 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onyedinci Hukuk Dairesi
E. 1992/7338
K. 1992/10983
T. 25.11.1992
* BELGESİZ ZİLYETLİK YOLU İLE BİR ÇALIŞMA ALANINDA 100 DÖNÜM TAŞINMAZ EDİNME
* VERGİ KAYDININ DEĞİŞEBİLİR SINIRLI OLMASI
* KAZANDIRICI ZAMANAŞIMI ZİLYETLİĞİ
ÖZET : 3402 sayılı Yasanın 14. maddesine göre, belgesiz zilyetlikten bir
çalışma alanı içinde kuru arazide ancak 100 dönüme kadar taşınmaz davacılar
adına tescil edilebilir.
Çekişmeli 490 nolu parselin vergi kaydının değişebilir sınır yönünde olduğu
yerel bilirkişilerin beyanı, ziraat mühendisinin raporuna göre yer yer
kayalık olduğu, uzun zamandan beri kimse tarafından kullanılmadığı, ancak
bazı bölümlerinde fıstık ağaçları bulunduğu anlaşılmaktadır. Şu hale göre
489, 491, 578 nolu parsellerin toplam yüzölçümü 67.400 metrekare olduğundan
davacıların 490 nolu parselin tamamında zilliyetlikleri olsa bile ancak
32.600 metrekarelik bölüm hakkında tescile karar verilmesi gerekir.
(3402 s. Kadastro K. m. 14, 32/3, 30)
Taraflar arasındaki tesbite itiraz davası üzerine yapılan yargılama sonunda,
davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm davalı Hazine vekili tarafından süresi
içinde temyiz edilmekle; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Kadastro sırasında 490 parsel sayılı 114000 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz,
488 ila 491-578 sayılı parseller ile bütün olup 488 sayılı parsele uygulanan
vergi kaydı miktar fazlası olarak Hazine adına tesbit edilmiştir. Kadastro
komisyonunca itirazı reddedilen davacılar tapu kaydı ile vergi kaydına ve
kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece,
davanın kabulüne çekişmeli taşınmazın davacılar adına tapuya tesciline karar
verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Çekişmeli parsel üzerinde davacılar yararına 3402 sayılı Kadastro Yasasının
14. maddesinde gösterilen zilyetlikle mülk edinme koşulları oluştuğundan söz
edilerek dava kabul edilmiştir. Ne varki yapılan araştırma ve inceleme,
uygulama hüküm kurmaya yeterli değildir. Davacıların dayandığı bir sınırı dağ
okuyan değişebilir sınırlı 3322 nolu vergi kaydı miktarı ile dava dışı 488
nolu parsele uygulandığı aynı parselden ayrılan mahkemenin 984/920 nolu
dosyasında dava konusu edilen 17600 metrekare yüzölçümündeki 488 nolu parsel
984/928 esas sayılı dosya ile davalı 11000 metrekare yüzölçümündeki 491 nolu
parsel 984/931 sayılı dosyada davalı 38.800 metrekare yüzölçümündeki 578 nolu
parselinde vergi kaydı kapsamı dışında kaldığı davacılar yararına zilyetlikle
mülk edinme koşullarının oluştuğu kabul edilerek adlarına tescil edildiği
anlaşılmaktadır. Dosya içeriğine göre 489, 491, 578, 490 nolu parsellerin
birbirinden ayrıldığı davacılara miras bırakan Mehmet Ali'den kaldığı ve
taksim edilmediği anlaşılmaktadır. Vergi kaydı miktar fazlası olan dört adet
parselin toplam yüzölçümü 181400 metrekaredir. 3402 sayılı Yasanın 14.
maddesine göre belgesiz zilyetlikten bir çalışma alanı içinde kuru arazide
ancak 100 dönüme kadar taşınmaz davacılar adına tescil edilebilir. Aynı gün
Dairemizce incelenmesi yapılan 488, 491, 578 nolu parseller üzerinde
davacılar yararına kazandırıcı zamanaşımı ile mülk edinme koşullarının
oluştuğu kabul edilmiştir. Çekişmeli 490 nolu parselin vergi kaydının
değişebilir sınır yönünde olduğu yerel bilirkişinin beyanı ziraat
mühendisinin raporuna göre yer yer kayalık olduğu uzun zamandan beri kimse
tarafından kullanılmadığı ancak bazı bölümlerinde fıstık ağaçları bulunduğu
anlaşılmaktadır. Şu hale göre 489, 491, 578 nolu parsellerin toplam yüzölçümü
67400 metrekare olduğundan davacıların 490 nolu parselin tamamında
zilyetlikleri olsa bile ancak 32.600 metrekarelik bölüm hakkında tescile
karar verilmesi gerekir. Kaldı ki 490 nolu parselin hangi bölümleri üzerinde
davacıların zilyetlikleri olduğuda gereği gibi saptanmamıştır. O halde
yeniden taşınmaz başında keşif yapılmalı ve tarafların göstereceği zilyetlik
tanıkları dinlenmeli parselin hangi bölümlerinin ne zamandan beri davacılar
ve miras bırakanları tarafından kullanıldığı zilyetliklerinin ekonomik amaca
uygun olup olmadığı ayrıntılarıyla sorulup saptanmalı, ziraat mühendisinden
gerekçeli rapor alınmalı, davacılar yararına tescil edilebilecek bir bölümün
olduğu sonucuna varıldığı takdirde 3402 sayılı Yasanın 32/3. maddesi uyarınca
uzman bilirkişiye bu bölümleri gösterir ifraz haritası çizdirilmeli
davacıların miras bırakanı M. Ali'den veraset ilamı istenmeli başka bir
mirasçı olup olmadığı gözönünde bulundurularak 3402 sayılı Yasanın 30.
maddesi uyarınca payları gösterilmek suretiyle M. Ali mirasçıları adına
tescil edilmelidir. Zilyetlik koşullarının oluşmadığı sonucuna varılması
halinde dava reddedilmelidir.
Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Davacıların temyiz itirazları yerindedir.
Kabulü ile yukarıda hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (BOZULMASINA),
25.11.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
