 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onüçüncü Hukuk Dairesi
E. 1993/6769
K. 1993/6722
T. 21.9.1993
* DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI
ÖZET : HUMK.nun 409. maddesinin 2. fıkrasının uygulanabilmesi için, dosyanın
Yargıtay'dan döndüğü tarihin saptanması gerekir. Bundan haberi olmayan taraf
aleyhine bu hüküm uygulanamaz. O nedenle, merci tayini kararının taraflara
tebliği ve öğrenme olgusunun bu şekilde belirlenmesinden sonra sürenin
başlaması kabul edilmelidir.
(1086 s. HUMK. m. 409/2)
Taraflar arasındaki tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda
yazılı nedenlerden dolayı dosyanın işlemden kaldırılmasına yönelik olarak
verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya
incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Sulh hukuk mahkemesince görevsizlik kararı ile gönderilen dava hakkında asliye
mahkemesince de görevsizlik kararı verilmiş ve bu kararda talep halinde
dosyanın merci tayini için Yargıtay yetkili Hukuk Dairesi Bşakanlığına
gönderilmesine işaret edilmiştir.
Bu karar, taraflarca temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Daha sonra mahkemece,
HUMK.nun 25. maddesi hükmünce taraflardan birinin müracaatı üzerine mercii
tayini için dosyanın Yargıtay yetkili Hukuk Dairesine gönderilmesi gerektiği,
anılan maddede bir süre tayin edilmediği gerekçesiyle HUMK. nun 409. maddesi
uyarınca tarafların müracaatına kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına
kendiliğinden karar verilmiştir.
Karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1711 sayılı Kanunla değişen Usulün 409. maddesinin 1-2. fıkralarında; "oturum
gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hallerde, gün
tesbit edilmemiş ise; son işlem gününden başlayarak bir ay geçmekle" dosyanın
işlemden kaldırılmasına karar verilir denilmektedir. Anılan madde fıkrası
hükmünce dosyanın işlemden kaldırılması gereken hallerden biri de "oturum
gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hallerde gün tesbit
ettirilmemiş olması" vakaasıdır.
Mahkemece, Usulün 25. maddesine dayanılarak merci tayini için dosyanın
tarafların birinin müracaatı halinde Yargıtay'a gönderilmesine karar verilmiş
ve tarafların müracaatı olmaması üzerine dosya işlemden kaldırılmıştır. Bu
aşamada kalan dava dosyasının durumu HUMK.nun 409/2. fıkrasındaki "oturum
gününün belli edilmesi için tarafların başvurması" gereken durum gibi kabul
edilemez. Ancak, yargı yerini belirten (merci tayini) kararının (HUMK. md.
25-26) mahkmeye gelmesinden itibaren bir ay içinde taraflardan hiç biri yargı
yeri olarak belirtilen mahkemeye başvurarak duruşma gününü istemezse dosyanın
işlemden kaldırılmasına karar verilebilir (HUMK. md. 409/II). Ne varki burada
gözden kaçırılmaması gereken husus ta şu olmalıdır. 409. maddenin 2.
fıkrasının uygulanabilmesi için tarafın dava dosyasının Yargıtay'dan
döndüğünü öğrendiği tarihin saptanması zorunluluğu vardır. Bundan haberi
olmayan taraf aleyhine bu hüküm uygulanamaz. O nedenle, mercii tayini
kararının taraflara tebliği ve böylece öğrenme olgusunun bu şekilde
belirlenmesinden sonra sürenin başlaması kabul edilmelidir.
Mahkemece, Usulün 409. maddesi yanlış yorumlanarak yazılı şekilde karar
verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
S o n u ç : Mahkeme kararının açıklanan nedenlerle hükmü temyiz eden davalı
yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 21.9.1993
gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
