 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
18.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1994/10830 1994/13319
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi :Tarsus 2.Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi :19.4.1994
Nosu :1992/506-1994/258
Davacı :Ziraat Bankası Gen.Müd.vek.Av.Afife Barutçu
Davalı :Belediye Başkanlığı vek.Av.Semra Çiçek
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen
kabulü cihetine gidilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki
bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece üç kez bilirkişi incelemesi yaptırılmış isede, alınan
raporlar hükme yeterli değildir şöyleki;
1-Kamulaştırma Kanununun 30. maddesinin 1. fıkrasında, kamu tüzel
kişileri veya kurumlarının sahip oldukları malların, diğer bir kamu tüzel
kişisi veya kurumu tarafından kamulaştırılamayacağı hükme bağlanmıştır. Aynı
maddenin 2. fıkrasında bir kamu tüzel kişisi veya kurumunun sahip olduğu
taşınmaz mala, bir başka kamu tüzel kişisi veya kurumunun ihtiyacı olması
halinde uygulanması gereken prosedür açıklanmıştır. Bu fıkra hükmüne göre,
mal sahibi ile ihtiyaç sahibi tüzel kişi veya kurumlar taşınmaz malın devri
hususunda anlaşamamış iseler, anlaşmazlık Danıştay ilgili dairesince kesin
hükme bağlanacaktır. Burada açıklanan Danıştay kararı, bir kamulaştırma
kararı değil, taşınmaz malın kendisine devrini isteyen kamu tüzel kişisi veya
kurumunun, o mala ihtiyacı olduğunun tesbiti kararıdır. Yasal olarak bu karar
Kamulaştırma Kanununun 5. maddesinde açıklanan "kamu yararı kararı" olmayıp,
mahiyeti itibariyle, taşınmaz malın kamu yararına kullanılmasında ihtiyaç
bulunduğunun tesbitine ilişkin ve sonucu itibariyle mülkiyetin devrini
içerir.
O halde, tarafların bedelde anlaşamamaları halinde, aynı maddenin 3.
fıkrasına göre açılacak davada, değerlendirme tarihinin tesbitinde Danıştay
Kararının tarihi dikkate alınmalıdır. Bu tarih kamulaştırma kararının
tamamlandığı tarih olup, bu tarih ile takdir komisyonu raporunun tebliğ
tarihi arasında geçen sürenin bir yılı geçmiş olup olmadığına göre
değerlendirmeye esas alınacak tarih yasanın 15. maddesinin 13. fıkrası
uyarınca tesbit edilir.
Davaya konu olayda kamulaştırma kararının tamamlanması olarak
nitelendirilen Danıştay Kararı tarihi olan 30.4.1991 ile, kıymet takdir
komisyonu raporunun tebliğ tarihi olan 28.5.1992 tarihleri arasında bir
yıldan fazla süre geçmiş olduğundan, değerlendirmenin tebliğ tarihi esas
alınarak yapılması gerektiği halde, hükme esas alınan birinci ve ikinci
bilirkişi raporlarında kıymet takdirinin yapıldığı günün değerlendirmeye esas
alınması,
2-Birinci bilirkişi kurulunun, somut emsal olarak incelediği taşınmaz
üzerinde bulunan yapının değerini tesbit ederken, yıpranma payını dikkate
almamış olması,
3-Davaya konu 34 parsel üzerinde bulunan yapının yaşı birinci kurul
tarafından 19, ikinci kurul tarafından 30, üçüncü kurul tarafından 20 olarak
hesaplanmış isede, gerek bu tesbitlerdeki çelişkinin giderilmemesi,
4-Tesbit bilirkişisinin raporunda, taş duvarla, yarı karkas olarak
tanımlanan 34 parseldeki yapının banka olarak kullanılmakta olması, yapı
sınıfını değiştirmeyeceğinden, üçüncü bilirkişi kurulunun banka ve borsa
binası olarak değerlendirmesinin yanlış olduğunun dikkate alınmamış olması,
5-Artırılan bedele yürütülecek faiz işlemlerin kesinleştiği 28.6.1992
tarihinden itibaren hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemiş olması doğru
görülmemiştir.
Mahkemece, yukarıda 3 nolu bentte açıklandığı üzere, taşınmazın zemini
üzerindeki yapının yaşı saptandıktan sonra her üç bilirkişi kurulundan diğer
bozma nedenleri dikkate alınarak ek raporlar alınmalı ve hasıl olacak sonuca
göre, faize ilişkin açıklama da dikkate alınarak karar verilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA,
temyiz peşin harclarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 31.10.1994
gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki S.Erçoklu V.Canbilen M.Tutar İ.N.Erdal
|
