 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Birinci Hukuk Dairesi
E. 1992/9489
K. 1992/14604
T. 26.11.1992
* TAPU İPTALİ VE TESCİL
* İSKAN YOLUYLA VERİLMİŞ TAŞINMAZ (Geri alma)
ÖZET : Davalı Hazine, geri alma hakkını 1945 tarihinde kullanmış ve iskan
tahsisini idari işlemle geri alıp, ortadan kaldırarak taşınmazları tekrar
tapuya kaydettirmiştir. Geri alma işleminin gerçekleştirildiği tarihlerde
yürürlükte bulunan yasa maddesine (2510 sayılı Kanunun 29. maddesine) dayalı
işlem, İdarö Yargı yerinde iptal edilmedikçe; tapu iptal ve tescil davasının
adlö mahkemelerde dinlenmesine yasal olanak yoktur.
(2510 s. İskan K. m. 29, ek m. 18)
Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan iptal tescil davasının yapılan
yargılamasında, mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararın davalı Hazine
tarafından temyizi üzerine; dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacılar, 2510 sayılı Yasa uyarınca kendilerine ve miras bırakanlarına tahsis
edilen çekişmeli taşınmazların, sonradan iskan yerlerini terk ettiklerinden
bahisle davalı Hazine tarafından geri alındıklarını, oysa, geri almayı
gerektiren terk olgusunun doğru olmadığını ileri sürmüşler; Hazine'ye geçen
tapu kayıtlarının hisseleri oranında iptalini ve adlarına tescilini
istemişlerdir.
Mahkemece, (... 2510 sayılı İskan Yasasına 1306 sayılı Kanunla getirilen hükme
göre; taşınmazların ancak mahkeme kararıyla geri alınabileceğinin
öngörüldüğü, idarenin yaptığı işleminin bu nedenle geçersiz olduğu...)
gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Gerçekten, 2510 sayılı Yasaya dayanılarak tahsis ve temlik edilen taşınmazlar
yönünden İdareye geri alma yetkisini veren Yasanın 29. maddesi, 1970
senesinde 1306 sayılı Yasa ile yürürlükten kaldırılmış ve getirilen 18. madde
ile de geri alma işleminin geçerliliği mahkeme hükmüne bağlanmıştır.
Ne varki, somut olayda davalı Hazine, geri alma hakkını 1945 tarihinde
kullanmış ve iskan tahsisini idari işlemle geri alıp, ortadan kaldırarak
taşınmazları tekrar adına tapuya kaydettirmiştir. Öte yandan, o tarihlerde
yürürlükte bulunan 2510 sayılı Yasanın 29. maddesi uyarınca gerçekleştirilen
idari nitelikteki geri alma işleminden dolayı anılan işlemin iptali için
idarö yargı yerine başvurulmadığı da anlaşılmaktadır,
Bilindiği üzere; her olayın tüzel hükümleri, o olayın oluştuğu günde
yürürlükte bulunan yasa hükümlerine bağlıdır (bkz. 22.5.1946 tarih, 26/9
sayılı Yargıtay İnançları Birleştirme kararı).
O halde, geri alma işleminin gerçekleştirildiği tarihlerde yürürlükte bulunan
yasa maddesine (2510 s. Kanunun 29. maddesine) dayalı işlem, idarö yargı
yerinde iptal edilmedikçe; diğer bir anlatımla, kayıtları davalı Hazine'ye
döndüren idari işlem hukuki varlığını koruduğu sürece işbu tapu iptal ve
tescil davasının Adlö mahkemelerle dinlenebilmesine yasal olanak yoktur.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan ilkeler ve olgular gözetilerek davanın reddine
karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru
değildir.
Davalı Hazinenin temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan
nedenlerden ötürü, HUMK.nun 428. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan
harcın temyiz edene geri verilmesine, 26.11.1992 tarihinde oybirliğiyle karar
verildi.
|
