 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Beşinci Hukuk Dairesi
E. 1993/13253
K. 1993/17895
T. 11.10.1993
* KAMULAŞTIRMA
* ARSA SAYILMA
* İRTİFAK HAKKI BEDELİ
ÖZET : Kamulaştırılan taşınmaz mal tapuda tarla olarak kayıtlı olsa bile,
koşulları oluştuğunda arsa sayılabilir.
Emsal karşılaştırılması yapılırken, emsal ile kamulaştırılan taşınmaz malların
eksik ve üstün yönleri ile oranları açıkca belirtilmek suretiyle değer
biçilmesi gerekir.
İrtifak hakkı bedeli, taşınmaz malın enerji nakil hattı geçirilmeden önceki
değeri ile hat geçirildikten sonraki değeri arasındaki farktan ibarettir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 11, 15)
Taraflar arasındaki kamulaştırma değerinin artırılması davasından dolayı
yapılan yargılama sonunda; kamulaştırma değerinin artırılmasına dair verilen
hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı İdare vekili yönünden verilen dilekçe
ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra
gereği görüşülüp düşünüldü:
Mahkemece, üç kez bilirkişi incelemesi yaptırılmış isede alınan raporlar yasa
hükümlerine uygun olmadığından geçersizdir. Şöyleki;
1- Kamulaştırılan taşınmaz mal tapuda tarla olarak kayıtlı olduğu gibi, bu
niteliği gözönünde tutularak değer biçilmiştir. Bir yerin arsa sayılabilmesi
için kamulaştırma (değerlendirme) tarihinde belediye imar planı dahilinde
olması, olmadığı takdirde belediye veya mücavir alan içinde bulunması, ayrıca
belediye hizmetlerinin tümünden yararlanması, etrafının meskun olması
gerekir. Hükme esas raporlarda taşınmazın etrafında organize sanayi bölgesi
inşaat faaliyetlerinin devam ettiği, ulaşım vasıtalarının bulunduğu, alt yapı
hizmetlerinin bölgede kısa sürede faaliyete geçmesinin mümkün olduğu
açıklanmış, başkaca bir bilgi verilmemiştir. Belediye İmar Müdürlüğüne
yazılan müzekkere ve cevabındaki bilgilerde noksandır. Öncelikle Belediye
İmar Müdürlüğünden kamulaştırma (değerlendirme) gününde taşınmazın tüm
belediye hizmetlerinden yararlanıp yararlanmadığı, meskun alan dahilinde olup
olmadığı sorularak hasıl olacak duruma göre işlem yapılmak gerekirken arsa
olarak değer biçen raporlara göre artırmaya karar verilmesi,
2- Kabule göre;
A) Arsa niteliğindeki taşınmaz mallara emsal karşılaştırması yapılarak, emsal
ile dava konusu taşınmaz malların eksik ve üstün yönleri ve oranları açıkça
belirtilmek suretiyle değer biçilmesi gerekir. İkinci bilirkişi kurulu
raporunda hiçbir şekilde emsal karşılaştırması yapılmadan birinci bilirkişi
raporunda ise emsal ile dava konusu taşınmaz malın üstün ve eksik yönlerinin
neler olduğu ve oranları belirtilmeden değer biçildiğinden her iki bilirkişi
raporu da geçerli değildir. Yerine keşif yapılması gerektiğinin
düşünülmemesi,
B) İrtifak hakkı bedeli, taşınmaz malın enerji nakil hattı geçirilmeden önceki
değeri ile hat geçirildikten sonraki değeri arasındaki farktan ibarettir.
Bedelin tesbitinde, pilon yeri olarak mülkiyeti kamulaştırılan kısım
çıkarıldıktan sonra taşınmaz malın tamamının değerinin bulunması gerekirken
birinci ve ikinci raporlarda pilon yeri düşünülmeden hesap yapılması,
C) Bilirkişi raporlarında incelenen emsalden; 157 ada, 16 parsel ve 1207 ada,
31 parselin tapu kayıtlarının Tapu Sicil Müdürlüğünden celbedilmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Dava İdare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün yukarıda
açıklanan nedenlerle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin
alınan temyiz harcın istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 11.10.1993
gününde oybirliği ile karar verildi.
|
