 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
İkinci Ceza Dairesi
E. 1992/7310
K. 1992/9180
T. 5.10.1992
* YARDIM TOPLAMA KANUNUNA AYKIRI DAVRANMAK
* KURBAN DERİSİ TOPLAMAK
ÖZET : Kurban derisi toplama yetkisinin sadece vakfa (il ve ilçelerde kurulan
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına) ait olduğu, diğer özel ve tüzel
kişilerin bu yardımı toplamaları ve bundan yararlanmalarının mümkün olmadığı,
2860 sayılı Kanunun 6. maddesi uyarınca alınan yardım toplama izninin de, bu
tür yardım toplamaya imkan vermeyeceği gözetilerek sanıkların eylemlerinin
değerlendirilmesi ve hukuki durumlarının takdir ve tayini gerekirken kanun ve
yönetmelik hükümlerine ve dosya münderecatına uymayan yazılı gerekçe ile
beraat kararı verilmesi yasaya aykırıdır.
(2860 s. YTK. m. 6, 21, 22, 23, 29)
2860 sayılı Kanuna muhalefetten sanık Muammer, Yunus, Ramazan, Rasim ve Mehmet
haklarında yapılan duruşma sonunda; tüm sanıkların da müsnet suçtan
beaatlerine dair, (Şarkışla Sulh Ceza Mahkemesi)nden verilen 21.11.1991
tarihli hükmün Yargıtay'ca incelenmesi C. Savcısı tarafından süreside
dilekçeyle istenmek ve dava evrakı C. Başsavcılığının 23.6.1992 tarihli
tebliğnamesiyle Daireye gönderilmekle okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği
düşünüldü:
C..... İlköğretim Okulu ve Öğrencilerini Koruma Derneği Başkanı ve Üyeleri
olan sanıkların okul ihtiyaçlarının karşılanmasından bahisle 26.5.1990
tarihinde aldıkları karar üzerine toplam 50 adet kurban derisi toplayıp
paraya çevirmek suretiyle 1.960.000 lira gelir elde ettikleri, dosyadaki
belgeler ve sanıkların anlatımlarından anlaşılmaktadır.
23.6.1983 tarihli ve 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu yardım toplamaya
yetkili kişi ve kuruluşları ve bunların hangi amaçla yardım
toplayabileceklerini belirlemek, yardım toplanmasına, kullanılmasına ve
denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla vazedilmiş olup
6. maddesiyle izin alma zorunluğu getirmiş, 29. maddesinde (.. kanun
hükümlerine aykırı olarak izinsiz yardım toplayanlar..) hakkında müeyyide
öngörmüştür.
Söz konusu Kanunun Beşinci Bölümünde (Kurban Derisi, Bağırsak Toplama ve Fitre
ve Zekat Zarfı Dağıtma) şeklindeki yardım toplama faaliyeti düzenlenerek 21.
madde de, (Kurban derisi, bağırsak, fitre ve zekat zarfı dağıtmak suretiyle
yardım toplama yetkisi Türk Hava Kurumuna aittir) denilmek suretiyle bu
yardım türünü belirli bir kuruma hasretmiş, 22 ve 23. maddeleriyle de toplama
ve dağıtım esas ve usullerini belirlenmiş olup diğer özel ve tüzel kişileri
yardım toplama konusu dışında tutmuş, bilahare 29.5.1986 tarihinde kabul
edilen 3294 sayılı (Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu), amacını
gerçekleştirmek için (Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları)nı oluşturup
gelir kaynaklarına kurban derisi, bağırsak, fitre ve zekat zarfını katarak
2860 sayılı Kanunun 21-23. maddelerindeki hükümleri, 8. maddesinin (c)
bendinde aktarmıştır.
Söz konusu bent, "Her nevi fitre, zekat, kurban derileri ve bağırsak
yardımlarından, (bu bende göre elde edilecek nakdi ve aynö gelirin toplanması
ve Türk Hava Kurumu, Türkiye Kızılay Derneği, Sosyal Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kurumu, Diyanet Vakfı ile Sosyal Yardımlaşma ve Danayışma Vakıfları
arasında paylaştırılması Usul ve Esasları bir Yönetmelik ile düzenlenir)
hükmünü taşımaktadır. Bu düzenleme 2860 sayılı Kanunun 21-23. maddeleri
hükümleriyle aynı doğrultuda olup, tüm esaslarını korumuş, sadece yardım
toplama yetkisini Türk Hava Kurumu'ndan Vakfa devretmiş, diğer özel ve tüzel
kişilerin bu tür yardım toplayamayacakları, bu maksatla kendilerine izin
verilemeyeceği ve yardım toplama izninin bunları kapsayamayacağı hususundaki
ilkelerde bir değişiklik olmamıştır.
Nitekim, 3294 sayılı Kanunun 8. maddesi (c) bendindeki Yönetmeliğe yapılan
atıf dolayısiyle 17 Temmuz 1986 gün ve 19167 sayılı Resmi Gazete'de
yayınlanan (Yardım Toplama Kanununun Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğin
Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Yönetmelik)le, (Yardım Toplama
Kanununun Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelik)'te 3294 sayılı Kanunun 8.
maddesinin (c) bendi uyarınca gerekli düzenlemeler yapılmış, (Yetki) başlıklı
12. maddesi (Kurban derisi ve bağırsak, toplama ile fitre ve zekat zarfı
dağıtmak suretiyle yardım toplama yetkisi il ve ilçelerde kurulan Sosyal
Yardımlaşma ve Danayışma Vakıflarına aittir. Kurban derisi ve bağırsak
toplama ve fitre ve zekat zarfı dağıtmak suretiyle yardım toplama
faaliyetleri bu Yönetmelikle belirlenen esaslar ve yukarıdaki fıkrada yer
alan tesbit doğrultusunda mülki idare amirliğinin gözetim ve denetimi altında
il ve ilçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca yürütülür)
şeklinde ve bu ilke doğrultusunda değiştirilmiştir.
Bu itibarla, kurban derisi toplama yetkisinin, sadece Vakfa ait olduğu, diğer
özel ve tüzel kişilerin bu yardımı toplamaları ve bundan yararlanmalarının
mümkün olmadığı, 2860 sayılı Kanunun 6. maddesi uyarınca alınan yardım
toplama izninin de, bu tür yardım toplamaya imkan vermeyeceği gözetilerek
sanıkların eylemlerinin değerlendirilmesi ve hukuki durumlarının takdir ve
tayini gerekirken Kanun ve Yönetmelik hükümlerine ve dosya içeriğine uymayan
yazılı gerekçe ile beraat kararı verilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, C. Savcısının temyiz itirazları bu itibarla yerinde
görülmüş olduğundan hükmün bu sebeplerden dolayı isteme aykırı olarak
(BOZULMASINA), 5.10.1992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
|
