 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Ceza Genel Kurulu
E. 1992/6-263
K. 1992/286
T. 19.10.1992
* İADE VE TAZMİN
ÖZET : Kamu davasından önce işin mahkemeye intikaline kadar geçen evrede vuku
bulacak iade ve tazminde, iade ve tazminin sanık veya üçüncü kişi tarafından
yapılması sonucu etkili değildir. İstirdat dışında kalan iradö ve kastö her
türlü iade veya tazmin TCK.nun 523. maddesinin uygulanmasını zorunlu kılar.
(765 s. TCK. m. 523)
Hırsızlık suçundan sanık Ali'nin, TCY.nın 491/3, 522. maddesi uyarınca 1 yıl 6
ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin (Kadıköy Birinci Sulh Ceza
Mahkemesi)nce 28.5.1991 gün ve 305-735 sayı ile verilen hüküm, sanık
tarafından temyiz edildiğinden, dosyayı inceleyen Yargıtay Altıncı Ceza
Dairesi'nce, 30.10.1991 gün ve 5820-6889 sayı ile;
(Sair itirazlar yerinde görülmeyerek;
Müştekinin zararı, suça iştirak ettiğinden bahisle hakkında dava açılan
Nevzat'ın babası tarafından ödenmiş olmasına rağmen, sanık hakkında TCY. nın
523/1. maddesinin yazılı gerekçe ile uygulanması) isabetsizliğinden
bozulmuştur.
Yerel Mahkeme ise, 12.12.1991 gün ve 1663-1760 sayı ile; mağdurun zararı,
hakkında TCY.nın 512. maddesi uyarınca dava açılan Nevzat'ın babası
tarafından ödenmiş olup, sanık bu kişiye ödediği miktarı vermediğinden
TCY.nın 523. maddesinin koşulları oluşmamıştır. Açıklamasıyla önceki hükümde
direnmiştir.
Bu hükümde sanık tarafından süresinde temyiz edildiğinden, dosya Yargıtay C.
Başsavcılığı'nın "Bozma" istekli 28.9.1992 gün ve 8764 sayılı tebliğnamesiyle
Birinci Başkanlığa gönderilmekle; Ceza Genel Kurulu'nca okundu, gereği
konuşulup düşünüldü:
İncelenen dosyaya göre;
Sanığın, şikayetçi Cemal'in evinde misafir olarak kaldığı sırada, Visa kartını
çalarak 25 milyon liralık alışveriş yaparak, onu borçlandırdığı, bu çalıntı
mallardan bir kısmını beraat eden sanık Nevzat'a verdiği, bu nedenle sanık
hakkında hırsızlık, Nevzat hakkında da hırsızlık malı bilerek kabul etmek
suçlarından dava açıldığı, bu nedenle gözaltına alınan Nevzat'ın babası
tarafından mağdurun zararı olan 25 milyon liranın sanığa ödendiği olayda,
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasındaki uyuşmazlık, sanık bakımından rızaö
iade koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği hususundadır.
İlkeleri, 29.6.1955 gün 10/16 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında
belirtildiği üzere, TCY.nın 523. maddesi, nedamete değil tazmin esasına
dayalı olup, mağdurun zararının giderilmesine yönelik bir düzenlemedir.
Kamu davasından önce işin mahkemeye intikaline kadar geçen evrede vukubulacak
iade yahut tazminde, iade veya tazminin sanık veya üçüncü kişi tarafından
yapılması sonuca etkili değildir. İstirdat dışında kalan iradö ve kastö her
türlü iade veya tazmin TCY.nın 523. maddesinin uygulanmasını zorunlu kılar.
Olayda, TCY.nın 512. maddesinden hakkında dava açılan Nevzat'ın babası
tarafından sanık hakkında, dava açılmadan iradi olarak mağdurun zararı tazmin
edildiğinden sanık Ali hakkında TCY.nın 523. maddesi ile cezadan indirim
yapılmalıdır.
S o n u ç : Açıklanan nedenlerle, sanığın temyiz itirazları bu itibarla
yerinde görüldüğünden, direnme hükmünün istem gibi (BOZULMASINA), 19.10.1992
gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
