 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
93/8273 93/9241
Özet:İştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi
istemi,taşınmaz mala ilişkin ise taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesinde
çözümlenir.
TEMYİZ EDEN : Sevim Özgül
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli
mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp
düşünüldü.
Davacılar Medeni Kanunun 584/a maddesi uyarınca iştirak halin
de mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüşdürülmesini istemişler istem kabul
edilmemiş, davalı öncelikle kesin yetki kuralına riayet edilmediği iddiası
ile temyiz yoluna başvurmuştur.
Davalının yetkiye ilişkin temyiz itirazının çözümü için davanın
niteliği ortaya konmalıdır.
Davanın Medeni Kanunun 518.maddesinde sayılan davalardan olmadığı
açıktır.
Davanın dayanağını oluşturan 584/a maddesi hükmü, Medeni Kanuna 3678
sayılı kanunla 23.ll.l990 tarihinde eklenmiştir.Söz konusu hükmün
gerekçesinden iştirak halinde mülkiyet hakkının kullanılmasında ortaya çıkan
güçlükleri bertaraf amacına yönelik olduğu anlaşılmaktadır.
Hüküm, Medeni Kanunun Miras Hukukuna ait üçüncü kitapta taksime
ilişkin yedinci babın, terekenin tahsiminden evvelki halini gösteren birinci
faslında yer almaktadır. Bu hal onun miras hukuku kuralı olduğunu açıkca
ortaya koymasına karşılık taksimin nasıl yapılacağını düzenleyen ikinci
fasılda yer almamasıda bu kuralın taksime ilişkin olmadığını belirlemektedir.
Görüşmeler sırasında bu davanın "terekenin,idaresine ait iddialar"dan
olup olmadığı tartışılmış, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 11.maddesinde
yer alan bu tabirin tüm tereke mallarını kapsayan davaları belirlediği,
terekeye dahil bir malın mülkiyet biçimini değiştirme amacını taşıyan ve
Medeni Kanunun 585/a hükmünde açıklanan davanın bu kapsamda olmadığı sonucuna
varılmıştır. Talebe karşı itiraz olduğu takdirde" iştirak halinde mülkiyetin
O MAL üzerinde devamını haklı kılacak"(M.K.584/a) bir halin bulunup
bulunmadığını en iyi inceleme imkanına sahip olan hakimin, gayrimenkulun
bulunduğu yer hakimi bulunmasına; bu halin Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun
13.mad desinin konuluş amacına uyğun bulunmasına göre incelenen davada Hukuk
Usulü Muhakemeleri Kanunun 11.maddesinin uyğulama alanı bulmayacağı kabul
edilmiştir.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun l3.maddesinde belirlenen yetki kuralı
kamu düzenine ilişkin olup, kesin yetki kuralıdır. Davalının yetki itirazında
bulunup bulunmadığına bakılmaksızın hakim görevi gereği resen gözetmek
zorundadır (Y.H.G.K.24.ll.l965 günlü 685-428 sayılı kararı).
Dava konusu taşınmaz malın İstanbul İli Eminönü ilçesinde bulunduğu ve
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun l3.maddesi uyarınca İstanbul
mahkemelerinin yetkili olduğu gözetilmeden işin esasının incelenip yazılı
şekilde karar verilmesi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ:Davalının temyiz itirazının bu sebeple kabulü ile hükmün
BOZULMASINA,bozma sebebine göre diğer yönlerin şimdilik incelenmesine yer
olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine oybirliğiyle
karar verildi.13.10.1993
BAŞKAN ÜYE ÜYE ÜYE ÜYE
Tahir Alp Ş.D.Kabukçuoğlu F.Kıbrıscıklı Özcan Aksoy A.İhsan Özugur
|