebliğ ile hukuki sonuç doğuracağından ödemelerde tebliğ tarihinin esas
alınması şarttır. Keşide tarihi sadece muacceliyet bakımından önem
taşımaktadır. Zira muaccel olmayan (henüz ödenmesi gerekmeyen) kira parasının
istenmesi mümkün değildir.
Süresiz akitlerde ve kira bedelinin senelik ödenmesi gereken hallerde iki
haklı ihtar oluşmaz.
Olayımızda davacı, 1.1.1991-1.1.1992 kira yılında davalının iki haklı ihtara
neden olduğunu iddia ile bu davayı açmıştır. Taraflar arasında yazılı kira
sözleşmesi mevcut değildir. Davalının 1967 yılından beri kiracı olduğu
bildirilmekle beraber akdin başlangıç tarihi ve süresi kesin olarak
açıklanmamıştır. Öncelikle bu hususlara açıklık getirilmesi, buna göre
davanın süresinde olup olmadığının tartışılması gerekirken, bu konu üzerinde
durulmadan davanın süresinde olduğunu kabulü hatalı olmuştur.
Davanın süresi içinde açıldığının kabulü halinde de; davacı, icra takipleri
dolayısıyla davalıya tebliğ edilen ihtarlı ödeme emirlerinin haklı ihtarlar
olduğunu, iddia etmiştir. O ödeme emirleri de ve dayanağı olan talepnamelerde
1.1.1991 tarihinden itibaren geçerli olan arttırılmış kira bedelleri farkları
istenmektedir. Ancak, arttırmanın ve kira tespiti kararının 8.4.1993
tarihinde kesinleştiği dosyaya ibraz edilmiş ilamdaki kesinleşme şerhinden
anlaşılmaktadır. bu sebeple gerek icra takip talep tarihlerinde, gerekse
ihtarnamelerin tebliğ tarihlerinde ve gerekse dava tarihinde kesinleşme
olmadığı ortadadır. Bu yüzden kira farklarının muaccel hale gelmemiş olması
yüzünden istenebilir olduğu kabul edilemez. Bu sebeple işin esastan reddi
gereklidir. Bundan zuhul edilmesi de isabetsiz olmuştur.
Hüküm belirtilen nedenlerle bozulmalıdır.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile
hükmün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), istek halinde peşin
alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 31.10.1994 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.
|
