 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onsekizinci Hukuk Dairesi
E. 1993/4630
K. 1993/6277
T. 10.5.1993
* BİRDEN FAZLA TAŞINMAZIN BİRLİKTE KAMULAŞTIRILMASI
* GERİ ALMA KOŞULLARI
* SÜRE
ÖZET : Kamulaştırma Kanununun 23. maddesi 3. fıkrası gereği aynı amacın
gerçekleşmesi için birden fazla taşınmazın birlikte kamulaştırılması halinde
bu taşınmazların tamamının bir bütün oluşturduğu kabul edilerek 1 ve 2.
fıkralarda yazılı geri alma koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediğinin ve
Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren 5 yıl içinde
kamulaştırmayı yapan idarece veya bu idare dışında başka bir kamu idaresince
kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmadığının
veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilip edilmediğinin
araştırılması gerekir.
(634 s. KMK. m. 23, 1, 2, 3. fıkra)
Dava dilekçesinde kamulaştırılan taşınmazın iadesi istenilmiştir. Mahkemece
davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm duruşmalı olarak davalı vekili
tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve duruşma için tebligat
gideri olmadığından duruşma isteğinin reddedilmesinden sonra dosyadaki bütün
kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1- Kamulaştırma Kanununun 23. maddesinin 3. fıkrası hükmüne göre aynı amacın
gerçekleşmesi için birden fazla taşınmazın birlikte kamulaştırılması halinde
bu taşınmazların tamamının bir bütün oluşturduğu kabul edilerek 1. ve 2.
fıkralarda yazılı geri alma koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediğinin
saptanması gerekir. Dava konusu 13 parselle birlikte 1, 2, 8, 9 ve 10
numaralı parsellerinde ortak amaçla kamulaştırıldıkları anlaşıldığına göre
davanın yasal süresinde olup olmadığı, bunların herhangi biri için
kamulaştırma amacına uygun ya da tahsis edilmiş olabilecekleri başka bir
amaca yönelik bir tesisat ya da işlem yapılmış olup olmadığı hususları bu
parseller üzerinde de keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle
araştırılıp saptanmalıdır. Yalnız 13 parsel yönüyle yapılan inceleme eksik ve
yasaya uygun değildir.
2- Dava konusu 13 parsel itibariyle; Kamulaştırma Kanununun 23. maddesi
hükmüne göre kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren 5 yıl
içinde kamulaştırmayı yapan idarece veya bu idare dışında başka bir kamu
idaresince kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat
yapılmaması veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek
taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa ancak kamulaştırılan mal geri
alınabilir.
Dosya içeriğinden anlaşıldığına göre dava konusu 13 parsel diğer birkaç
parselle birlikte Meyve-Sebze İhracatını Geliştirme Bölge Müdürlüğü ve
Veteriner Sağlık Merkezi için 1979 yılında kamulaştırılmış ve bu kamulaştırma
amacına uygun olarak inşaat yapılmak üzere proje yapılmış, yatırım planına
alınmış ve ödenekte tahsis edilmiştir. Kamulaştırma tarihinde şehir imar
planında taşınmaz kamulaştırma amacına uygun inşaat yapılmaya müsait Resmi
Kurum alanı olarak tefrik edilmiş ise de, daha sonra şehir imar planıda
belediyece yapılan değişiklikle bu alan oyun alanı, park ve yol olarak tekrar
imar planına alınmış iken davalı idare belediye ile yaptığı yazışmalara
girişmiş ve kamulaştırma amacına uygun inşaat yapabilmesi için imar planında
değişiklik yapılmasını istemiş olup bu değişiklikle ilgili çalışmalarının
halen devam ettiği Belediye Başkanlığı yazısından anlaşılmaktadır.
Kamulaştırılan dava konusu taşınmazla ilgili olarak yukarıda özetlenen proje
hazırlığı ve diğer çalışmalar sözü edilen Kamulaştırma Kanununun 23. maddesi
1. fıkrasında olumsuz koşul olarak belirtilen "işlem" niteliğinde olup
davanın reddi gerekirken tesis yapılmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne
karar verilmesi doğru değildir.
Kabul şekline göre de, sözü geçen yasa maddesi hükmüne göre kamulaştırma
bedelinin alındığı tarihten itibaren işleyecek yasal faizede hükmedilmesi
gerekirken sadece bedelini iadesi şartına bağlı olarak hüküm kurulması da
doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), 10.5.1993
gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
