 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
Y A R G I T A Y
Onbeşinci Hukuk Dairesi
E. 1992/490
K. 1992/1984
T. 15.4.1992
* ESER SAHİBİ
* MUHALEFET HAKKI
ÖZET : Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 16/son madde ve fıkrasına göre, eser
sahibi (yüklenici) kayıtsız ve şartsız izin vermiş olsa bile şeref ve
itibarın yahut eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü
değiştirmelere muhalefet hakkını muhafaza eder. Bu haktan sözleşme ile
vazgeçmek hükümsüzdür.
(5846 s. FSEK. m. 16/son)
Davacı E....İnşaat A.Ş. (O.E.) ile Davalı: ............Bankası A.Ş. Genel
Müdürlüğü arasında çıkan davadan dolayı, (Ankara Asliye Beşinci Ticaret
Mahkemesi)nce verilen 25.12.1990 gün ve 1990/657-1990/614 sayılı hükmü onayan
Dairemizin 11.11.1991 gün ve 1991/1793-5364 sayılı ilamı aleyhinde davacı
vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme
dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar
okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
1) Taraflar arasındaki çekişme 21.1.1986 tarihli ..........Bankası
İzmir-Denizbostanlısı Toplu Konutları Proje Yaptırma Sözleşmesinden"
kaynaklanmaktadır. Davacı, dava konusu projeleri yaparak davalı bankaya
teslim etmiş ve bedeli 26.000.000. TL.yı almıştır. Bundan sonra eser üzerinde
hiç bir surette emeği geçmemiştir. Bu durumda, yapılarak davalıya teslim
edilen projelerin sahibi davalı bankadır. Bu husus ayrıca sözleşmeye ekli
"proje yapım şartnamesi"nin amaç ve kapsam başlıklı ikinci sayfada yer alan
"projeler İdarece tasdik edildikten sonra İdarenin malı olacağından, İdare
gerekli gördüğü her türlü tadilatı işin seyrine göre proje müellifinin
muvafakatını almadan yapabilecektir" hükmünden de anlaşılmaktadır. O halde,
davacının 100.000.000 TL. kentsel tasarım müelliflik ücreti ve 400.000.000
TL. mimari müelliflik ücreti isteminin yasal dayanağı bulunmadığından davacı
vekilinin bu kısma ilişkin karar düzeltme isteği yerinde görülmemiştir.
2) Ne varki Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 16/son madde ve fıkrasına göre,
eser sahibi (yüklenici) kayıtsız ve şartsız izin vermiş olsa bile şeref ve
itibarın yahut eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü
değiştirmelere muhalefet hakkını muhafaza eder. Bu haktan sözleşme ile
vazgeçmek hükümsüzdür. Yasanın bu açık hükmü gözetilerek davacının manevi
tazminat isteği yönünden içlerinden biri hukukçu, diğerleri konusunda uzman
bilirkişilerden teşkil olunacak bir bilirkişi kurulu ile keşif yapılarak,
davacı tarafından yapılarak davalıya teslim olunan projelerin davalı banka
tarafından uygulama projesine dönüştürülmesi sebebiyle yasada açıklanan anlam
ve amaca göre eserin manevi tazminatı gerektirecek nitelikte "mahiyet ve
hususiyetinin" bozulup-bozulmadığı hususunda rapor alınması ve oluşacak sonuç
çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, hükmün bu kısmının yanılgı ile
onanmış olduğu anlaşıldığından Dairemizin 11.11.1991 gün ve 1991/1793-5364
sayılı onama kararının manevi tazminata ilişkin bu kısmının kaldırılarak usul
ve yasaya aykırı kararın bozulması gerekmiştir.
S o n u ç : Yukardaki nedenlerle 1 nolu bendde yazılı sebeplerle maddi
tazminata ilişkin karar düzeltme isteminin reddine, 2. bendde yazılı
nedenlerle Dairemizin 11.11.1991 gün ve 1991/1793-5364 sayılı onama kararının
manevi tazminat yönünden kaldırılarak usul ve yasaya aykırı hükmün
(BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin ve tashihi karar peşin harcının istek
halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 15.4.1992 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
|
