 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Beşinci Hukuk Dairesi
E. 1993/12556
K. 1993/17907
T. 11.10.1993
* KAMULAŞTIRMASIZ ELATMA
* HAKSIZ EYLEM
ÖZET : Devlet veya kamu tüzel kişileri, kamulaştırmasız olarak özel
mülkiyette bulunan taşınmaz mallara gerçek karşılığı peşin ödenmedikçe
elatamaz. Bu kuralın aksine bir işlem yapmak, haksız eylemi oluşturur ve
tazminat verilmesine neden olur.
(818 s. BK. m. 41)
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız elatılan taşınmaz malda ağaçlara verilen
zararın ödenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; davanın reddine
dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili yönünden verilen
dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan
sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, İdarenin kamulaştırmasız elattığı taşınmazdaki ağaçlara verilen zararın
tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, idari yargının görevli olduğu nedeniyle davanın reddine karar
verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Devlet ve kamu tüzel kişileri kamulaştırmasız olarak özel mülkiyette bulunan
taşınmaz mallara gerçek karşılığı peşin ödenmedikçe elatamaz. Bu itibarla,
kamulaştırma hükümleri dışında davacının taşınmaz malına veya muhtesata
elatılması olayı idari bir eylem sayılamaz. Bir kamu kuruluşunun başkasının
özel mülkiyetinde bulunan taşınmaz malında veya muhtesatında usulü dairesinde
bir kamulaştırma yapmaksızın kanal açması ve İdarenin başkasının taşınmaz
malına dilediği şekilde elatma hakkı bulunmadığı gibi plan, proje ile
şartnamelerde ihtiyacına göre başkasının mülküne elatmasını mümkün kılacak
hükümler de koyamayacağı cihetle, davacının taşınmaz malında kamulaştırma
yapmaksızın kanal açarak ağaçlarına zarar vermiş olması olayı bir haksız
eylem niteliğindedir. Zarara ait bedelin ödenmesi istenebilir. Uyuşmazlığın
mülkiyet hakkına haksız tecavüz teşkil eden bir eylemden doğmuş olması
itibariyle adli yargı yerlerinde çözülmesi gereklidir. O halde görev
itirazının reddiyle işin esasına girilerek hüküm verilmesi lazım geldiği
halde mahkemece aksine düşünce ile 11.2.1959 gün ve 11-15 sayılı İçtihadı
Birleştirme Kararına yanlış anlam verilerek dava dilekçesinin görev yönünden
reddine karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacının temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan hükmün yukarıda
açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin
alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 11.10.1993
gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
