 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onikinci Hukuk Dairesi
E. 1993/4917
K. 1993/11940
T. 1.7.1993
* CARİ HESAP SÖZLEŞMESİ
ÖZET : İki kimsenin karşılıklı olarak birbirlerinden para, mal, hizmet ve
diğer hususlardan dolayı alacaklı olmaları ve bu alacakları ayrı ayrı
istemekten vazgeçip, bunları zimmet ve matlup şekline çevirip, hesabın
kesinleşmesinden sonra bakiyeyi isteyebileceklerini kararlaştırmaları hususu
cari hesap sözleşmesi niteliğindedir. Taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen
taahhütnamede ise; borçlunun komisyon ücret karşılığı alacaklıya aracılık
görevi verdiği, karşılık olarak şirkette alacak doğuran hizmet, mal ve para
karşılığı bir ifasının sözkonusu olmadığı, cari hesap ilişkisine aykırı
olarak da alacaklıya hizmet bedelinden doğan ücretinin peşin olarak
ödenmesinin belirlenmesi nedeniyle anılan taahhütname İİK.nun 68/b
maddesindeki cari hesap tanımlaması kapsamındaki bir belge niteliğinde
değildir.
(6762 s. TTK. m. 87)(2004 s. İİK. m. 68/b)
Merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından
istenmesi üzerine, bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye 12.4.1993
tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
Takibe dayanak yapılan 12.11.1991 tarihli taahhütnamede; borçlu Hüseyin'in,
alacaklı G.... Menkul Değerler AŞ.'ne, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda
hisse senedi ve diğer menkul kıymetler alım-satımı için aracılık yapmasını
kabul ettiği, taahhütnamenin 11. maddesinde ise aracı şirkete hizmet bedeli
ve sair ödemelerin nakden ve tamamen olmak üzere peşin ödenmesinin
kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Sözü edilen belgede düzenlenen ilişki
nitieliği itibarı ile komisyon ve vekalet akitleri koşullarında uygun karma
akit mahiyetindedir.
TTK.nun 87. maddesindeki cari hesap tanımlamasına göre; iki kimsenin
karşılıklı olarak birbirlerinden para, mal, hizmet ve diğer hususlardan
dolayı alacaklı olmaları ve bu alacakları ayrı ayrı istemekten vazgeçip
bunları zimmet ve matlup şekline çevrilip hesabın kesilmesinden sonra
bakiyeyi isteyebileceklerinin kararlaştırılması gerekir.
Taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen taahhütnamede ise; borçlunun komisyon
ücret karşılığı alacaklıya aracılık görevi verdiği, karşılık olarak şirkette
alacak doğuran hizmet, mal ve para karşılığı bir ifasının söz konusu
olmadığı, cari hesap ilişkisine aykırı olarak da alacaklıya hizmet bedelinden
doğan ücretinin peşin olarak ödenmesinin belirlendiği cihetle anılan
taahhütname İİK.nun 68/b maddesindeki cari hesap tanımlamasına giren belge
niteliğinde değildir. Bu nedenle alacaklının taahhütname ve İİK.nun 68/b
maddesine dayalı itirazın kaldırılma isteminin reddi gerekmektedir. Sonuçta,
istem red edildiğinden sonucu doğru olan merci kararı onanmalıdır.
S o n u ç : Alacaklı vekilinin itirazlarının reddi ile sonucu doğru olan merci
kararının İİK.nun 366. ve HUMK.nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA),
19.000 lira onama harcı temyiz edenden alındığından başkaca harç alınmasına
mahal olmadığına, 1.7.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
