 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15.HUKUK DAİRESİ
Esas Karar
--------- ---------
1993/3607 1994/3784
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : KOCAELİ 1.Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi : 18.2.1993
Nosu : 1986/511 - 1993/54
Davacı : O.Bülent Turan Vek.Av.İlhan Tandoğan,Av.Sitare Önür
Davalı : Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Vekili Av.Emel Erinç
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı
vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği
anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
1) İnceleme konusu uyuşmazlıkta, davalı İdarenin üzerinde askeri atış
yapılan ve çalışma koşullarına uygunluğunu zaman zaman kaybeden araziyi
yükleniciye teslim ettiği, bu ve değişik nedenlerle yükleniciye süre uzatımı
verdiği halde, yüklenicinin usulüne uygun itirazlarını da gözetmeyerek
sözleşmeyi feshettiği, buna karşılık yüklenicinin de, İdarenin uyarılarına
rağmen işi hızlandırmayarak ve yeterli makina parkı bulundurmamak suretiyle
kusurlu davrandığı toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından
anlaşılmaktadır. B.K.nun 108/2. maddesi gereğince fesih halinde menfi
zararların istenebilmesi için, istemde bulunan tarafın hiçbir kusurunun
bulunmaması gerekir. Öte yandan, taraflar arasındaki sözleşmenin 2/F
maddesine göre Topraksu İşleri Genel Şartnamesi sözleşme ekidir. Topraksu
İşleri Genel Şartnamesinin 33. maddesi (A) bendi 6. fıkrasında aynen
<> denilmiştir.
Bu hüküm HUMK.nun 287. maddesi gereğince delil sözleşmesi niteliğinde olup,
yükleniciyi bağlar. Yüklenicinin 5, 6, 7 ve 8 numaralı ara hakedişlere
usulüne uygun olarak itirazı bulunmadığına göre, bu hakedişler onun
tarafından olduğu gibi kabul edilmiş sayılır. Öyleyse, davacı bu hakedişler
kapsamında kalan işler nedeniylede istemde bulunamaz. Bundan ayrı, yüklenici
herne kadar kazı klasından kaynaklanan alacak isteminde bulunmuş ise de; yine
sözleşme eki olan Özel Fenni ve İdari Şartnamenin 10/k ve 68. maddelerinde
toprak klası değişse dahi ödemelerin keşif özetindeki birim fiyattan
yapılacağı, paçal kazı fiyatlarının sonradan değiştirilemiyeceği
kararlaştırıldığından, kazı alanında bir değişiklik bulunmayışı, paçal kazı
fiyatına esas olan etüdlerin kazı alanı dışında başka bir yerde yapıldığının
iddia edilmemesi karşısında ve yine sözleşme eki olan Genel Teknik
Şartnamenin 3.2 maddesi uyarınca durum kazı esnasında idare ile yüklenici
arasında yapılacak bir tutanaklada tesbit ettirilmediğinden, bu istek de
yersizdir. Bütün bu nedenlerle fesihte kısmen kusurlu olan davacının aşağı
benddeki hakedişler dışında menfi zararlarıyla kar mahrumiyeti alacağı ve
diğer istek kalemlerinin reddinde usul ve yasaya aykırı bir yön görülmemiş,
davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi
gerekmiştir.
2) Taraflar arasındaki Kocaeli-Gebze-Denizli Sulama Göleti işine ait
3.7.1984 tarihli sözleşmeyle işin 15.9.1985 tarihinde tamamlanarak teslimi
öngörülmüştür. Gerçekten, ihale edilen işin sözleşmede belirlenen zamanda
tamamlanarak kabule elverişli bir durumda teslim edilmesi yüklenicinin
sözleşmeden kaynaklanan borcudur. Ancak somut uyuşmazlıkta yüklenicinin neden
olmadığı ve onun ortadan kaldırmaya gücünün yetmediği, inşaat alanının atış
emniyet sahasında yer alması, optimum toprak rutubetinin sözleşme şartlarına
uygun düşmeyişi ve yağışlar nedeniyle davalı idare tarafından yükleniciye 213
gün süre uzatımı verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumun iş programında
değişikliğe neden olacağı, bu değişikliğin de ertesi yıla aktarılan iş için
fiyat farkı istemini haklı kılacağı muhakkaktır. İdarece verilen ek süre
içindeki artan fiyatlara rağmen, yükleniciyi işin hala sözleşme fiyatlarıyla
yapımına zorlanması iyi niyet kurallarıyla bağdaşmaz. Nitekim, davacı
yüklenici 1, 2, 3 ve 4 numaralı hakedişleri yöntemine uygun şekilde itirazla
imzalıyarak fiyat farkı istemiştir. O halde, mahkemece yeniden oluşturulacak
bilirkişi kuruluna sadece bu hakedişlere giren ve itiraza uğrayan kalemlerden
ötürü fiyat farkı hesabı yaptırılarak, davacının alacaklı olduğu miktar hüküm
altına alınmalıdır. Mahkemece, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna
dayanılarak davanın tümüyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı
olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın 2. bentte açıklanan nedenlerle davacı
yararına BOZULMASINA, diğer temyiz itirazlarının 1.bent gereğince reddine,
istek halinde ödediği temyiz peşin harcının temyiz eden davacıya geri
verilmesine, 9.6.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
M.S.Aykonu K.Öge Ali M.Çiftçi A.Güneren İ.Karataş
|
