 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onuncu Ceza Dairesi
E. 1993/657
K. 1993/1001
T. 2.2.1993
* 3167 SAYILI KANUNA AYKIRI DAVRANIŞ
* YETKİ İHTİLAFI
ÖZET : Mahkemelerin bir davada kendilerini yetkisiz saymaları durumunda yetki
uyuşmazlığını çözen merci'in kararı kesindir. Yani, hem mahkemeyi hem
Yargıtay'ı bağlar.
(3167 s. Çek K. m. 16)(YİBK., 10.6.1942 gün ve 26/16 s.)
3167 sayılı Yasaya aykırılık suçundan sanık Muhammed'in yargılanması sonunda,
Şişli Birinci Asliye Ceza Mahkemesi'nin 4.6.1992 gün ve 1992/540-679 sayılı
yetkisizlik kararı üzerine İstanbul Onbirinci Asliye Ceza Mahkemesi'ncede
verilen 16.9.1992 gün ve 1992/991-1085 yetkisizlik kararı nedeniyle oluşan
yetki uyuşmazlığının giderilmesi için dosyanın gönderildiği mercii İstanbul
Birinci Ağır Ceza Mahkemesi'nin, İstanbul Onbirinci Asliye Ceza Mahkemesi'nin
yetkisizlik kararının kaldırılmasına dair, 20.10.1992 gün ve 1992/71 müt.
sayılı kararı havi dosya incelendi.
İncelenen dosya içeriğine, sanığın üzerine atılan suçun niteliğine,
iddianamede olayın anlatılış biçimine, aynı borç ilişkisinden dolayı verilen
iki ayrı çekin değişik yerde ibraz edilmesine karşın bu ibraz yerlerindeki
mahkemelerin hespininde yetkili olduğu tartışmasız isede, bu ibraz
yerlerinden birisi olan Şişli Birinci Asliye Ceza Mahkemesi'ne dava açılmış
olmakla artık o mahkemenin yetkisizlik kararı vermemesi gerektiği, bu hususun
benzer bir olay nedeniyle Yüksek Yargıtay Onuncu Ceza Dairesi'nin 3.7.1992
gün ve 1992/9701 E., 1992/8019 K. sayılı ilamı ile de kabul edilmiş olunduğu
gözetilmeksizin, yazılı şekilde gerekçe ile Onbirinci Asliye Ceza
Mahkemesi'nin yetkisizlik kararının kaldırılmasında isabet görülmediğinden
bahisle;
CMUK.nun 343. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması Yüksek Adalet
Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 15.1.1993 gün ve 002322 sayılı
yazılı emirlerine müsteniden ihbar ve mevcut evrak C. Başsavcılığı'nın
20.1.1993 gün ve YE/5378 sayılı tebliğnamesiyle Daireye gönderilmekle
incelendi ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Mahkemeler bir davada kendilerini yetkisiz sayabilirler. Yasa buna "yetkide
selbi ihtilaf" demektedir. CYU. Yasasının 18. maddesi uyarınca yetkisizlik
uyuşymazlığını müşterek yüksek mahkeme çözer. Bir başka ifade ile, bir Ağır
Ceza Mahkemesi çevresi içinde iki adliye mahkemesi arasında çıkmış ise,
müşterek ağır ceza mahkemesi, başka başka ağır ceza mahkemeleri çevresindeki
iki adliye mahkemeleri arasında çıkmış ise, Yargıtay'ın bir Dairesi
görevlidir (Halen 10. Ceza Dairesi görevlidir).
Uyuşmazlığı çözen "merci"in kararı kesindir. Yani, hem mahkemeyi hem
Yargıtay'ı bağlar (Prof. Dr. Nurullah Kunter, Ceza Muhakemesi Hukuku, 9.
Baskı, No: 196 sayfa: 386; Prof. Dr. Erdener Yurtcan, Ceza Muhakemeleri Usulü
Kanunu Şerhi, sayfa 326 ve 10.6.1942 gün ve 26/16 sayılı Tevhidi İçtihad
Kararı).
Müşterek yüksek dereceli mahkemenin uyuşmazlığı çözen kararına karşı direnme
mümkün olmadığı gibi Yargıtay yolu da kapalıdır. Bu düşünce, ceza davalarının
en kısa zamanda sonuçlandırılmalarını sağlamak ve yargılamanın sürekliliğini
aksatmamak ilkesine dayanır. Ceza davalarının belli bir yerde görülmesi
kolaylık sağlamak içindir. Fazla kolaylık nerede sağlanabilir ise oranın
mahkemesi bakmalıdır. Zira yer itibarıyle yetkisizlik uyuşmazlıklarında kamu
düzeni söz konusu değildir.
Bu nedenlerle yerinde görülmeyen yazılı emir isteğinin (REDDİNE) ve dosyanın
mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılık makamına
tevdiine, 2.2.1993 günü oybirliği ile karar verildi.
|
