 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Dokuzuncu Hukuk Dairesi
E. 1992/6571
K. 1992/11557
T. 20.10.1992
* KIDEM TAZMİNATI
* BELİRLİ VE BELİRSİZ SÜRELİ SÖZLEŞME
* SOSYAL YARDIMLAR
ÖZET : 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre, öğretmenlerle yapılan
birer yıllık sözleşmeler işin niteliği itibariyle ayrı ayrı süresi belirli
sözleşmeler olup, ardı ardına her sene için yapılmış olması bu sözleşmelerin
belirsiz süreli sözleşme olduğunu göstermez. Süreli belirli olan sözleşme
sürenin bitiminde kendiliğinden sona erer ve işçi kıdem tazminatına hak
kazanamaz.
625 sayılı Kanunun 33. maddesinde, özel dersanelerde yönetici ve eğitimci
olarak çalışanlar için ek ödemelerden yararlanacakları öngörülmemiştir. Bu
husus gözönünde tutulmaksızın dersanede öğretmen olarak görev yapan davacı
için dengi resmi okullarda ödenen sosyal yardımlara karar verilmesi doğru
değildir.
(1475 s. İş K. m. 14) (625 s. ÖÖK. K. m. 33, 35)
Taraflar arasındaki kıdem tazminatı, ücret ve sosyal hak alacaklarının
ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle
gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya
verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar
avukatınca istenilmesi ve davalı avukatınca da duruşma talep edilmesi
üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni
gerektirici sebeplere göre, davacının tüm temyiz itirazları ile davalının
aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre, öğretmenlerle yapılan
birer yıllık sözleşmeler, işin niteliği itibariyle ayrı ayrı süresi belirli
sözleşmeler olup, ardı ardına her sene için yapılmış olması bu sözleşmelerin
belirsiz süreli sözleşme olduğunu göstermez. Dairemizin ve Hukuk Genel
Kurulu'nun kararları bu doğrultudadır (YHGK., 1.7.1992 gün ve 1992/9-335
karar). Davacı bir yıllık sürenin bitiminden bir süre önce akti
yenilemeyeceğini bildirmiştir. Süresi belirli olan sözleşme sürenin bitiminde
kendiliğinden sona erer ve işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Zira bu
durum İş Kanununun 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatını gerektirecek
hallerden değildir. O halde kıdem tazminatı isteğinin reddine karar vermek
gerekir.
3- 625 sayılı Kanunda, bazı konularda Özel Okullar ile Özel Dersaneler ayrımı
yapılmıştır. Anılan Kanunun 33. maddesinde Özel Okullarda Yöneticilik ve
Eğitim-Öğretim hizmeti yapanların dengi Resmi Okullarda ödenen aylık ve
Sosyal Yardım kapsamındaki ek ödemelerden yararlanacakları belirtilmiştir.
Özel dersaneler için bu ödemeler öngörülmemiştir. Bu husus gözönünde
tutulmaksızın dersanede öğretmen olarak görev yapan davacı için dengi Resmi
Okullarda ödenen Sosyal Yardımlar'a karar verilmiş olması doğru değildir.
4- 625 sayılı Kanunun 35. maddesindeki geç ödemeden dolayı aylık ücretin 1
fazlasıyla ödenmesi zorunluluğuna ilişkin hüküm Özel Öğretim Kurumlarını
kapsamaktadır. Dersanede, Özel Öğretim Kurumu kavramı içinde olduğundan
buradaki 1 fazlasıyla ödeme, dersane öğretmenlerine de uygulama olanağına
sahiptir. Yine 35. maddede, bu 1 fazlasıyla ödemenin aylık ücret için söz
konusu olduğu görülmektedir. Buna göre ödenmeyen aylık ücretler ile ek ders
ücretlerine 1 fazla ödemenin uygulanması doğrudur. Ancak, niteliği
itibariyle 1 fazla ödeme ücret ve ek ders ücretinin brütü üzerinden, değil
net miktarları üzerinden hesaplanması gerekir.
5- 35. maddede öngörülen 1 fazla ödeme faiz niteliğinde değildir. Bu nedenle
dava tarihinden sonrası için 1 fazla ödemeye karar verilmiş olması doğru
değildir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA),
davalı yararına takdir edilen 250.000 lira duruşma avukatlık parasının karşı
tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye
iadesine, 20.10.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|