 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
13. HUKUK DAİRESİ
BAŞKANLIĞI
SAYI:
1994
ESAS KARAR
10149 10482
YARGITAY İLAMI
MAHKEMESİ :Çeşme Asliye Hukuk Hakimliği
TARİHİ :27.6.1994
NOSU :365-150
DAVACI :Selda Pekmezci vekili avukat Ümit Ulaş
DAVALI :Çeşme Altınyunus Turistlik Tesisleri A.Ş.
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen
hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, turist rehberi olduğunu, beraberindeki turistlerle birlikte
davalı şirkette kaldığı sırada sabah kahvaltısında yabanarıları ve sinekleri
kovmak için kullanılan ilacın otelin garsonu tarafından üzerine dökülmesi
sonucu feci şekilde yandığını davalı şirketin çalıştırdığı adamdan dolayı
sorumlu olduğunu öne sürerek 20.000.000 Tl. maddi 250.000.000 Tl. manevi
giderimin tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, dava dilekçesinde zarara yol açan şahsın açık kimliğine yer
verilmediğini o nedenle husumet yönünden davanın reddine karar verilmesini
istemiştir.
Mahkemece, husumet yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm
davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Sav, savunma ve dosyadaki delil ve belgelerden davacı ile davalı
arasında otelde konaklama ve otel hizmetlerinin ifası yönünden sözleşme
kurulduğu anlaşılmaktadır.
Davacı, kahvaltı sırasında otelde çalışan garsonun üzerine yabancı arı
ve sinekler için kullanılan ilacı dökmesi nedeni ile yaralandığını öne
sürmektedir. Davalı ve davacının geçirdiği kazaya şirketlerince istihdam
edilen bir kişinin sebebiyet vermediğini savunmuştur. Davalı borçlu şirket
borcun ifasında (otel hizmetlerinin karşılanması ediminin ifasında) yardımcı
kişi kullandığı için BK. md. 100 uyarınca sorumluluğu gündeme gelir. Bk. md.
100'de borçlunun borcun ifasında veya bir borçtan doğan hakkın
kullanılmasında çalıştırdığı yardımcı kişinin, işini gördüğü sırada
alacaklıya vermiş olduğu zarardan sorumluluğu düzenlenmiştir. O nedenle Bk.
100 akdi sorumlulukta uygulanır. Sorumluluğun özel şartlarından biri adam
çalıştıranla yardımcı kişi arasında bir çalıştırma ilişkisinin mevcut
olmasıdır. Diğeri de, zararın yardımcı kişinin kendisine bırakılan işi
gördüğü sırada hukuka aykırı bir davranışla meydana getirmiş olmasıdır.
Bağımlılık (çalışma) ilişkisinin en önemli unsuru da, adam çalıştırmanın,
yardımcının hizmetinden yararlanmanın, adam çalıştıranın amaç ve menfaatine
yönelmesidir. Yardımcı hizmeti adam çalıştıranın yararına görmeli,
yapmalıdır. Bağımlılık ilişkisi doğrudan doğruya olabileceği gibi olayımızda
olduğu gibi dolaylı da olabilir. Davalı gibi büyük işletmelerde adam
çalıştıranın, yardımcı kişilerin tamamı üzerinde gözetim ve denetim ödevini
yerine getirmesi mümkün değildir. Adam çalıştıran bu gibi hallerde işin
görülmesini diğer yardımcı kişiler yönetici gibi kişiler vasıtasıyla kontrol
eder. Ancak bu hallerde adam çalıştıran en alt düzeydeki yardımçı kişilerin
işin görülmesi sırasında başkalarına verdikleri zarardan sorumludur.
Davacının sözleşme gereği davalının sunduğu kahvaltıda hizmet gören
zararlandırıcı eylemde bulunan kişinin ismini açıklayıp kanıtlamasına gerek
yoktur. Burada önemli olan, az yukarıda açıklanan hukuk kuralları altında
davacıya zarar veren kişisinin davalıya bağımlılık (çalışma) ilişkisi içinde
bulunup bulunmadığının tesbitidir. Eğer bu kişi garson veya komi veya bu
kıyafetle otelde davacıya hizmet veren, verdiği bir kişi olduğu belirlenirse
bu kişinin Bk. md. 100 anlamında davalının yardımcı kişisi olduğunun kabulü
zorunlu olur.
Davacı ısrarla bu yönü aydınlatmak için tanık göstereceğini bildirmiş
ise de mahkemece bu konu üzerinde hiç durulmamıştır. Davalıya da kanıt
getirme yükümü tanınmamış dosya içeriğine uymayan bir kabulle davanın reddine
karar verilmiştir. Bu durumda karar eksik incelemeye dayalı usul ve yasaya
aykırı ve isabetsizdir. Bozulması gerekir. O halde mahkemece açıklanan yönler
eksiksiz aydınlanıp belirlenmeli davacının delilleri ve davalının karşı
delilleri toplanmalı tanıklar dinlenmeli hasıl olacak uygun sonuç
çerçevesinde karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın
istek halinde iadesine, 26.11.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
A.İ.Arslan K.Kadıoğlu M.Yüksel Ş.Yüksel S.Özyörük
|
