 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Altıncı Hukuk Dairesi
E. 1993/2187
K. 1993/2776
T. 4.3.1993
* KİRA SÖZLEŞMESİNDEKİ ARTIRIM ŞARTI
* KİRA TESBİTİ DAVASIYLA KESİNLEŞEN KİRA PARASI
* TAKİP EDEN YILLAR İÇİN BELİRLENMEMİŞ KİRA PARASI TALEBİ
ÖZET : İhtilafsız kira tesbitiyle kesinleşen kira parasının takip eden
yıllarda ne olması gerektiği ihtilaflı iken onun üzerindeki belirsiz kira
farkının istenmesi temerrüde esas alınamaz. Bu nedenlerle, temerrüdün ve
muaccel borcun varlığı söz konusu olamaz.
(818 s. BK. m. 260)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davalı
tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün kağıtlar
okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, temerrüt ve 1.260.000.- TL. kira alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkeme, istem gibi karar vermiş ve hüküm davalı vekili tarafından temyiz
edilmiştir.
Davacı, 1984 yılından beri kiracı olan davalının Temmuz ila Aralık 1991 ayları
kira bedellerini sözleşmenin özel 6. maddesindeki artırım şartına uymaksızın
eksik ödediğini, ödenmeyen farkların ihtarname ile tanınan sürede dahi
ödenmemek suretiyle temerrüde düştüğünü, ileri sürerek kiralananın tahliyesi
kira bedelinden doğan kira farklarının tahsilini istemiştir.
Davalı, 15.7.1991 tarihinde başlayan kira döneminin aylık kira bedelinin
tesbiti için davacının kira tesbiti davası açtığını, o dava devam ederken
kendine göre yaptığı hesaplarla kira farkı talep ettiğini, sözleşmedeki
artırım şartının sonradan ortadan kalktığını, zira daha önceden de kira
tesbit davası açıldığını ve kesinleştiğini savunarak davanın reddini talep
etmiştir.
Taraflar arasındaki 1.6.1989 tarihinden geçerli son sözleşmesinin özel
şartlarının 6. maddesinde, 15.7.1990 tarihinden itibaren 50, daha sonraki
kira yılları için 35 oranında kira artırımının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Ancak, davacı sözleşmedeki o şarta itibar etmeyerek 15.8.1990 tarihinde
açtığı ilk dava ile 15.7.1990 tarihinden itibaren kira parasının 225.000.-
TL.'dan 450.000.- TL.'ye çıkarılmasını talep etmiş, isteğe uygun olarak
verilen hüküm 9.4.1991 tarihinde kesinleşmiştir. Daha sonra davacı 20.9.1991
tarihinde açtığı dava ile 15.7.1991 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere o
kira parasının ayda 1.000.000.- TL.'ye çıkarılmasını istemiştir. Böylece
davacının sözleşmenin özel şartlarındaki 6. maddesindeki artırım oranına ve o
orana göre ödeme yapılmasına razı olmadığı anlaşılmaktadır. Son defa
20.9.1991 tarihinde açılan dava ile irade bu şekilde yeniden ortaya
konulduktan ve artırım şartı işlemez hale geldikten sonra 30.12.1991 tarihli
ihtarname ile sözleşmedeki artırım şartına göre artırım yapılmasının
istenmesi mümkün değildir. İhtilafsız 450.000.- TL. kira parasının ne olması
gerektiği ihtilaflı iken onun üzerindeki belirsiz kira farkının istenmesi
temerrüde esas alınamaz. Bu nedenlerle; temerrüdün ve muaccel borcun varlığı
söz konusu olmadığı nazara alınıp davanın reddine karar verilmesi gerekirken
aksi görüşle davanın kabulü hatalı olmuştur. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile
HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin
alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 4.3.1993 tarihinde oybirliğiyle
karar verildi.
|
