 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onüçüncü Hukuk Dairesi
E. 1993/1447
K. 1993/2098
T. 8.4.1993
* KİRA İLİŞKİSİ
* AKDE AYKIRILIK
ÖZET : Dava konusu zararlar davacı ile davalı arasındaki kira ilişkisinin
sürdürüldüğü dönemde vukua gelmiştir.
Yeni malikin eski malik davacı zamanında yapılan akde aykırılık nedeniyle dava
açabilmesi için eski malikin zamanında yapılan akte aykırılık hususundaki
hakların, yeni malike açıklıkla devredilmiş olması icap eder.
(818 s. BK. m. 96, 266)
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda
yazılı nedenlerden dolayı davanın husumet yönünden reddine yönelik olarak
verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya
incelendi, gereği konuşuldu:
Davacı kiraya veren, davalı kiracıdan kiralananın hor kullanmasından
kaynaklanan 15.867.561.- TL. zararın giderilmesini istemiştir.
Davalı davacının kiralananı satması nedeni, dava açma ehliyetinin ortadan
kalktığını kiralananın sözleşmeye aykırı kullanılmadığını savunmuş, davanın
reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın açıldığı tarih itibariyle kiralananın malikinin Ş......
Turistik Tesisleri ve Sanayii Ticaret A.Ş. olup davacı olmadığını, o nedenle
aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı kabul edilmiş, davanın husumet yönünden
reddine karar verilmiştir.
Hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Kiralanan taşınmazı kiraya veren ilk malik Mustafa'dır. Bu kişi ile davalı
arasında düzenlenen 1981 tarihli kira sözleşmesinin özel bölümünün 2.
bendinde kiralananın tamamlanmamış olduğu, tamamlanarak 1.1.1983'de kiracıya
teslim edileceği belirtilmiştir. Davacı, 14.2.1984 tarihinde taşınmazı
Mustafa'dan almış ve var olan kira sözleşmesini taraflar ayakta tutarak
sürdürmüşlerdir. Sav savunma ve toplanan delil ve belgelere göre dava konusu
zararların ilk kiralayan Mustafa zamanında vucuda geldiğinin kabulü mümkün
değildir. Yine kiralanandaki zararların tesbitini 10.6.1987 tarihinde mahkeme
aracılığı ile yaptıran davacı 11.8.1987 tarihinde açılan ve takip edilmeyerek
işlemden kaldırılan davayı açmıştır. İşte davacı kendi kiralayan ve
kiralanana malik olması sıfatı hukuken var olan dönemdeki akte aykırılık
nedeniyle oluşan zararının giderilmesini istemektedir. Mahkemenin kararına
dayanarak Ş..... Turistik Tesisleri ve Sanayii Ticaret A.Ş.'nin kiralanana
maik oluşu ise zararın vukuundan sonra olup, 16.5.1988 tarihidir.
Tüm açıklananların ışığı altında, dava konusu zararların davacı ile davalı
arasındaki kira ilişkisinin sürdürüldüğü dönem içinde vukua geldiğinde kuşku
ve duraksamaya yer olmamalıdır. Dahası yeni malik (A.Ş.)'nin eski malik
davacı zamanında yapılan akte aykırılık nedeniyle dava açabilmesi için eski
malikin zamanında yapılan akte aykırılık hususundaki hakların, yeni malike
açıklıkla devredilmiş olması icap eder. Dosyada bu şekilde bir devir
yapıldığı iddia ve ispat edilmemiştir. Yeni malik kiralananı mevcut haliyle
satın almıştır. Bu nedenlerle, davacının dava açmakta aktif husumet
ehliyetinin varlığının kabulü zorunlu olmaktadır.
Mahkemece hukuki yorumda ve delillerin taktirinde hataya düşülerek davanın
husumet yönünden reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma
nedenidir. Davanın BK.nun 266 ve 96. maddelerine göre çözümlenmesi gerekir.
İşin esasına girilmeli yanların karşılıklı delilleri toplanıp anılan yasa
maddelerine uygunluğu tartışılmalı hasıl olacak sonuç çerçevesinde karar
verilmelidir.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme kararının temyiz eden
davacı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 8.4.1993
gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
