 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Ondördüncü Hukuk Dairesi
E. 1992/9790
K. 1993/819
T. 2.2.1993
* YÜKLENİCİNİN KİŞİSEL HAKKI
* TEMLİK - TEMELLÜK
ÖZET : Satış vaadi ve inşaat sözleşmesindeki edimini yerine getiren
yüklenicinin, doğan kişisel hakkının üçüncü şahsa temliki ve temellük edenin
de satış bedelini ödeyerek edimini yerine getirmesi sonucu temlik edilen
hakkın temellükü işlemi geçerlidir. Yüklenicinin kişisel hakkını temellük
eden üçüncü şahıs çekişmeli dairenin mülkiyetinin adına nakledilmesini
isteyebilir.
(818 s. BK. m. 81, 162 vd.)
Davacı Nurser vekili tarafından, davalılar aleyhine 25.3.1991 gününde verilen
dilekçe ile kişisel hakka dayanarak tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine
yapılan muhakeme sonunda; davanın reddine dair verilen 29.5.1992 günlü hükmün
Yargıtay'ca, duruşmalı olarak incelenmesi davacı Nurser vekili tarafından
istenilmekle; dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek, gereği
düşünüldü:
Kural olarak arsa sahibi ile yüklenici arasında kat karşılığı inşaat yapılması
hususunda sözleşme düzenlendiğinde ve sözleşme koşulları yerine
getirildiğinde yüklenici, kişisel hak kazanır. Yüklenici bu kişisel hakka
dayanarak arsa sahibinden inşaat sözleşmesi uyarınca kendisine bırakılan
bağımsız bölümlerin mülkiyetlerinin adına nakledilmesini isteyebilir
veyahutta Borçlar Yasasının 162 ve onu izleyen maddeleri hükmünce yazılı
olmak koşulu ile arsa sahibinin rıza ve muvafakatını almaya gerek görmeden
sözkonusu kişisel hakkını üçüncü kişilere temlik edebilir. Üçüncü kişi, gerek
akidi olan yükleniciye ve gerekse arsa sahibine karşı temellük ettiği kişisel
hakkı ileri sürme olanağına sahiptir. Üçüncü kişi kendisine satılan bağımsız
bölüm veya bölümlerin mülkiyetlerinin adına nakledilmesini isteyebilir.
Bu bakımdan, davacı vekili de, davalı Hikmet'in diğer davalılar Ali Rıza ve
arkadaşlarına ait 5763 ada, 13 parsel sayılı taşınmaza kat karşılığı inşaat
yaptığından ve 7 nolu daireyi müvekkiline sattığından, davacı edimini yerine
getirdiğinden bahisle sözkonusu 7 nolu dairenin davacı Nurser adına tescilini
istemiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller itibariyle Ankara Ondördüncü Noterliği'nce
düzenlenen 26.5.1987 gün ve 21606 yevmiye numaralı gayrimenkul satış vaadi ve
daire karşılığı inşaat sözleşmesi ile Hikmet'in, Ali Rıza ve arkadaşlarına
ait 5763 ada 13 parsel sayılı taşınmaza daire karşılığı inşaat yapmayı
yükümlendiği, inşaatın yapımı sırasında 18.4.1990 ve 28.6.1990 günlü
sözleşmeler ile yüklenici Hikmet'in mezkür eser sözleşmesi ile kendisine
bırakılan 7 nolu daireyi davacı Nurser'e sattığı, inşaatı yaptığı, dava
konusu dairenin iskan ruhsatının alındığı, bu suretle yüklenicinin
yükümlülüğünü yerine getirdiği ve kişisel hak kazandığı ve davacı Nurser'in
de satış bedelini ödediği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan kural uyarınca yüklenici edimini yerine getirerek kişisel
hak kazandığını, bu kişisel hakkını yazılı sözleşme ile Nurser'e temlik
ettiğine, Nurser de satış bedelini ödeyerek edimini yerine getirdiğine, her
ikisi arasındaki temlik ve temellük işlemi geçerli olduğuna, alınan bedel
iade edilmediğinden ve koşulları yerine getirilmediğinden temlik
sözleşmesinin feshedildiğinden sözedilemeyeceğine, yüklenicinin çekişmeli
daireyi üçüncü kişiye satış işlemi davacı Nurser'in daha önce doğan hakkını
ortadan kaldırmayacağına, yüklenicinin kişisel hakkını temellük eden davacı
çekişmeli dairenin mülkiyetinin adına nakledilmesini isteyebileceğine, diğer
bir değimle davanın dinlenme olanağı doğduğuna ve koşulları geçekleştiğine
göre, davanın kabulü gerekirken aksine bazı görüş ve düşünce ile reddi doğru
değildir.
S o n u ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülen
temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin
alınan temyiz harcının yatırana iadesine, yüzbin lira duruşma vekalet
ücretinin davalılar Hikmet ve arkadaşlarından alınarak Nurser'e ödenmesine,
2.2.1993 gününde oybirliği ile karar verildi.
|
