 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Sekizinci Hukuk Dairesi
E. 1993/3540
K. 1994/5876
T. 25.4.1994
* TESCİL (Özel mülkiyet konusu taşınmazlar) (Hizmet malları)
ÖZET : Köy kahvesi, fırın gibi özel mülkiyet konusu taşınmazlar koşulları
mevcut olduğu taktirde tapuya tescil olunurlar. Ancak; çeşme, mescit ve pazar
yerleri kamunun yararlandığı hizmet malları olmakla özel mülkiyet olarak
tapuya tescilleri mümkün değildir ve bu tür yerler ilgisi bakımından ait
oldukları köy adına tesbit olunurlar. Bu itibarla, hizmet gereği ve
mahiyetleri itibariyle birbirinden farklı nitelikteki bu taşınmazların
kapsadıkları bölümler ayrı ayrı belirlenip tescili yönüne gidilecek yerde tek
parça taşınmaz şeklinde tesciline karar verilmesi doğru değildir. Ayrıca
kabule göre de, ortasından geçen yol nedeniyle fiilen ikiye bölünen
taşınmazın, iki ayrı taşınmaz halinde tapuya tesciline karar verilmesi
gerekirken, yolu da içine alacak şekilde tek parça olarak tesciline karar
verilmesi yasaya aykırıdır.
(3402 s. Kadastro K. m. 16/A)
Duruhan Köyü Muhtarlığı ile Hazine aralarındaki tescil davasının kabulüne
dair, (Aydıncık Asliye Hukuk Hakimliği)nden verilen 10.9.1992 gün ve 6-27
sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi Hazine vekili tarafından süresinde
istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Davacı köy temsilcisi, dava dilekçesinde mevkii ve sınırları belirtilen
taşınmazın köy tüzel kişiliği adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Hazine, davanın reddine karar verilmesini savunmuş, mahkemece davanın
kabulüne karar verilmesi üzerine, hüküm, Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Ziraatçı bilirkişi Mehmet tarafından düzenlenen 18.11.1991 günlü krokili
raporda, dava konusu edilen taşınmazın içinde Kuzey - Güney istikametinde
uzanan yolun geçtiğini, bu nedenle taşınmazın iki parçaya bölündüğünü,
taşınmazın içerisinde köy kahvesi, fırın, talvar (çardak), çeşme, mescit ve
pazaryeri gibi alanların bulunduğunu açıklamıştır. Mahkemece, raporda
belirtilen bu malların kapsadığı yerler belirtilmeksizin ve yolu da içine
alacak şekilde taşınmazın tek bir parça halinde köy tüzel kişiliği adına
tapuya tesciline karar verilmiştir. Uyuşmazlığn niteliğine göre mahkemece
yapılan inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Dava konusu taşınmazın
içerisinde köy kahvesi, fırın ve talvar (çardak) gibi özel mülkiyete konu
yerler ile mescit, pazaryeri ve çeşme gibi hizmet mallarının da bulunduğu
anlaşılmaktadır. Çeşme, mescit ve pazaryerleri, 3402 sayılı Kadastro
Kanununun 16/A maddesinde belirtilen kamunun yararlandığı hizmet malları olup
bu tür yerlerin ilgisi bakımından ait olduğu köy adına tesbit olunur. Bu tür
yerlerin özel mülkiyet şeklinde tapuya tescili mümkün bulunmamaktadır. Bunun
dışında kalan köy kahvesi, fırını, gibi özel mülkiyet konusu yerlerin de
koşulları mevcut olduğu takdirde tapuya tescili yönüne gidilmelidir. Hizmet
gereği ve mahiyetleri itibariyle birbirinden farklı nitelikte olan bu
taşınmazların kapsadıkları bölümler ayrı ayrı belirlenip tescili yönüne
gidilmeksizin tek parça taşınmaz şeklinde özel mülkiyet olarak tapuya
tesciline karar verilmiş olması doğru değildir. Kabul şekline göre de, yol
nedeniyle iki ayrı parçaya bölünen taşınmazın ayrı ayrı taşınmazlar şeklinde
tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken, yolu da içine alacak şekilde tek
parça olarak tapuya tesciline karar verilmiş olması da yasaya aykırıdır.
Hazinenin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün
açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), 25.4.1994 tarihinde oybirliğiyle karar
verildi.
|
