 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Ondokuzuncu Hukuk Dairesi
E. 1992/6437
K. 1993/5952
T. 28.9.1993
* TACİRİN BORÇLARI
* TİCARİ İLİŞKİ
* TİCARİ DEFTER VE FATURA
* KARİNENİN İSPATLANMASI
ÖZET : Türk Ticaret Kanununun 21. maddesine göre, bir tacirin borçlarının
ticari olması asıldır. Bu karinenin aksini savunması, tacirin anılan
maddedeki istisnai durumları kanıtlaması gerekir.
(6762 s. TTK. m. 21)
Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda,
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen
hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine; dosya
incelendi, gereği konuşuldu:
Davacı bankadan aldığı krediye kefil olan davalıya kefaletinin teminatı
olarak ödenmeyen 17.018.800 TL. kredi borcu miktarında tanzim ve vade tarihi
bulunmayan senet verdiğini, bankaya kredi borcunu, kendisinin tamamen ödediği
halde davalının teminat olarak verilen senedi iade etmeyip, 6.000.000 TL.
üzerinden takibe koyduğunu, davalının ticari kayıtlarında yapılacak bilirkişi
incelemesinde senedin teminat senedi olduğunun anlaşılacağını belirterek,
takibe konu senet nedeniyle davalıya borçlu bulunmadığının tesbitine karar
verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; aradaki borç ilişkisinin ticari ilişkiden kaynaklanmadığını,
defter ve fatura ibraz etmeyeceklerini bildirerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davacının dava konusu senedin teminat senedi olarak verildiğini
yazılı delil ile ispat edemediği, davalıya yemin teklif etmediği gerekçesiyle
davanın reddine karar verilmiş, karar süresinde davacı vekili tarafından
temyiz edilmiştir.
TTK.nun 21. maddesi hükmüne göre; "bir tacirin borçlarının ticari olması
asıldır. Gerçek kişi olan bir tacir muameleyi yaptığı anda bunun ticari
işletmesiyle ilgisi olmadığını, diğer tarafa açıkca bildirdiği veya muamele,
fiil veya işin ticari sayılmasına, halin icabı müsait bulunmadığı takdirde
borç adi sayılır". Davacı takibe konu malen kaydı taşıyan senedin teminat
senedi olduğu iddia ederek davalının ticari defter ve kayıtlarına
dayanmıştır. Mahkemece senede bağlı borç ilişkisinin ticari ilişkiden
kaynaklanmadığını savunan davalıya anılan maddede öngörülen ve tacirin
borçlarının ticari olması karinesinin istisnası olarak belirtilen durumları
ispat edecek delilleri sorulup, sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken,
yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
S o n u ç : Yukarda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına
(BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 28.9.1993 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
