 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onuncu Hukuk Dairesi
E. 1992/8557
K. 1993/440
T. 26.1.1993
* HİZMET TESBİTİ
* HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE
ÖZET : Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasanın 79/8. maddesine
göre, bu tür hizmet tesbit davaları, sigortalı hizmetin geçtiği yılın
sonundan başlayarak 10 yıllık süre aşılmaması gerekirse de, Yargtay'ın bu
güne kadarki, yerleşik uygulamasında kabul edildiği üzere, sigortalı olması
gereken hizmetlerin geçtiği işyerinde çalışmalara devam edilmesi halinde 10
yıllık süre, bu işyerinden ayrılma tarihinde başlar. Dava konusu olayda,
davacının halen, Bakanlık Nüfus Müdürlüğü nezninde çalışmaları sürdürdüğü
belirtildiğine göre, öncelikle bu yönün araştırılarak, gerçek durumun
saptanması gerekir.
(506 s. SSK. m. 79/8)
Davacı, Fatsa Nüfus Müdürlüğü'nde 1.11.1975-30.3.1977 tarihleri arasında
hizmet akdiyle ve asgari ücretle geçen çalışmalarının tesbitine karar
verilmesini istemiştir.
Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin
süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla
dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar
tesbit edildi:
Davacının 1.11.1975-30.3.1977 tarihleri arasında, davalı Bakanlık hizmetinde
sigortalı sayılması gereken çalışmalarının saptanmasına ilişkin istemi,
mahkemece, sözkonusu çalışmaların 657 sayılı Yasa statüsünde, Emekli
Sandığı'na tabi çalışmalar bulunması esasen dava konusu olayda 10 yıllık
hakdüşürücü sürenin de gerçekleşmiş olması gerekçeleriyle yerinde
bulunmamıştır.
Gerçekten, davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasanın 79/8.
maddesine göre, bu tür hizmet tesbit davaları, sigortalı hizmetin geçtiği
yılın sonundan başlayarak 10 yıllık süre aşılmaması gerekirsede, Yargıtay'ın
bu güne kadarki, yerleşik uygulamasında kabul edildiği üzere, sigortalı
olması gereken hizmetlerin geçtiği işyerinde çalışmalara devam edilmesi
halinde 10 yıllık süre, bu işyerinden ayrılma tarihinden başlar. Dava konusu
olayda, davacının halen, Bakanlık Nüfus Müdürlüğü nezdinde çalışmaları
sürdürdüğü belirtildiğine göre, öncelikle bu yönün araştırılarak, gerçek
durumun saptanması gerekir. Gerçekten, davacının çalışmalarını devam
ettirmesi halinde, hakdüşürücü sürenin geçtiğinden bahsedilemeyeceğinden,
davanın reddine karar verilemez. Bu nedenle, mahkemenin eksik inceleme ile
sonuca gitmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Öte yandan; davacı çalışmalarının Emekli Sandığı'na tabi çalışmalar olması
nedeniyle davacı isteminin yersiz olduğu yolundaki mahkeme görüşüne katılmak
olanaksızdır. Davacı çalışmaların geçtiği dönemde, kadrolu ve Bakanlık
bünyesinde sürekli bir görev yapmamaktadır. Davacı anılan süre içerisinde,
bir kamu hizmeti görse dahi, geçici bir süre için ve özel olarak saptanan bir
ücretle, nüfus müdürlüğüne bağımlı olarak bir iş görmektedir. Bu iş karşılığı
T.C Emekli Sandığı sigortalısı bulunmadığına göre, 506 sayılı Yasa gereğince
Sosyal Sigortalar Kurumu'nun sigortalısı sayılması, sözü edilen Yasanın 2. ve
3. maddeleri gereğidir. Bu durumda, hakdüşürücü sürenin gerçekleşmemesi
durumunda, davacıya ödenen kazançlar üzerinden ve çalışıldığı belirlenen
dönemde, sigortalı sayılması gerekir. Mahkemenin aksi görüşle davayı
reddetmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli,
hüküm bozulmalıdır.
S o n u ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA),
26.1.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|